ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΓΓΡΑΜΜΑΤΟΣΥΝΗ ΣΤΗ ΛΟΓΙΟΣΥΝΗ

Παρουσίαση

Το θέμα της εκπαίδευσης των βενετών υπηκόων στον παραδοσιακά ελληνικό χώρο, ζήτημα λεπτό και πρόσφορο όχημα διατύπωσης αποδοκιμαστικών σχολίων ή επαίνων για τους Βενετούς, τους κυρίαρχους από τη Δύση στα εδάφη της βυζαντινής αυτοκρατορίας, υπήρξε, για τους ίδιους τους υπηκόους τότε αλλά και για τους ερευνητές αργότερα, ένα αμφιλεγόμενο θέμα.
Η Βενετία παρουσιάστηκε από τον 19ο αιώνα στην υπάρχουσα για το θέμα βιβλιογραφία ως η Κυρίαρχος που αρνούνταν την ίδρυση σχολείων στις κτήσεις της, υπερασπιζόμενη το αριστοκρατικό της πολίτευμα και προβάλλοντας τις αποικιοκρατικές της διαθέσεις ή ως η δυτική καθολική παρουσία και πολεμική στον ορθόδοξο χώρο της Ανατολής. Από την άλλη πλευρά ο βενετοκρατούμενος ελληνικός χώρος αντιδιαστελλόταν από τον τουρκοκρατούμενο, εμφανιζόμενος ως ο φορέας και ο συνεχιστής της αίγλης του αρχαίου ελληνικού, άποψη που εμφανίζεται ήδη στα γραπτά των βενετών υπηκόων του 18ου αιώνα.
Η Ιστορία της εκπαίδευσης στις βενετικές κτήσεις μπορεί να γίνει περισσότερο κατανοητή αν λάβουμε υπόψη μας τις εξής παραμέτρους:
- το χρονικό διάστημα κατά το οποίο περιοχές του ελληνικού χώρου βρέθηκαν κάτω από την κυριαρχία της Βενετίας,
- τον τρόπο και τον χρόνο κατάκτησης της κάθε περιοχής,
- την εκπαιδευτική οργάνωση την ίδια εποχή στην Ευρώπη,
- την εκπαίδευση στην πόλη της Βενετίας,
- την κοινωνική διαστρωμάτωση του πληθυσμού στις βενετικές κτήσεις,
- την ανάγκη για τη διδασκαλία της ελληνικής και ιταλικής γλώσσας,
- τον συγχρωτισμό και την κοινή εκπαίδευση ατόμων που ανήκαν σε δύο δόγματα,
- τη διάσωση και διαφύλαξη ανά τόπο των τεκμηρίων από την εποχή της βενετοκρατίας. [...] (Από την εισαγωγή της έκδοσης)

Περιεχόμενα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ
1. Η ΒΕΝΕΤΟΚΡΑΤΙΑ ΣΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΧΩΡΟ
Βυζάντιο και Βενετία. Η Βασιλεύουσα και η Γαληνοτάτη
Χαρτογράφηση του χώρου των βενετών κυριάρχων στην ανατολική Μεσόγειο
2. Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΩΝ ΒΕΝΕΤΩΝ ΥΠΗΚΟΩΝ
Εκπαίδευση στον γενέθλιο τόπο
Ιδιωτική διδασκαλία. Εγγραμματισμός και ιερά Γράμματα
Ιδιωτικοί δάσκαλοι και σχολές. Διδασκαλία γραμματικών και φιλοσοφικών μαθημάτων
Δημόσια σχολεία και δημόσιοι δάσκαλοι
Εκκλησιαστική εκπαίδευση
Εκπαίδευση και ανέλιξη έξω από τον γενέθλιο τόπο
Το πανεπιστήμιο της Πάδοβας και οι Έλληνες φοιτητές
Άλλες εστίες παιδείας στον ιταλικό χώρο
Εστίες παιδείας στον τουρκοκρατούμενο ελληνικό χώρο και στην Ανατολή
Εκπαίδευση και έμφυλες ταυτότητες
Η εκπαίδευση των γυναικών
Πορτραίτα λογίων γυναικών
3. ΟΨΕΙΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΤΩΝ ΒΕΝΕΤΩΝ ΥΠΗΚΟΩΝ
Τυπογραφεία και εκδοτική παραγωγή
Λογοτεχνική παραγωγή
Άλλη συγγραφική παραγωγή. Μεταφράσεις δυτικών έργων
Καλλιτεχνική παιδεία
Ζωγραφική
Μουσική
Οι ακαδημίες του ελληνικού χώρου και τα φιλολογικά σαλόνια της Βενετίας
Ιδιωτικές βιβλιακές συλλογές
Παιδεία, φιλοβενετική ιδεολογία, αναγνώριση εθνικής ταυτότητας
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ