ΜΙΑ ΑΤΕΛΕΙΩΤΗ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΗ

Παρουσίαση

Μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου οι εβραϊκές κοινότητες στην Ελλάδα ήρθαν αντιμέτωπες με τεράστιες δυσκολίες. Δεν ήταν μόνο το τραύμα που άφησε η Καταστροφή και οι αμέτρητες ανθρώπινες απώλειες τις οποίες έπρεπε να διαχειριστούν όσοι επέζησαν. Υπήρχε ανάγκη νέων υποδομών για όσους επέστρεφαν από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, ενώ ήταν επιτακτική η εύρεση σπιτιών και χώρων κοινοτικής και θρησκευτικής δράσης. Για να επιτευχθούν αυτοί οι στόχοι, συνέδραμαν -όχι χωρίς προβλήματα- διεθνείς ανθρωπιστικοί οργανισμοί, όπως ο Jewish Material Claims Against Germany και η Join Distribution Committee. Ωστόσο, αυτή η «μηχανική της βοήθειας» συνδέεται πιο πολύ με τις γερμανικές αποζημιώσεις. Η άγονη αλληλεπίδραση με τη γερμανική γραφειοκρατία δημιούργησε έναν πάγιο κύκλο δίκαιων αιτημάτων που αν δεν ικανοποιούνταν θα προκαλούσαν βαριά πλήγματα στις εβραϊκές κοινότητες της Ελλάδας. Ο πατερναλιστικός τρόπος διαχείρισης των αιτημάτων και η πολύπλοκη, απρόσωπη γραφειοκρατία συνάντησαν την αντίδραση των κοινοτήτων, οι οποίες δεν αντιλαμβάνονταν αυτή την οικονομική βοήθεια ως ελεημοσύνη αλλά ως στοιχειώδη και απαραίτητη ανθρωπιστική βοήθεια, όπως γινόταν, και με μεγαλύτερα ποσά, σε άλλα κράτη της Ευρώπης. Στο βιβλίο αυτό παρατίθεται η ιστορία της ανασυγκρότησης των Ελλήνων Εβραίων και το πολυετές μπρα-ντε-φερ με τους Γερμανούς γραφειοκράτες για να υποστηριχθεί το βασικό επιχείρημα ότι η ζωή απ' την αρχή, το χτίσιμο των κοινοτήτων σε νέες βάσεις μετά την οριακή εμπειρία της Καταστροφής, η ανάκτηση των ελπίδων και της αισιοδοξίας, όλα αυτά προϋπέθεταν μια διαρκή αγωνία και έναν αγώνα που δεν είχε πάντοτε αυτονόητα αποτελέσματα. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

Ευχαριστίες
Πρόλογος Γιώργου Κόκκινου
Εισαγωγή
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. ΟΙ ΕΒΡΑΙΟΙ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ ΜΕΤΑ ΤΗ ΣΟΑ
1.1 Τα στρατόπεδα των εκτοπισμένων
1.2 Από τον διωγμό στην αποκατάσταση: εβραϊκές κοινότητες στην Ευρώπη
1.3 Ελλάδα: Η αυταπάτη μιας ενθουσιώδους επιστροφής
1.4 Στην Αθήνα της Απελευθέρωσης
1.5 Στην «πόλη των φαντασμάτων»
1.6 ΤΔΙΠ και ΟΠΑΙΕ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2. Η ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ
2.1 «Σε λίγο καιρό ο Εβραϊσμός της Ελλάδος θα ανήκη εις την Ιστορίαν»
2.2 Η «μηχανική της βοήθειας» και οι πρώτες δεκαετίες της ανασυγκρότησης
2.3 Οι δυσκολίες που θέτει το ελληνικό κράτος
2.4 Ο χαμένος νομισματικός χρυσός
2.5 Η κρίσιμη δεκαετία του 1950 και οι τριγμοί στους κόλπους των κοινοτήτων
2.6 Έσοδα και προϋπολογισμοί για τις σεισμόπληκτες κοινότητες
2.7 Ενόψει του πολιτισμικού αφανισμού των κοινοτήτων
2.8 Οι πρόσφατες δεκαετίες της ελληνοεβραϊκής ιστορίας
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3. ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΕΩΝ. ΟΙ ΓΕΡΜΑΝΙΚΟΙ ΝΟΜΟΙ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΒΡΑΪΚΟΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΩΝ ΕΠΙΖΩΝΤΩΝ ΤΗΣ ΣΟΑ
3.1 Η προϊστορία
3.2 Αντίκτυπος των συμφωνιών στους Έλληνες Εβραίους και οι πρώτες αντιδράσεις
3.3 Η ελληνογερμανική Σύμβαση του 1960
3.4 Αντιδράσεις για τη Σύμβαση του 1960
3.5 Ειδικές Επιτροπές της Βουλής για το νομοσχέδιο περί αποζημιώσεων του 1960
3.6 Οι νόμοι BEG και BRUG
3.7 Η δίκη του Μέρτεν και το άνοιγμα του ασκού του Αιόλου
3.8 Η διαστρέβλωση της ιστορίας από το δυτικογερμανικό κράτος και η συμμετοχή πρώην Ναζί στις διαπραγματεύσεις
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4. ΜΙΑ ΜΙΚΡΟΪΣΤΟΡΙΑ: Ο ΑΥΤΟΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟΥ
4.1 Οι «φωνές» μέσα από τις μαρτυρίες
4.2 Μια μικροϊστορία: Ο Ισαάκ Μεναχέμ Ρούσσο
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Ένα παρελθόν πάντοτε επίκαιρο
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1. Το πρόβλημα των εβραϊκών περιουσιών στην Ελλάδα
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2. Έκθεσις του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Συντονισμού και Γνωματεύσεως
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 3. Οικονομική αφαίμαξη των Εβραίων της Θεσσαλονίκης
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 4. Όσα πολύτιμα χάθηκαν...
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 5. Λίστες επιζώντων
Αρχεία
Βιβλιογραφία
Ευρετήριο