ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΕΚΚΛΗΣΙΟΛΟΓΙΑΣ

Παρουσίαση

Η έκθεση της ορθόδοξης διδασκαλίας περί Εκκλησίας δεν μπορεί παρά να γίνει στη βάση μιας συστηματικής αναφοράς στις πατερικές μαρτυρίες, στον λόγο και στην παρακαταθήκη των ιερών της Εκκλησίας Πατέρων, ο οποίος δεν αυτοερμηνεύται (σε αυτή την περίπτωση θα διολισθαίναμε σε μια sui generis επανέκδοση με «ορθόδοξο» πρόσημο της προτεσταντικής αρχής «sola scriptura», αλλά προσεγγίζεται μυσταγωγικά υπό τη χειραγώγηση των ζωντανών μαρτύρων της Παράδοσης εντός της εκκλησιαστικής κοινωνίας. Αν αυτό θεωρηθεί σχολαστικό ή -σε κάθε περίπτωση- κουραστικό για τον αναγνώστη, τότε ας ληφθεί υπόψη η προτροπή του αγίου Γρηγορίου Παλαμά, ο οποίος μας καλεί σε υπακοή στους θεόπτες, τους εν θεωρία προκύψαντες πιστούς και καταξιωθέντες να συμβασιλεύσουν εν Χριστώ με την Αγία Τριάδα κατά πρόληψη της εσχατολογικής δόξας: «Υπέρ λόγον δ' ίσμεν και όσα λέγειν εφείται των θείων, ως και ταύτα καθ' υπερέχοντα λόγον (ου γαρ έξω λόγου κατ' έλλειψον, αλλ' εκτός λόγου του καθ' ημάς). Ουκ άρα ημίν αυτοίς επιτρεπτέον περί Θεού τι λέγειν, αλλ' ημάς αυτούς επιστρεπτέον προς τους εν Πνεύματι τα του Πνεύματος λαλούντας.» (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

Αντί προλόγου
-Εισαγωγικές παρατηρήσεις. Η κληρονομιά του Ν. Ματσούκα
Δογματική και Εκκλησιολογία - Η Εκκλησία ως μυστική δομή του κόσμου - περιγραφικός ορισμός - φάσεις της Εκκλησίας.
-Εκκλησία: Χριστολογικό και Πνευματολογικό υπόβαθρο
Εκκλησία και Άγιο Πνεύμα. Η Εκκλησία ως το σώμα του Χριστού. Το σώμα του Χριστού και το Άγιον Πνεύμα. Σώμα Χριστού και αμαρτίες επί μέρους μελών. Ορθόδοξη Εκκλησία και οικουμενιστικές στρεβλώσεις: Ορατή και αόρατη Εκκλησία ή το ένα και αδιαίρετο σώμα του Χριστού;
-Τα 4 ιδιώματα της Εκκλησίας (Notae Ecclesiae)
Ενότητα της Εκκλησίας
Έννοια, σημασία και εγγυητής της ενότητας. Ευχαριστιακή Εκκλησιολογία
Αγιότητα της Εκκλησίας.
Εκκλησία και υπεραγία Θεοτόκος Κοινωνία του Αγίου / κοινωνία των αγίων.
Καθολικότητα της Εκκλησίας
Καθολικότητα και "δημοκρατικό" πολίτευμα Εκφάνσεις καθολικότητας Οι δυο όψεις της καθολικότητας
Αποστολικότητα
Διευκρινίσεις περί αποστολικής διαδοχής
-Ειδικά θέματα: συνοδικότητα, αλάθητο, πρωτείο
Ο ρόλος της συνόδου στη ζωή της Εκκλησίας
Εκκλησία και αλάθητο: κριτική παρατήρηση για το παπικό αλάθητο
Πρωτείο
-Λόγος περί των ιερών Μυστηρίων ήτοι περί της εν Χριστώ ζωής
Εισαγωγικό σχόλιο
Το άγιο Βάπτισμα
Ιστορικό θεμέλιο / προτύπωσις Συμβολική σημασία της τρισσής βαπτισματικής καταδύσεως Ορθόδοξη πίστη και Βάπτισμα Σκοπός του Βαπτίσματος Βάπτισμα, φύση και βούληση.
Χρίσμα
Ιστορικό θεμέλιο Ιστορικοδογματική εξέλιξη Σημασία και αναγκαιότητα του Μυστηρίου.
Ευχαριστία
Ιστορικό θεμέλιο Αισθητή και αόρατη πλευρά του Μυστηρίου Σημασία και αναγκαιότητα του Μυστηρίου
Το μυστήριο της Ιεροσύνης
Ιστορικό θεμέλιο Σημασία και αναγκαιότητα του μυστηρίου Παρέκβαση: Ιστορία και εσχατολογία: αντίθεση ή περιχώρηση; Η άποψη Ζηζιούλα Οι τρεις βαθμοί της ιεροσύνης (οι τρεις διαιρέσεις της καθ' ημάς ιεραρχίας)
Μετάνοια-Εξομολόγηση
Ιστορικό θεμέλιο Σημασία και αναγκαιότητα του μυστηρίου.
Γάμος
Ιστορικό θεμέλιο Σωτηριολογική σπουδαιότητα Θυσιαστικός και ένδοξος χαρακτήρας Εκκλησιολογικός και εσχατολογικός χαρακτήρας.
Το μυστήριο του Ευχελαίου
Ιστορικό θεμέλιο
Εκκλησιολογική ανθρωπολογία - Οι άγιες αρετές
Συντομογραφίες
Βιβλιογραφία
Ελληνόγλωσση, Ξενόγλωσση
Πίνακας περιεχομένων