ΑΓΓΛΟ-ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΟΙ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΙ ΘΕΣΜΟΙ

Παρουσίαση

Η παρούσα μελέτη επιχειρεί να αναδείξει τα βασικά κεφάλαια της αγγλο-αμερικανικής συνταγματικής συγκρότησης, ιστορίας και επιστήμης, με έμφαση στην επίδρασή της στη διαμόρφωση των πολιτικών και συνταγματικών θεσμών, σε συνάρτηση με το δίκαιο της Ηπειρωτικής Ευρώπης. Είναι πράγματι ενδιαφέρον ότι, μολονότι η αγγλική πολιτειακή παράδοση συνιστά τη βάση του δυτικού συνταγματισμού και το αμερικανικό συνταγματικό παράδειγμα έχει διαμορφώσει τους όρους της συζήτησης για το τυπικό σύνταγμα, στην Ελλάδα η ενασχόληση του ακαδημαϊκού κόσμου με το θέμα είναι, ή τουλάχιστον ήταν, επί μακρόν αρκετά περιορισμένη. Η σκέψη της ελληνικής συνταγματικής θεωρίας, υπό την επίδραση των μεγάλων θεωρητικών του 19ου και του 20ού αιώνα, οι οποίοι είχαν τις επιστημονικές τους προσλαμβάνουσες στη Γαλλία και τη Γερμανία, επικεντρώθηκε σε πολύ μεγάλο βαθμό στην ιστορική παράδοση της Ηπειρωτικής Ευρώπης. Εντούτοις, η μεταφορά ενός σημαντικού μέρους της συνταγματικής θεωρίας σε Άγγλους και Αμερικανούς, μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, επηρέασε τη νομική παιδεία και στην Ελλάδα, ώστε σήμερα η μελέτη και η διδασκαλία των αγγλοσαξονικών πηγών να θεωρείται αυτονόητη για την πληρότητα της έρευνας. Παράλληλα, μεγάλος αριθμός Ελλήνων φοιτητών εγγράφεται για μεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές σε πανεπιστήμια του Ηνωμένου Βασιλείου και των Ηνωμένων Πολιτειών, μεταφέροντας στην πατρίδα τα σύγχρονα ρεύματα της συνταγματικής θεωρίας και πράξης. [...]
Η μελέτη αποτελεί ανεπτυγμένη μορφή μελέτης, που εντάχθηκε σε ένα ευρύτερο έργο με τον τίτλο "Ευρωπαϊκή Συνταγματική Ιστορία", το οποίο εκδόθηκε σε συνεργασία με την καθηγήτρια κυρία Θεοδώρα Αντωνίου και περιλαμβάνει μέχρι στιγμής κεφάλαια για τη Γαλλία και τη Γερμανία. Εκεί ο μελετητής μπορεί να αναζητήσει και τις πρωτογενείς πηγές στο πρωτότυπο κείμενο. [...] (Από το σημείωμα του συγγραφέα)

Περιεχόμενα

ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η κεντρομόλος διάσταση
ΜΕΡΟΣ Α' Αγγλία / Ηνωμένο Βασίλειο
1. Πολιτική και συνταγματική ιστορία
1.1 Η αγγλική ιστορία πριν από τη νορμανδική εισβολή (1066)
1.2 Η εδραίωση του κοινοβουλευτικού και αντιπροσωπευτικού συστήματος (13ος-17ος αιώνας)
1.3 Ο "μεγάλος" 17ος αιώνας των θεσμών
1.4 Η αυτοκρατορία και η Βιομηχανική Επανάσταση (18ος αιώνας και εντεύθεν)
1.5 Ο 20ός αιώνας της θεσμικής ανασυγκρότησης
1.6 Οι σταθερές στην ιστορία των αγγλικών θεσμών
2. Συνταγματικά κείμενα και συνταγματικοί θεσμοί
2.1 Χάρτα των Ελευθεριών (Carta Libertatum, 1100)
2.2 Η Μεγάλη Χάρτα των Ελευθεριών (Magna Carta Libertatum, 1215)
2.3 Αίτημα περί Δικαιωμάτων (Petition of Rights, 1628)
2.4 Εγχειρίδιο Διακυβέρνησης (Instrument of Government, 1653)
2.5 Habeas Corpus Act (1679)
2.6 Bill of Rights (1689)
2.7 Πράξη Διευθέτησης (Act of Settlement, 1701)
2.8 Συνθήκη της Ένωσης (Treaty of Union, 1707)
3. Συνταγματική θεωρία
3.1 Ο Coke και η απαρχή της περιορισμένης διακυβέρνησης
3.2 Η πολιτειολογική σκέψη των Hobbes και Locke και των Levellers για τη σχέση εξουσίας και υποκειμένων
3.3 Burke, Bentham και John Stuart Mill: Κριτική και εδραίωση του φιλελευθερισμού στη Βρετανία
3.4 Blackstone, Hume, Austin, και Hart: Η βρετανική εκδοχή του νομικού θετικισμού
3.5 Ο Dicey και η εδραίωση των βάσεων του βρετανικού πολιτεύματος
3.6 Ο May και η κωδικοποίηση των κοινοβουλευτικών παραδόσεων
ΜΕΡΟΣ Β' Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής
1. Πολιτική και συνταγματική ιστορία
1.1 Η Αμερική ως αποικία πριν από την ανεξαρτησία από τον 15ο αιώνα έως τον 17ο αιώνα
1.2 Η πορεία προς τη συγκρότηση του κράτους τον 18ο αιώνα: αφύπνιση, επανάσταση, συνομοσπονδία και ομοσπονδία
1.3 Η διαμόρφωση του συνταγματισμού στο πρώτο μισό του 19ου αιώνα
1.4 Η διαμόρφωση του ρεπουμπλικανισμού στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα
1.5 Η επικράτηση της δημοκρατικής ανάγνωσης του Συντάγματος στο πρώτο μισό του 20ού αιώνα
1.6 Η εδραίωση των συνταγματικών δικαιωμάτων στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα
1.7 Η κρίση των συνταγματικών δικαιωμάτων στον 21ο αιώνα
2. Συνταγματικά κείμενα και συνταγματικοί θεσμοί
2.1 Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας (1776)
2.2 Άρθρα της Συνομοσπονδίας (1777)
2.3 Σύνταγμα των ΗΠΑ (1787)
2.4 Το Ανώτατο Ομοσπονδιακό Δικαστήριο
2.5 Marbury κατά Madison (1803)
3. Συνταγματική θεωρία
3.1 Ο Paine και η θεωρητική συναίρεση Αμερικανικής και Γαλλικής Επανάστασης
3.2 Holmes, Cardoso, Pound και Llevellyn: Ο αμερικανικός νομικός ρεαλισμός
3.3 Kennedy, Unger, Gordon, MacKinnon: Κριτική Σχολή του Δικαίου
3.4 Coase, Becker και Posner: Η οικονομική ανάλυση του δικαίου
3.5 Rawls και Dworkin: Ο σύγχρονος αμερικανικός φιλελευθερισμός
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Η φυγόκεντρος διάσταση
ΕΠΙΜΕΤΡΟ
Πρωτογενείς συνταγματικές πηγές
Α. Συνταγματικά κείμενα Αγγλίας / Ηνωμένου Βασιλείου
1. Μεγάλη Χάρτα των Ελευθεριών (Magna Carta Libertatum) (1215)
2. Αίτημα περί Δικαιωμάτων (Petition of Rights) (1628)
3. Habeas Corpus Act (1679)
4. Bill of Rights (1689)
5. Πράξη Διευθέτησης (Act of Settlement) (1701)
6. Νόμος για την Ένωση με την Αγγλία (Union with England Act) (1707)
7. MacCormick κατά Λόρδου Συνηγόρου (Lord Advocate) (1953)
8. Νόμος περί Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (European Communities Act) (1972)
9. Νόμος περί Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Human Rights Act) (1998)
Β. Συνταγματικά κείμενα ΗΠΑ
1. Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας (1776)
2. Σύνταγμα του Νιου Χαμσάιρ (1776)
3. Άρθρα της Συνομοσπονδίας (1777)
4. Σύνταγμα των ΗΠΑ (1787)
5. Τροποποιήσεις του Συντάγματος των ΗΠΑ Ι-Χ (Bill of Rights) (1791)
6. Τροποποιήσεις του Συντάγματος των ΗΠΑ ΧΙ-ΧΧVII (1795-1992)
7. The Federalist Papers: Νο. 1(1787)
8. Marbury κατά Madison (1803)
9. Lochner κατά Νέας Υόρκης (1905)
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Ελληνική
Ξενόγλωσση
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΚΑΘ' ΥΛΗΝ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΟΝΟΜΑΤΩΝ