ΤΟ ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ ΣΤΗΝ ΤΕΤΑΡΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ

Παρουσίαση

Τόσο η «δαιμονοποίηση» της επιστημονικοτεχνικής επανάστασης (τεχνοφοβικός ντετερμινισμός) όσο και η «θεοποίησή» της (οπτιμιστικός ντετερμινισμός), καθώς υποστασιοποιούν έναν ανύπαρκτο δυϊσμό μεταξύ εργασίας και γνώσης και υποβάλλουν μια τεχνητή αντινομία, μια αγεφύρωτη συγκρουσιακή σχέση μεταξύ ανθρώπου και μηχανής, δεν αποτελούν ορθή ερμηνευτική προσέγγιση του κοινωνικού της ρόλου και της εξελιξιακής της δυναμικής. Αντιθέτως συνιστούν προβολές ενός κεφαλαιοκρατούμενου κοινωνικού είναι στην κοινωνική συνείδηση. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

«Κάθε φορά, που ξεπηδάει ένα νέο κύμα τεχνολογίας, προτείνει και ένα όμορφο μέλλον, που μπορεί να κατασκευαστεί από αυτήν. Το είδαμε αυτό τον 19ο αιώνα, τις δεκαετίες του '60, του '90, με την εμφάνιση του διαδικτύου, κλπ. Το βλέπουμε ξανά και ξανά και πολλοί λένε ότι αυτή είναι η βάση για μια κοινωνικοποιημένη κοινωνία. Η απάντηση σε αυτό είναι ναι, θα μπορούσε να είναι. Αλλά δεν πρόκειται να είναι ποτέ, διότι οι καπιταλιστικές κοινωνικές σχέσεις είναι κυρίαρχες. Και όσο όλες οι καπιταλιστικές κοινωνικές σχέσεις είναι κυρίαρχες και η ταξική κυριαρχία υπάρχει, θα διασφαλίζουν ότι αυτές οι νέες τεχνολογίες θα χρησιμοποιηθούν για να αποσπάσουν και άλλη αξία από την εργασία, να αφαιμάξουν τον πληθυσμό και να κλέψουν από αυτόν όσο μπορούν». (David Harvey)

Περιεχόμενα

ΠΡΟΛΟΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
Α. Οι εργασιακές σχέσεις από την τρίτη στην τέταρτη βιομηχανική επανάσταση
Ι. Προδιάθεση
1. Μισθωτή εργασία και καπιταλιστικός τρόπος παραγωγής
2. Το φορντικό-τεϋλορικό παραγωγικό υπόδειγμα
ΙΙ. Η κρίση του φορντισμού, η επανάσταση της πληροφορικής και η μετα-φορντική καπιταλιστική ανασυγκρότηση
1. Η κρίση του φορντισμού
2. Η επανάσταση της πληροφορικής και η μεταφορντική καπιταλιστική ανασυγκρότηση
3. Το «νέο» απορρυθμισμένο εργατικό δίκαιο
α. Η χωροχρονική αποσταθεροποίηση της εργασίας. Το φαινόμενο της τηλεργασίας
β. Εργασιακό στρες και πληροφορική
γ. Η μικροηλεκτρονική επιτήρηση των εργαζομένων στον χώρο εργασίας
III. Η εργασία στον αστερισμό της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης
1. Θέση του ζητήματος
2. Ψηφιοποίηση και σχέσεις εργασίας
α. «Κινητή εργασία» και αποοριοθέτηση της εργασίας
β. Το σύνδρομο Burn-out
γ. Η «ολοκληρωτική επιτήρηση» του εργαζόμενου
3. Ρομποτική τεχνολογία, τεχνητή νοημοσύνη, παραγωγική διαδικασία και εργασία
α. Εισαγωγικές παρατηρήσεις
β. Ρομποτική και σχέσεις εργασίας
4. Ο καθοριστικός ρόλος της τεχνητής νοημοσύνης
5. Ρομποτική, τεχνητή νοημοσύνη και εργασιακές σχέσεις
IV. Η δυναμική της τεχνολογικής ανεργίας στη διεθνή αγορά εργασίας
V. Ζώνες εργασιακής και επαγγελματικής επικινδυνότητας
VI. Η Ελλάδα στην εποχή των νέων τεχνολογιών
1. Εισαγωγικές παρατηρήσεις
2. Η εφαρμογή της ρομποτικής στην ελληνική βιομηχανία
3. Η συζήτηση για τις νέες τεχνολογίες στον τομέα των σχέσεων εργασίας
VII. Ψηφιοποίηση, ρομποτική και πολιτική δικαίου
1. Εισαγωγικές παρατηρήσεις
2. Ψηφιοποίηση και εργατικό δίκαιο
α. Η χωροχρονική αποοριοθέτηση της εργασίας. Η διαρκής διαθεσιμότητα για εργασία
β. Η πλατφόρμα Crowdworking
3. Ρομποτική, τεχνητή νοημοσύνη και εργατικό δίκαιο
α. Εισαγωγικά
β. Ζητήματα ασφάλειας και προστασίας των εργαζομένων
γ. Ζητήματα αστικής ευθύνης
δ. Ζητήματα προσλήψεων, απολύσεων και άσκησης του διευθυντικού δικαιώματος
VIII. Τεχνολογική ανεργία και πολιτική δικαίου
IX. Συμπερασματικές παρατηρήσεις
Β. Ψηφιακή επανάσταση και εργασία. Η πλατφόρμα Crowdworking
Ι. Εισαγωγικές παρατηρήσεις
II. Η περίπτωση του Crowdworking ειδικότερα
III. Η ρευστοποίηση της έννοιας του μισθωτού
IV. Εργατικοδιεθνολογικά ζητήματα
V. Αντί επιμέτρου
Γ. Εργατικό δίκαιο: από την κρίση στη μετάλλαξη. Προβολή ενός δυστοπικού μέλλοντος;
Ι. Εισαγωγικές παρατηρήσεις
II. Η κρίση του φορντισμού και η μεταφορντική τεχνολογική ανασυγκρότηση
III. Από την flexicurity στην flexiprecarity - Η μετάλλαξη του εργατικού δικαίου
1. Η αποσταθεροποίηση της έννοιας της εκμετάλλευσης
2. Η ρευστοποίηση της έννοιας του μισθωτού
3. Η ρευστοποίηση της έννοιας του εργοδότη
4. Η κανονιστικότητα των συλλογικών συμβάσεων και η αρχή της εύνοιας στον αστερισμό της κρίσης
α. Προδιάθεση
β. Η αμφισβήτηση του πρωταρχικού κανονιστικού χαρακτήρα των συλλογικών συμβάσεων
γ. Η αποσταθεροποίηση της έννοιας της αρχής της εύνοιας
αα. Θέση του ζητήματος
ββ. Η επιχείρηση ερμηνευτικού εννοιολογικού αναπροσδιορισμού
IV. Η μετάλλαξη του ελληνικού εργατικού δικαίου - Το παράδειγμα της συλλογικής αυτονομίας
V. Αντί επιμέτρου
Δ. Εργασία, ψηφιακός καπιταλισμός και μετακαπιταλιστικές τεχνοουτοπίες
Ι. Εισαγωγικές παρατηρήσεις
ΙΙ. Βασικές θεωρητικές εκφάνσεις του τεχνολογικού ντετερμινισμού - Κριτική επισκόπηση
1. Η θεωρία του Jeremy Rifkin
2. Οι απόψεις του Robert Reich
3. Οι θέσεις του Andre Gorz
4. Η θεωρία των Michael Hardt και Antonio Negri
5. Οι απόψεις του Paul Mason
6. Akzelerationismus: ένα νέο πολιτικοφιλοσοφικό ρεύμα
7. Η παραγνώριση του ρόλου του κράτους από τους τεχνοουτοπιστές
III. Ο ψηφιακός καπιταλισμός, οι αντιφάσεις και τα όριά του
IV. Συμπερασματικές παρατηρήσεις