Η ΓΛΩΣΣΑ ΤΑ ΛΑΘΗ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΘΗ (ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΤΟΜΟΣ)

Παρουσίαση

Κείμενα για την κινητικότητα της γλώσσας, κείμενα για ορθογραφικά και συντακτικά ζητήματα, για ξενισμούς και άλλα δάνεια, από αυτά που επηρεάζουν και διαμορφώνουν μπροστά στα μάτια μας τη γλώσσα. Κείμενα θεωρητικά, αλλά και κείμενα πρακτικά, με πρακτικές οδηγίες και χαρακτηριστικά παραδείγματα.
Δηλαδή βιβλίο ως έναν βαθμό και για λάθη, που επιχειρεί όμως να διαφοροποιηθεί διπλά από τη λαθοθηρική φιλολογία: καταρχήν προγραμματικά, καθώς δεν εξετάζει λάθη από γραπτά μαθητών και φοιτητών, που παρουσιάζονται για να τεκμηριώσουν -κι εδώ είναι το δεύτερο σημείο διαφοροποίησης- τη "φτωχή" γλώσσα των νέων και γενικότερα την "παρακμή" ή και το "θάνατο" της γλώσσας ούτε λάθη ανθρώπων που τους αιφνιδιάζουν στο δρόμο, χώνοντάς τους ένα μικρόφωνο στο στόμα και με μια κάμερα απέναντι.
Είναι λάθη δικά μας, λάθη από επαγγελματίες του λόγου, από δόκιμους δημοσιογράφους, μεταφραστές, συγγραφείς, όπως και λάθη από λαθολόγους, τιμητές της γλώσσας των νέων και γενικότερα της σημερινής γλώσσας.
Και είναι έτσι σκόπιμα διαλεγμένα τα λάθη όχι για να δείξουν το φόρο που πληρώνουμε όλοι μας στην κοινή αγραμματοσύνη, όπως έλεγε ο Κοραής, αλλά κυρίως για να φανεί αυτό που αποτελεί κοινό τόπο κι ωστόσο πάντα το ξεχνούμε: πως η εκμάθηση της γλώσσας είναι τεράστια υπόθεση, πως ο αγώνας για την κατάκτηση της γλώσσας είναι αγώνας ζωής. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

Πρόλογος
1. Ο ξαπλουριάρης και η αναγκαζιάρα
2. Το πουπήγιο και το κοτευγάρι
3. Ο επιμελητής εκδόσεων και η θεά Τζούνο
4. Τα «ανεύστοχα» και το δικαίωμα του αναγνώστη
5. Ο Βενέδικτος, το Πάρκο και η Τρέμπιτζοντ
6. Η γενναιοδωρία των σοφών (α')
7. Η γενναιοδωρία των σοφών (β')
8. Ο άρχοντας των γραμμάτων
9. Το e- στη ζωή μας, ή Ηλε- όπως ηλεκτρική καρέκλα
10. Τηλεμαχίες, πιστολάρια και ευρώπουλα
11. Ο φετιχισμός της ορθογραφίας
12. Ο «θελισμός», ή Ω συν-άδελφοι δι-ορθωτές!
13. Αρχαία, για να μη μιλάμε νέα
14. Αρχαία-νέα: συγγενείς μα αντίπαλες μορφές
15. Ο πλούτος των Αρχαίων Ελληνικών, ένδεια των Νέων;
16. Να καταργηθούν τα αρχαία;
17. Το 2004, η μέρα και η νύχτα
18. Μικρές παρανοήσεις, μεγάλες συνέπειες
19. Βιβλία ταυτότητες, βιβλία σημαιάκια
20. Η μονοτυπική πολυτοπία
21. Και πώς κλίνεται ο «πρύτανης»;
22. Ο οπαδός και ο ταγός
23. Ο άχρηστος τηλεφωνητής και ο κύριος Μπαμπινιώτης
24. Κι όμως, έσταξε...
25. Αρχαία και εκπαιδευτικός νους
26. Νέα από το χώρο της μόδας
27. Βαράτε βιολιτζήδες
28. Δύο συν μία ερωτήσεις για τη μετάφραση του Ροΐδη
29. Εκκλησία, παραχάραξη και μυθολογία
30. Κιβωτός συντήρησης, κιβωτός αντίδρασης
31. Ο ολέθριος αττικισμός
32. Η μεγάλη παρανόηση: η ταύτιση γλώσσας και γραφής
33. Εμμ. Κριαράς; Η αντοχή των υλικών
34. Ο δράκως κι οι βαρκάροιδες
35. Παράδοση κατά βούληση
36. Αμάν! η αντανακλαζομένη;
37. Η κουρά του αβγού
38. Γυρολόγοι και μεσσίες
39. Καινούριο κοσκινάκι μου
40. Ψυχανεμίσματα και ιδεοληψίες
41. Το καρκινογόνο αντιγριπικό
42. «Λαμβάνω», ένα ρήμα πασπαρτού
43. «Η ασθενής έχρηζε μεγάλης ανάγκης»
44. Για λευκότερα λευκά ελληνικά
45. Ορθογραφούμεν γαρ μετ' ευτελείας
46. Τ' αβγά και τα πασχάλια
47. Το «σπασμένο τηλέφωνο», επιστημονικό εργαλείο
48. Και βουλιμικό και ανορεξικό, ή Το λεξικό του σαμπάν
49. Φσθ, βζμ, φχθ, φσπλ, φθρ, γχν, ή Μια αφόρητη μουσική
50. Γλωσσικοί οδηγοί ή άτεγκτοι τροχονόμοι;
51. Φοβάμαι πως δεν τα λέμε εντέλει σωστά!
52. Brothers in arms (α')
53. Brothers in arms (β')
54. Λέξεις κάνε κι έρχονται (α')
55. Λέξεις πάνε κι έρχονται (β')
56. Ροϊχλίνειος και Σοσάρα, ή Η τετραχοτόμηση ενός λεξικού
57. Ρώθων και Σολίτσα
58. Το ρομπάκι
59. Η εκδίκηση της ροπής
60. Λέξεις, λέξεις, λέξεις
Επίλογος
α. Τρεις παραλλαγές σ' ένα απελπιστικά γνωστό θέμα
β. Ώστε υπάρχουν σήμερα αρχαϊστικές τάσεις;
γ. Ε και;
Παραρτήματα
1. «Δείξε τη δύναμή σου, Ντεστέν!»
2. Αρχές ορθογραφίας, από τον Μανόλη Τριανταφυλλίδη και τον Γιώργο Παπαναστασίου
3. Γ. Μπαμπινιώτης, Κριτική μιας άκριτης και ά-χαρης κριτικής, απάντηση στον Γιάννη Η. Χάρη για τη Γραμματική της Νέας Ελληνικής
4. Γ. Μπαμπινιώτης, Η ορθογραφία των λέξεων της Ελληνικής, επιστολή-απάντηση στον Γιάννη Η. Χάρη
Ευρετήρια
1. Ευρετήριο κύριων ονομάτων, έργων και ιδρυμάτων
1. Ευρετήριο θεμάτων και πραγμάτων
Ευρετήριο λέξεων