ΤΡΑΥΜΑΤΙΚΗ ΜΝΗΜΗ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ: ΔΙΣΤΟΜΟ 1944-2018

Παρουσίαση

Ένα από τα πιο αποτρόπαια μαζικά εγκλήματα που διαπράχθηκαν από τα όργανα του εθνικοσοσιαλισμού στην Ελλάδα, τη Σφαγή του Διστόμου στις 10 Ιουνίου 1944 διερευνά το παρόν βιβλίο. Μελετά τις εξακολουθητικά επίμαχες και συχνά τραυματικές αναγνώσεις αυτού του γεγονότος, τόσο σε διακρατικό όσο και σε τοπικό επίπεδο, εστιάζοντας στη διαγενεακή μεταβίβαση του τραύματος. Η εξέταση ενός ζητήματος αιχμής, η ηθική και νομική αξίωση για αποζημιώσεις/επανορθώσεις, αποσκοπεί στη δημιουργία γεφυρών αλληλοκατανόησης μεταξύ του ελληνικού και του γερμανικού λαού επιμένοντας αξιωματικά στη συσχέτιση ιστορικής αλήθειας και ιστορικής δικαιοσύνης με όρους παραδοχής - μετάνοιας - αποζημίωσης - συμφιλίωσης.
Η έννοια της «επανορθωτικής δικαιοσύνης» ως αντίπαλου δέους στον παροντισμό και στο καθήκον μνήμης -με τρόπο τέτοιο που να επικεντρώνεται στην επούλωση των ιστορικών τραυμάτων- έχει αποτελέσει σκοπό ζωής για τον Αργύρη Σφουντούρη, επιζήσαντα της σφαγής του Διστόμου, και για τον Titus Milech, Γερμανό της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς. Το έργο και η στάση της ζωής τους, όπως παρουσιάζονται στο βιβλίο, αποτυπώνουν εύγλωττα τη μέριμνά τους για ουσιαστική συλλογική ιστορική επίγνωση. Με έναν ενδιαφέροντα τρόπο, από την πλευρά του θύματος και από την πλευρά των θυτών σε διαγενεακό πλαίσιο, οι δύο προσωπικότητες αναζητούν το μέτρο μεταξύ της ηθικής δικαίωσης των θυμάτων, της αποκατάστασης για τις αποτρόπαιες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της παραδοχής - συγχώρησης σε επίπεδο κρατών, θεσμών και πολιτών. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

Πρόλογος Αργύρη Σφουντούρη
Πρόλογος Titus Milech
Εισαγωγή
Κεφάλαιο Α. Άσκηση αντιποίνων: Δίστομο, 10 Ιουνίου 1944
Το χρονικό
Τα αίτια
Δίστομο: Τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια
Κεφάλαιο Β. Η διαχείριση της μνήμης του τραυματικού γεγονότος
Τραύμα και μνήμη
Ιστορικό-πολιτισμικό τραύμα
Γνωστική προσέγγιση της μνήμης του τραύματος
Νευροβιολογική προσέγγιση του ψυχικού φάσματος
Η διεργασία του πένθους στο Δίστομο
Όψεις συγκρότησης της τραυματικής μνήμης
Δίστομο: Ιστορική συνείδηση και συλλογική μνήμη
Κεφάλαιο Γ. Η αντιμετώπιση του εθνικοσοσιαλιστικού παρελθόντος στη Γερμανία
Διαχείριση της μνήμης στη μεταπολεμική Γερμανία
Μεταπολεμική διεκδίκηση αποζημιώσεων για τα θύματα της ναζιστικής Θηριωδίας
Διαμόρφωση κρατικής πολιτικής αποζημιώσεων
Ομοσπονδιακοί νόμοι αποζημιώσεων (1953-1956)
Αποζημιώσεις και Εβραίοι
Αποζημιώσεις και χώρες της Ανατολικής Ευρώπης
Το ζήτημα των αποζημιώσεων των Εβραίων στις ΗΠΑ
Το ζήτημα των αποζημιώσεων κατά τις δεκαετίες 1960-2000
Κεφάλαιο Δ. Το ζήτημα των ελληνικών απαιτήσεων αποζημίωσης
Νομική θεμελίωση για τις ελληνικές απαιτήσεις αποζημίωσης από το γερμανικό κράτος
Ενέργειες στα ελληνικά δικαστήρια για τη διεκδίκηση αποζημιώσεων από κατοίκους του Διστόμου
Κεφάλαιο Ε. Τρία παραδείγματα χειρισμού παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων
Νότια Αφρική
Αργεντινή
Χιλή
Κεφάλαιο ΣΤ. Ελλάδα - Γερμανία: Θέσεις και στάσεις αναφορικά με τα εγκλήματα του εθνικοσοσιαλισμού
και την ηθική αποκατάσταση των θυμάτων
Η έννοια της συμφιλίωσης σε παγκόσμιο επίπεδο
Η έννοια της «επανορθωτικής δικαιοσύνης» στη ζωή και στο έργο των Αργύρη Σφουντούρη και Titus Milech
Η «συμφιλίωση» υπό προϋποθέσεις
Βιβλιογραφία