Η ΠΕΙΘΑΡΧΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΟΡΙΑ ΤΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΦΥΛΑΚΗ

Παρουσίαση

Το βιβλίο πραγματεύεται το ερώτημα εάν το ελληνικό σωφρονιστικό σύστημα μπορεί να περιγραφεί αποκλειστικά ή κατά κύριο λόγο με όρους πειθαρχικής εξουσίας. Εξετάζει την ελληνική φυλακή μέσα από την κατασκευή του "πειθαρχικού συμπλέγματος", δηλαδή την συνύπαρξη και αλληλοϋποστήριξη των θεσμών των πειθαρχικών παραπτωμάτων και κυρώσεων, της εργασίας και των τακτικών αδειών με το θεσμό της απόλυσης υπό όρους.
Παρουσιάζει την έρευνα που διεξήχθη σε δύο καταστήματα κράτησης και δικαστήρια (αρχειακό υλικό και συνεντεύξεις) και καταλήγει στην άρθρωση μιας πρότασης για την εκδίπλωση των πρακτικών της εξουσίας στο ελληνικό σωφρονιστικό σύστημα, ως μια στρατηγική συνεργασία της πειθαρχικής και της κυβερνολογικής εξουσίας, κατά τη σκέψη του Μισέλ Φουκώ. Το έργο δεν απευθύνεται μόνο σε νομικούς και εγκληματολόγους, αλλά μπορεί να διαβαστεί και ως στοχασμός πολιτικής θεωρίας, μια γενεαλογία της φυλακής και των λόγων γύρω από αυτή, μια πραγμάτευση γύρω από την εξουσία και τις στρατηγικές της με όχημα και παράδειγμα τη φυλακή. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

Ευχαριστίες
Πίνακας Συντομογραφιών
Πίνακας Νομοθεσίας
Νικόλαος Κουλούρης
Πρόλογος: Η φυλακή ως σύμπλεγμα πειθαρχικής και κυβερνολογικής εξουσίας και ανασυγκροτούμενο πεδίο ειρηνοφανών συγκρούσεων
Εισαγωγή
Στοχοθεσία και συνοπτική παρουσίαση του βιβλίου
Η δομή του βιβλίου
ΜΕΡΟΣ Α.
Η γέννηση της φυλακής ως πειθαρχικού θεσμού
Η γέννηση της φυλακής: φιλελεύθερη ανάγνωση και κριτική θεωρία
Η φιλελεύθερη ποινολογία
Φυλακή και κριτική θεωρία: μια πολυπρισματική προσέγγιση
Η πειθαρχία ως καταστατική αρχή οργάνωσης της φυλακής
Η φυλακή: κατασκευή και πειθάρχηση της εργατικής τάξης
Οι σχέσεις εξουσίας, η πειθαρχία και η κυβερνολογική: η αναλυτική του Michel Foucault
Η γενεαλογία, η κριτική στη μαρξιστική θεωρία και οι σχέσεις εξουσίας
Η πειθαρχική εξουσία
Η κυβερνολογική τροπικότητα της εξουσίας
Πειθαρχία, εργασία και αναμόρφωση: Η τυπολογία των σωφρονιστικών συστημάτων
Το κοινοβιακό σωφρονιστικό σύστημα
Το απομονωτικό (πεννσυλβανικό) σωφρονιστικό σύστημα
Το μικτό (ωβούρνειο) σωφρονιστικό σύστημα
Το προοδευτικό (ιρλανδικό) σωφρονιστικό σύστημα
Το ελληνικό σωφρονιστικό σύστημα στους ΣΚ 1967, ΚΒΜετΚ 1989 και ΣΚ 1999
Η νομική φύση της φυλάκισης και τα δικαιώματα των κρατουμένων
Ελληνική έννομη τάξη και δικαιώματα
Η θεωρία της "ειδικής σχέσης εξουσίασης"
Ο Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας Γενικών Καταστημάτων Κράτησης τύπου Α' και Β' και οι "δυνατότητες" των κρατουμένων
Η στέρηση της προσωπικής ελευθερίας ως μοναδικό νομοθετικά περιορισμένο δικαίωμα του κρατούμενου
Η φυλακή ως δημόσια υπηρεσία και η διαχειριστική (managerial) προσέγγιση των δικαιωμάτων
Η πειθαρχία και η επικίνδυνη σχέση της φυλακής με τα δικαιώματα των κρατουμένων
Το ελληνικό σωφρονιστικό σύστημα από το αναμορφωτικό άλλοθι στη διαχειριστική ουδετερότητα και την αποθηκευτική αδιαφορία
Σωφρονιστικό Δίκαιο και Δίκαιο Εκτέλεσης Ποινής
Η ελληνική σωφρονιστική νομοθεσία
Σύντομη σωφρονιστική ιστορία από την ίδρυση του ελληνικού κράτους ως τη δικτατορία των συνταγματαρχών
Ο Σωφρονιστικός Κώδικας του 1967
Ο Κώδικας Βασικών Κανόνων για τη Μεταχείριση των Κρατουμένων (1989)
Ο Σωφρονιστικός Κώδικας του 1999
Η ανάδυση του νεοφιλελευθερισμού και η επίδρασή του στην ποινικότητα και τη φυλακή
Η αδρανοποιητική ουδετερότητα της ελληνικής φυλακής
Το πειθαρχικό σύμπλεγμα
Το πειθαρχικό δίκαιο των κρατουμένων από τον ωφελιμισμό της αναμόρφωσης στο διαχειριστικό-ουδέτερο πρότυπο
Η σημασία της σωφρονιστικής πειθαρχίας
Η νομική θεμελίωση της σωφρονιστικής πειθαρχίας
Διεθνή και ευρωπαϊκά κείμενα για τη σωφρονιστική πειθαρχία και η νομολογία του ΕΔΔΑ
Η πειθαρχία στο ελληνικό σωφρονιστικό δίκαιο
Η πειθαρχία στον Σωφρονιστικό Κώδικα του 1967
Η πειθαρχία στον Κώδικα Βασικών Κανόνων για τη Μεταχείριση των Κρατουμένων 1989
Το πειθαρχικό δίκαιο στον Σωφρονιστικό Κώδικα 1999
Τα πειθαρχικά όργανα και η πειθαρχική διαδικασία
Οι τακτικές άδειες στο ελληνικό σωφρονιστικό σύστημα
Η σημασία του θεσμού των τακτικών αδειών
Το Συμβούλιο της Ευρώπης για τις άδειες των κρατουμένων
Οι τακτικές άδειες στο ελληνικό σωφρονιστικό σύστημα πριν τον ΣΚ 1999
Ο θεσμός των αδειών στον ΣΚ 1999
Οι προϋποθέσεις χορήγησης τακτικής άδειας
Η διαδικασία χορήγησης της τακτικής άδειας
Η αξιολόγηση και η λειτουργία του θεσμού των τακτικών αδειών
Η σωφρονιστική εργασία
Η εργασία των κρατουμένων στα διεθνή και ευρωπαϊκά νομικά κείμενα
Οι σκοποί της σωφρονιστικής εργασίας, τα συστήματα οργάνωσής της και η νομική της φύση
Η εργασία των κρατουμένων στον ΣΚ 1967 και στον ΚΜετΚ 1989
Η εργασία των κρατουμένων στον ΣΚ 1999
Ο πλασματικός ("ευεργετικός") υπολογισμός η μερών ποινής λόγω εργασίας
Η απόλυση υπό τον όρο της ανάκλησης
Νομική φύση του θεσμού
[...]

Επιμέλεια έκδοσης: Μαριλένα Αγγελή, Μάριος Εμμανουηλίδης