ΕΡΓΟ ΚΑΙ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Παρουσίαση

Με αυτό το βιβλίο η Μαρία Κουλουμπή καλύπτει ένα τεράστιο κενό στην ελληνική βιβλιογραφία σχετικά με την Εργοθεραπεία. Το έργο, η κεντρική ιδέα του επαγγέλματος του εργοθεραπευτή, που χρησιμοποιείται και ως μέσο θεραπείας, αλλά και ως στόχος παρέμβασης, είναι μια περίπλοκη, δυναμική και πολυδιάστατη έννοια, που ξεχωρίζει την Εργοθεραπεία από τα άλλα επαγγέλματα υγείας και κοινωνικής αλληλεγγύης. Για το λόγο αυτό, το βιβλίο αυτό, αποτελεί μια πολύ σημαντική προσπάθεια, ένα πρώτο βήμα στην ανάπτυξη βιβλιογραφίας σχετικά με την έννοια του έργου και την τέχνη της εφαρμογής του θεραπευτικά.
Το έργο, η δραστηριότητα, η καθημερινότητα, διαφορετικές έννοιες που, όμως, εκφράζουν κάτι κοινό, την ιδέα ότι "αυτά που κάνουμε" καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής μας έχουν ιδιαίτερη σημασία. Η σημασία αυτή απορρέει από τη θεμελιώδη αναγνώριση του ανθρώπου ως "occupational being" (Wilcock, 1993), μια έννοια που υποστηρίζει ότι η ανάγκη για επιτέλεση έργου είναι έμφυτη και απαραίτητη για την επιβίωση και την εξέλιξη του ανθρώπου. Αυτά που κάνουμε μας επιτρέπουν, όχι μόνο να επιβιώσουμε, αλλά και να διασκεδάσουμε, να εκφραστούμε, να αναπτύξουμε τις δεξιότητες μας και την ταυτότητά μας, ανταποκρινόμενοι, συγχρόνως, στις απαιτήσεις του περιβάλλοντος. Μέσα από αυτό που κάνουμε με άλλους χτίζουμε τις οικογένειες και τις κοινωνίες μας. Μέσα από αυτό που κάνουμε συντηρείται και αναπτύσσεται η υγεία μας, ή και το αντίθετο, ανάλογα με τον τρόπο εκτέλεσης και τις συνθήκες στις οποίες βρισκόμαστε. Έτσι, το έργο είναι κάτι πολύ περισσότερο από το "κάνουμε κάτι" (doing), εφόσον περιέχει τις έννοιες του "υπάρχειν" (being), "γίγνεσθαι" (becoming), και "ανήκειν" (belonging) (Wilcock, 1999).
Έτσι, οι εργοθεραπευτές καλούνται να διαχειρίζονται στην πρακτική τους μια τόσο πλούσια, αλλά και περίπλοκη, έννοια. Εργάζονται με άτομα, ομάδες και πληθυσμούς που αντιμετωπίζουν δυσκολίες να πραγματοποιούν τα έργα που επιθυμούν ή που πρέπει να κάνουν. Αυτές οι δυσκολίες ενδέχεται να έχουν τα αίτιά τους σε κάποια αρρώστια ή τραύμα ή/και σε κάποια μορφή κοινωνικού αποκλεισμού. Στις ημέρες αυτές που διανύουμε, οι προκλήσεις στα έργα αναπτύσσονται ραγδαία όσον αφορά, για παράδειγμα, στη μετανάστευση, στην ανεργία, στη φτώχια, στους πολέμους, στο ρατσισμό. Σε κάθε περίπτωση, τελικός στόχος της πρακτικής του εργοθεραπευτή είναι η ανάπτυξη μιας καθημερινότητας με έργα που επιτρέπουν την άνθηση του ατόμου στο περιβάλλον του.
Στο βιβλίο αυτό γίνεται μια προσπάθεια να περιγραφεί το έργο ως μια έννοια πολύπλευρη και περίπλοκη, με τρόπο ώστε να διευκολύνει τη συνεχιζόμενη επαγγελματική ανάπτυξη των εργοθεραπευτών. Παρουσιάζεται η σύγχρονη γνώση για το έργο από την αγγλόφωνη βιβλιογραφία, προσφέροντας πλούσιο υλικό για μελέτη, όχι μόνο για φοιτητές αλλά και για επαγγελματίες. [...] (Από τον πρόλογο της Σάρας Κανταρτζή)

Περιεχόμενα

Πρόλογος
Εισαγωγικό Σημείωμα του Συγγραφέα
Συνεργάτες
1. ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ: Η Εξέλιξη στην Αντίληψη της Έννοιας του Έργου
1.1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ
1.2 Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΤΗΣ ΕΝΝΟΙΑΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ
Πρόδρομες κοινωνικές τάσεις και κινήματα
Η Ηθική θεραπεία (Moral Treatment)
Το Κίνημα Τεχνών και Χειροτεχνημάτων (Arts and Crafts Movement)
1.3 ΤΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ
Το Παράδειγμα του Έργου - Η πρώιμη περίοδος του επαγγέλματος
Το Μηχανιστικό Παράδειγμα - Η επιρροή της ιατρικής στο επάγγελμα
Το Σύγχρονο Παράδειγμα
1.4 Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΕΡΓΟΥ
1.5 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ
Ασκήσεις
2. ΤΟ ΕΡΓΟ
2.1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ
2.2 ΟΡΙΣΜΟΙ
Η προσπάθεια για ορισμούς στην εξέλιξη του επαγγέλματος
Ορισμοί του έργου στην πορεία της βιβλιογραφίας
Ορισμοί του έργου σε συλλογικά όργανα
2.3 ΕΡΓΟ ΚΑΙ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ
Έργο και δραστηριότητα: μια συνύπαρξη
Χαρακτηριστικά του έργου και της δραστηριότητας
2.4 Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΕΥΗΜΕΡΙΑ
2.5 Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΣΤΗΝ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΑΤΟΜΟΥ
2.6 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΣΤΟ OTPF-3
2.7 ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΟΡΙΣΜΟ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ
2.8 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ
Ασκήσεις
3. ΤΟ NOHΜΑ ΤΟΥ EΡΓOΥ
3.1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ
3.2 ΤΟ ΝΟΗΜΑ, Η ΟΥΣΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ
3.3 ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΝΟΗΜΑ
3.4 ΘΕΩΡΗΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΗΜΑ
Κοινωνικο-πολιτισμική οπτική σχετικά με το νόημα
Ατομικές οπτικές σχετικά με το νόημα
Πνευματικότητα και νόημα
Η θεωρία της ροής (flow theory)
Ο βιόκοσμος: φαινομενολογία
Η αφηγηματική προσέγγιση
3.5 ΝΟΗΜΑ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΤΗΣ ΔΡΑΣΗΣ (DOING)
Το έργο ως πηγή νοήματος
Χώρος και τόπος: πηγές νοήματος για το έργο
Δημιουργικότητα και νόημα
Ταυτότητα και νόημα
3.6 ΜΕΛΕΤΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ
Ποικιλία στο νόημα των έργων
Στέρηση έργων και έλλειψη νοήματος
Έργο και νόημα: μια σχέση
Κοινά έργα στο πλαίσιο μιας σχέσης
Επίδραση του πολιτισμού στο νόημα του έργου
3.7 ΝΟΗΜΑ ΚΑΙ ΚΛΙΝΙΚΗ ΣΥΛΛΟΓΙΣΤΙΚΗ
Πως αναγνωρίζουμε το νόημα
Κλινική συλλογιστική και νόημα
Ινστρουμενταλισμός
Ασκήσεις
4. ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ
4.1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ
4.2 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ ΖΩΗΣ (ΔΚΖ)
Γενικά για τις ΔΚΖ
Κατηγορίες ΔΚΖ
Κατανόηση των ΔΚΖ
Το νόημα των ΔΚΖ
4.3 ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ ΖΩΗΣ(σΔΚΖ)
4.4 ΑΝΑΠΑΥΣΗ ΚΑΙ ΥΠΝΟΣ
4.5 ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
4.6 ΕΡΓΑΣΙΑ
4.7 ΠΑΙΧΝΙΔΙ
Ορισμός του παιχνιδιού
Παιχνίδι και ανάπτυξη
4.8 ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΧΡΟΝΟΣ
Ορισμός του ελεύθερου χρόνου
Ταξινομήσεις δραστηριοτήτων ελεύθερου χρόνου
Ελεύθερος χρόνος και υγεία
4.9 ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ
4.10 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ
Ασκήσεις
5. ΤΑ ΕΡΓΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ
5.1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ
5.2 Η ΠΟΡΕΙΑ ΖΩΗΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ
5.3 ΤΑ ΕΡΓΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ
5.4 ΤΑ ΕΡΓΑ ΚΑΙ Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ
Θεωρητικό υπόβαθρο
Τα έργα των παιδιών
Τα έργα των εφήβων
Τα έργα των ενηλίκων
Τα έργα της τρίτης ηλικίας
5.5 Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΠΛΑΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ ΖΩΗΣ
5.6 Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΣΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ ΖΩΗΣ
5.7 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ
6. ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΡΓΟΥ
6.1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ
6.2 ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΡΓΟΥ
6.3 ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ
6.4 ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕΤΑΞΥ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΕΡΓΟΥ
Ανάλυση δραστηριότητας
Ανάλυση έργου
6.5 ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΕΡΓΟΥ
6.6 ΠΡΟΦΙΛ ΕΡΓΩΝ ΚΑΙ ΕΝΟΡΧΗΣΤΡΩΣΗ ΕΡΓΩΝ
Προφίλ έργων (occupational profile)
Ενορχήστρωση έργων (occupational enorchestration)
6.7 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ
Ασκήσεις
7. Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΤΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ
7.1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ
7.2 ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΡΓΟΥ
Η διαδικασία ανάλυσης στην εργοθεραπευτική πρακτική
Βήματα διαδικασίας ανάλυσης κατά Thomas (2015)
7.3 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΑΝΑΛΥΤΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ
Απαιτήσεις δραστηριότητας και έργου
Παράγοντες του ατόμου
Δεξιότητες εκτέλεσης
Μοτίβα εκτέλεσης
Πλαίσιο και περιβάλλον
7.4 ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΕΡΓΟΥ
Διαβάθμιση
Προσαρμογή
7.5 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ
Ασκήσεις
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ:
-Ασκήσεις
-Χρήσιμοι πίνακες
-Ανάλυση δραστηριότητας και ανάλυση έργου