ΠΩΣ ΝΑ ΣΚΕΠΤΕΣΑΙ ΤΟ ΓΙΑΤΙ

Παρουσίαση

Οι άνθρωποι ως «ανώτερα λογικά όντα» επιθυμούν να διατηρούν την ανεξαρτησία τους, καθ' όλη τη διάρκεια του βίου τους. Πρόκειται για μία απαιτητική δια βίου πρόκληση, όπου όλες και όλοι επιθυμούν να ελέγχουν και να κατανοούν ο,τιδήποτε προσλαμβάνουν με τις αισθήσεις τους αλλά και με το αίσθημά τους. Κάθε άτομο για να αντιμετωπίσει αυτήν την πρόκληση με επιτυχία προσπαθεί, συνειδητά ή ασυνείδητα, να καταφεύγει στο αποκλειστικό προνόμιο και εργαλείο, αυτό της σκέψης τους· έτσι, προσπαθεί να αξιοποιεί ανώτερες νοητικές στρατηγικές, αυτές της «κριτικής σκέψης» για να αναλύει, να συνθέτει, να διακρίνει, να κατηγοριοποιεί, να αξιολογεί ό,τι το απασχολεί ώστε να ερμηνεύει και να δημιουργεί ένα προσωπικό «κόσμο» με τις υποκειμενικές θέσεις του για να αφήνει το δικό του «αποτύπωμα» στον έξω και τον μέσα κόσμο του.
Ιδιαίτερα, ο σύγχρονος άνθρωπος που δέχεται καθημερινά πυκνή ποσότητα πληροφοριών και μηνυμάτων λόγω της ανάπτυξης των νέων τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνίας και της νέας «κανονικότητας» όπου γνώσεις, παράμετροι, συνθήκες γρήγορα αλλάζουν, νιώθει πολύ περισσότερο την ανάγκη της ανάπτυξης της κριτικής σκέψης.
Στις δυτικές, περισσότερο, κοινωνίες του 21ου αιώνα όπου το νεαρό άτομο αρχίζει να ανεξαρτητοποιείται ενωρίτερα από ό,τι στο παρελθόν από σταθερά «δεδομένα», οι εκπαιδευτικοί καλούνται και προσπαθούν να βοηθούν μαθήτριες και μαθητές να αναπτύσσουν τις δεξιότητες της κριτικής σκέψης για την ολοκληρωμένη ανάπτυξη της προσωπικότητάς τους.
Σε αυτό το εγχείρημα, το βιβλίο «ΠΩΣ ΝΑ ΣΚΕΠΤΕΣΑΙ» απευθύνεται στις/στους δασκάλες/ους των δύο ανώτερων τάξεων του Δημοτικού Σχολείου και στους φιλολόγους όλων των τάξεων του Γυμνασίου και επιχειρεί να ενισχύσει την προσπάθειά τους να συμβάλλουν στην ανάπτυξη της Ικανότητας της Κριτικής Σκέψης των μαθητριών και μαθητών ηλικίας 11 έως 15 ετών μέσω του μαθήματος της Γλώσσας σε τρία επίπεδα: λέξης - πρότασης - κειμένου.
Επιπλέον, επειδή κάθε άνθρωπος έχει διαφορετικές μαθησιακές ικανότητες, ανάγκες, κλίσεις και ενδιαφέροντα, το παρόν βιβλίο μπορούν να αξιοποιήσουν οι παραπάνω εκπαιδευτικοί σε ατομική ή και ομαδική βάση, όπως επίσης και εκπαιδευτικοί μικρότερων τάξεων του Δημοτικού Σχολείου ή κατ' οίκον οι γονείς των μαθητριών/μαθητών.
Η πρόκληση είναι μεγάλη, αλλά η συνήθεια για δια βίου εξάσκηση της κριτικής σκέψης από τους χρήστες αυτού του βιβλίου, αποτελεί τη σημαντικότερη ικανοποίηση για το συγγραφέα του. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

Εισαγωγή
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ
Κεφ.1 - Θεωρητικά ζητήματα
Κεφ.2 - Επίπεδα 1, 2, 3: Λέξη, Πρόταση, Κείμενο
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ - ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΣΕ ΤΡΙΑ ΕΠΙΠΕΔΑ
Επίπεδο 1: Λέξη
ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΛΕΞΕΩΝ
ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΗ ΣΕΙΡΟΘΕΤΗΣΗ ΛΕΞΕΩΝ
ΣΥΝΩΝΥΜΕΣ ΛΕΞΕΙΣ
ΣΥΝΔΕΣΕΙΣ ΛΕΞΕΩΝ
ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΙΣ ΛΕΞΕΙΣ
ΑΝΤΙΘΕΤΕΣ ΛΕΞΕΙΣ
ΑΛΥΣΙΔΕΣ ΛΕΞΕΩΝ
ΑΝΑΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΙ ΛΕΞΕΩΝ
ΣΥΓΓΡΑΜΑΤΙΣΜΟΙ ΛΕΞΕΩΝ
ΣΥΝΘΕΣΗ ΛΕΞΕΩΝ
ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΛΕΞΕΩΝ
ΟΜΟΙΟΚΑΤΑΛΗΞΙΑ
Επίπεδο 2: Πρόταση
ΣΥΓΚΡΙΣΕΙΣ
Η ΛΟΓΙΚΗ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ ΣΤΙΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
ΕΠΙΛΥΣΗ ΛΕΚΤΙΚΟΥ-ΛΟΓΙΚΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ
ΕΞΑΓΩΓΗ ΛΟΓΙΚΩΝ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΩΝ
ΑΝΑΓΟΛΙΕΣ
Επίπεδο 3: Κείμενο
Βιβλιογραφία
Παραρτήματα
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1 - Πίνακας λύσεων-απαντήσεων στις ασκήσεις για περαιτέρω εξάσκηση των επιπέδων 1 και 2
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2 - Πλαίσιο ενδεικτικών ερωτήσεων για την ανάπτυξη δεξιοτήτων κριτικής και μεταγνωστικής σκέψης μέσω της αναγνωστικής ικανότητας