ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΕΘΝΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ

Παρουσίαση

Οι ισχυροί εθνικοί δεσμοί εμφανίστηκαν σχετικά πρόσφατα ή, αντίθετα, πολύ παλιά; Ποιοι υπήρξαν οι οικονομικοί, πολιτισμικοί ή πολιτικοί μηχανισμοί που πυροδότησαν την εθνικιστική μανία τόσο στη Δύση όσο και στην Ανατολή της Ευρώπης; Το έθνος-κράτος, όπως εξάλλου και ο εθνικισμός, βιώνουν σήμερα το κύκνειο άσμα τους μπροστά στις νέες πολλαπλές ταυτότητες και σε ένα αναδυόμενο ευρωπαϊκό κράτος-έθνος; Ή μήπως πρόκειται ήδη για μια ελπίδα χαμένη στην εθνικιστική φωτιά που κατακαίει τις πρώην κομμουνιστικές χώρες;
Το βιβλίο παρουσιάζει τα ιστορικά εκείνα στοιχεία που μας επιτρέπουν να αντιμετωπίσουμε αυτά τα ερωτήματα χωρίς βεβιασμένες εκτιμήσεις. Εξετάζει επίσης τις απόψεις που προσπάθησαν να ξεδιαλύνουν τα περίπλοκα εθνικά πάθη τα οποία θεωρούσαμε ξεχασμένα, αλλά που αναστατώνουν για μία ακόμη φορά την Ευρώπη.
«Ο Hermet επιλέγει να ασχοληθεί με το εξαιρετικά επίκαιρο ζήτημα της σημασίας του τοπικιστικού εθνικισμού όπως αποτυπώνεται κυρίως μέσα από τη θεσμική ενίσχυση των τοπικών γλωσσών, την αναζήτηση μεγαλύτερης αυτονομίας στα πλαίσια του περιφερειακού μοντέλου συγκρότησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τις αυτονομιστικές τάσεις εντός των υπαρχόντων κρατικών σχηματισμών. Ευελπιστούμε ότι η παρούσα έκδοση θα εμπλουτίσει σημαντικά την ελληνική βιβλιογραφία του είδους και θα αποτελέσει ένα χρήσιμο βοήθημα για όποιον ενδιαφέρεται να προσεγγίσει με ασφάλεια ένα γοητευτικό, αν και πολύπλοκο ιστορικό φαινόμενο». (Από τον Πρόλογο του επιμελητή)

Περιεχόμενα

Πρόλογος του επιμελητή
Εισαγωγή
1. Οι τρεις Ευρώπες
Η αυτοκρατορία στην Ανατολή, η φεουδαρχία στη Δύση
Το θρησκευτικό σχίσμα
Το οθωμανικό και το ρωσικό προπύργιο
Η πορεία της Δυτικής Ευρώπης
Η ανατολική νεο-δουλοπαροικία
Το αίνιγμα της Κεντρικής Ευρώπης
2. Από τα μεσαιωνικά έθνη στις προτεσταντικές πατρίδες
Ταυτότητες χωρίς επικράτεια
Το ισπανικό αρχέτυπο
Τα μεσαιωνικά έθνη
Από τις «ζακερί» στις αστικές επαναστάσεις
Οι εθνικές προτεσταντικές θρησκείες
3. Η εθνικοποίηση των κοινωνιών
Από τις αγροτικές κοινωνίες στην εθνική οικονομία
Το ζήτημα της εκπαίδευσης του λαού
Η τυπογραφία, μητέρα των εθνικών γλωσσών
4. Ο θάνατος των βασιλιάδων και η γέννηση του Έθνους
Η Αγγλία και η Γαλλία κατά τον 18ο αιώνα
Η επινόηση του κυρίαρχου Έθνους
Το πολεμικό βάπτισμα του εθνο-αστισμού
Ο κοινότοπος εθνο-αστισμός: από τον στρατώνα στο σχολείο
5. Τα δυο σύγχρονα έθνη: Χέρντερ και Ρενάν
Το εθνοπολιτισμικό έθνος του Χέρντερ
«Το γερμανικό λάθος»
Το επιλεκτικό έθνος του Ρενάν
6. Ο πυρετός των εθνικοτήτων
Ο κατάλογος των εθνών
Οι αντιμέτωπες θρησκείες: από την Ιερά Συμμαχία στη μαρτυρική Πολωνία
Η αρχή των μεγάλων εθνοτήτων απέναντι στην «Άνοιξη των λαών»
Το καθαρτήριο των μικροεθνικισμών
7. 1917: ο εθνικισμός απέναντι στην επανάσταση
Η εμπόλεμη Ευρώπη
Ο σοβινιστικός Μεγάλος Πόλεμος
Η αποκατάσταση των μικροεθνοτήτων
Ο εθνικισμός καριέρας
8. Το γέμισμα της πυριτιδαποθήκης
Οι νέες φυλακές των λαών
Η κομμουνιστική πολιτική των εθνικοτήτων
Η έκρηξη
9. Από τις ιδεολογικές πατρίδες στα αποσχιστικά κινήματα
Από τον διεθνισμό στον αντιφασισμό
Από τον αντιφασισμό στον εθνικο-δημοκρατικό πατριωτισμό
Τα αποσχιστικά κινήματα
10. Οι διεργασίες των ανυπότακτων
Το βιεννέζικο λυκόφως
Η ελβετική φόρμουλα
Ισπανία: ένα Έθνος χωρίς επικράτεια;
Επίλογος
Δύση ή ο ύμνος στην ετερογένεια
Η Ανατολή ως καρικατούρα
Μια αδύνατη συνταγή για το έθνος

Επιστημονική επιμέλεια: Λάμπρος Φλιτουρης
Επιμέλεια-Διόρθωση: Αγγελική Τσαμπάζη