ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ ΝΕΩΝ ΒΕΛΓΩΝ ΠΟΙΗΤΩΝ ΓΑΛΛΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ

Παρουσίαση

Μιλώντας, το 1972, στη Βελγική Βασιλική Ακαδημία Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας [Academie royale de langue et de litterature francaises de Belgique], ο Γάλλος ποιητής Υβ Μπονφουά/Yves Bonnefoy (1923-2016) έβαζε την ποιητική γραφή, η οποία απαιτεί περισσότερες παραιτήσεις και μεταστροφές από ικανοποιήσεις, στον αστερισμό της ελπίδας: «Καταστρέφω πάντα. Και λίγο με ενδιαφέρει αν κάτι καλό, για τα δικά μου δεδομένα, χάνεται, εφόσον κινείται, σας το είπα, στον αστερισμό της ελπίδας». Η ελπίδα και η καθαρότητα είναι με αυτήν την έννοια δύο βασικές ιδιότητες της ποίησης, και κατ' επέκταση της ποιητικής ψυχής: «από τη μία, η ελπίδα που θεωρεί ότι η ύπαρξη μπορεί να είναι ένα μοίρασμα και επομένως η ζωή έχει νόημα· από την άλλη, η καθαρότητα που αποδομεί τις αλλεπάλληλες ψευδαισθήσεις στις οποίες η ελπίδα βυθίζεται», προτάσσει επίσης ο Μπονφουά. Και από την άποψη τόσο της μορφής όσο και του περιεχομένου, αυτές οι δύο ιδιότητες καθιστούν το ποίημα πάντα επίκαιρο και αιώνια νέο.
Το ίδιο ισχύει αναμφίβολα και για τη βελγική ποίηση γαλλικής έκφρασης. Από τη μία, η ιστορία της είναι ακόμα πρόσφατη, στο βαθμό που δεν είναι διακριτή από την ποιητική παραγωγή της Γαλλίας, παρά μόνο τους τελευταίους δύο αιώνες. Πρώτοι εκπρόσωποι είναι χωρίς αμφιβολία ο Εμίλ Βεραρέν/Emile Verhaeren (1855-1916) και ο Μωρίς Μαίτερλινκ//Maurice Maeterlinck (1862-1949, Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1911). Από την άλλη, η λυρική πλευρά της παραγωγής της «Επίπεδης Χώρας» ποτέ δεν έχασε από τη φρεσκάδα της. Η βελγική ποίηση χαρακτηριζόταν πάντοτε από εμπνεύσεις που φαίνονται νόθες στα μάτια των μεγάλων ευρωπαϊκών λογοτεχνικών ρευμάτων. Έτσι, ο συνδυασμός του συμβολισμού και του νατουραλισμού στην καμπή του 19ου και του 20ού αιώνα εμφανίζεται ως το έμβλημα της αναζήτησης της υβριδικότητας που διατρέχει ολόκληρη την ιστορία της βελγικής λογοτεχνίας. Όπως στην παιδική ηλικία, όπου ο κόσμος φαντάζει αχανής και όλα φαίνονται δυνατά, ιδίως τα αδύνατα.
Το δώρο της παιδικής ηλικίας, το οποίο οι σοβαροί άνθρωποι αποκαλούν προφητεία και άλλοι το χλευάζουν, σφραγίζει τους ποιητές μας ίσως περισσότερο από οπουδήποτε αλλού», έγραψε ο Βέρνερ Λαμπερσύ/Werner Lambersy (1941-...) στην αρχή της ανθολογίας του "La Poesie francophone de Belgique" [Η γαλλόφωνη ποίηση του Βελγίου]. Η ψεύτικη παιδική αθωότητα αφήνει το αποτύπωμά της σε ορισμένα ποιήματα του Μωρίς Μαίτερλινγκ που είναι γραμμένα σαν παραμύθια· όπως και τα ποιήματα που έγραψε ο Μωρίς Καρέμ/Maurice Careme (1899-1978), ο αδιαμφισβήτητος μαιτρ του είδους, και τα οποία τα έχουν απαγγείλει παιδιά σε όλο τον κόσμο και σε όλες τις γλώσσες. [...] (Από την παρουσίαση της έκδοσης)

Περιεχόμενα

Πρόλογος: Νέοι Βέλγοι ποιητές γαλλικής έκφρασης
- Αλέξι Αλβάρες
Οι γονείς μου
Με κατάπινες
-ό,τι δεν ξέρεις-
Αυτό το κύμα στην άκρη της κόρης του ματιού σου
Ο γιος μας είναι έμβρυο ελάχιστων εβδομάδων
- Ζεϊνέμπ Αμντί
Πίστη
Αράβων γιοί
- Καντέν Βολβέρ
Οι χρηματοδοτημένες πίστεις μας
Οι άνθρωποι, οι άνθρωποι
Παλιός παφλασμός
- Νικολά Γκρεγκουάρ
Λασπωμένα υφάσματα
Οι γειτονικοί
Εκκλησία της Νιάματα
Νεκροί
Σπασμένα μούτρα. Δεν είναι πια ένα ασβεστωμένο σώμα
- Τζόιγια Καγιάγκα (Τζόυ Σλαμ)
Είμαι το παιδί των αλκοολικών
Ο ποιητής
Γενιά Λουμούμπα
Μίλα
June
- Μαξίμ Κοτόν
Θα έπρεπε να διαχωριστούν τα συντρίμμια απ' τη σφαγή·
Παραδομένος στη μέρα
Μέσα σου, μεταξύ μας, σφραγίζεται
Απαριθμώ τις χάρες του ανήλιαγου κορμιού σου
Το προνόμιο των πρεσβευτών
- Σαρλίν Λαμπέρ
Το ελαιώδες άσμα βάζει φωτιά στις απολήξεις των νεύρων του
Εκρήγνυται και συνεχίζει την πορεία της
Μένει η δομή σου
Ποτέ ξανά το σκοτάδι, το αγωνιώδες χέρι του·
Εκεί
- Λιζέτ Λομπέ
Λευκή σελίδα
Αδιαφορία
Ασμά
Σταυροδρόμι
Ο γιος μου είναι γκέι
- Κατλίν Λορ
Τα μάτια μου
- Σελεστέν ντε Μεεΰς
Τυπική απόκλιση
Ο ήλιος ραγισμένος αργά
Καπνίζαμε τις ηλικίες μας
Ουτοπία
Ταγγέρη
12.12
Βενετία
- Τιμπώ Μπινάρ
Το κορίτσι σιγοτραγουδά σαν να μη συμβαίνει τίποτα
Κάθε ερωτική ιστορία είναι ιστορία κοπής
Το σπίτι, θώρακας του σιωπηλού αφρού, φάρυγγας με υγρή οροφή
Το απόλυτο αξίωμα, αυτό σε σχέση με το οποίο δεν μπορούσα
Το γέλιο καταβροχθίζει δύο κοριτσάκια διπλωμένα σαν τριζόνια
- Ωρελιέν Ντονύ
Ιούνιος
Είμαι
8
Αν έπρεπε να γράψω
4
Ερίκ Πιετ
Αναθέτω στον κέδρο του Λιβάνου
Όταν ξυπνώ
Από τη σύλληψή μου κρατώ
Από το ψυχορράγημα δεν μπορώ
Η νέα σελήνη
- Νατάνιελ Ρουντάβσκυ-Μπρόντυ
Ακόμα και η γλώσσα
Στη θέση της σιωπής
Κατοικώ
Μας λένε πως τα ελικόπτερα
Τόσοι θόρυβοι αυτοκινήτων που....
- Αρύ Σπιλμάν
Εκείνη τη φωνή, αποσυρμένη και θαυμαστή
Πώς τρέμουν, φωτοσκιασμένες, οι πηγές του ριζικού
Να ξαναρχίζεις στη θέση ακριβώς όπου ο λόγος
Στοιχειώδης η εισροή σε επιφυλακή για το χάος
Το φως ενίοτε καθώς διαθλάται ανοίγει τα ποτάμια του
Βιογραφικά ποιητών

Ανθολόγηση-Πρόλογος: Κριστόφ Μερέ, Χρήστος Νίκου