Η ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΑΝΑΣΤΑΣΙΣ

Παρουσίαση

Η Ανάσταση του Χριστού αποτελεί τον θεμέλιο λίθο της χριστιανικής πίστης. Αυτό διατυπώνει με σαφήνεια ο απόστολος Παύλος: "Ει δε Χριστός ουκ εγήγερται, ματαία η πίστις υμών" (Α' Κορ. 15, 17)· εάν ο Χριστός δεν αναστήθηκε, όλα είναι μάταια, δεν υπάρχει ελπίδα και προσδοκία σωτηρίας του ανθρώπου. Η νίκη του Χριστού κατά του θανάτου, η συντριβή του βασιλείου του Άδη, είναι η προϋπόθεση και η απαρχή της σωτηρίας της ανθρωπότητας, της συμμετοχής των πιστών στη Βασιλεία του Θεού στα Έσχατα.
Αυτήν τη θεμελιώδη διδασκαλία της Εκκλησίας για τη ζωή και τον θάνατο, τον ουρανό και τον Άδη, το φως και το σκοτάδι, την πτώση και την αναδημιουργία, την αμαρτία και τη σωτηρία, την κατήφεια του θανάτου και τη χαρά της ζωής προσπάθησε και η βυζαντινή τέχνη να εκφράσει με την παράσταση της Εις Άδου Καθόδου.
Δεν απεικόνισε το ίδιο το γεγονός της Ανάστασης στην ιστορική του διάσταση -εξάλλου, δεν υπήρξαν ανθρώπινοι μάρτυρες του γεγονότος- αλλά την ένδοξη Κάθοδο του Χριστού στον Άδη και το χαρμόσυνο μήνυμα της σωτηρίας του ανθρώπου. Αυτή την εικόνα ο βυζαντινός καλλιτέχνης την αποκαλεί συνειδητά Η ANACTACIC και ο πιστός που την προσκυνά νιώθει ότι η Ανάσταση του Χριστού είναι και δική του ανάσταση: "Ει δε Χριστός... εγήγερται, πως λέγουσίν τινες εν υμίν ότι ανάστασις νεκρών ουκ έστιν;" (Α' Κορ. 15, 12). [...] (Από τον πρόλογο της έκδοσης)

Περιεχόμενα

Πρόλογος
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η ΥΣΤΕΡΟΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ
ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ
ΘΕΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ
Η ΕΙΣ ΑΔΟΥ ΚΑΘΟΔΟΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΣΤΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΛΑΤΡΕΙΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
ΟΙ ΠΗΓΕΣ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ
ΜΕΣΟΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΗΣ
ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΕΙΑ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΗΣ
ΤΥΠΟΛΟΓΙΑ
Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΑΣΥΡΕΙ ΚΑΙ ΤΟΝ ΑΔΑΜ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΥΑ
Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΔΕΝ ΑΝΑΣΥΡΕΙ ΟΥΤΕ ΤΟΝ ΑΔΑΜ ΟΥΤΕ ΤΗΝ ΕΥΑ
Ο ΣΥΝΘΕΤΟΣ ΤΥΠΟΣ
ΤΑ ΕΙΚΟΝΟΖΟΜΕΝΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΚΑΙ ΟΙ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΣΚΗΝΕΣ
Ο ΧΡΙΣΤΟ
Ο ΑΔΑΜ
Η ΕΥΑ
Ο ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΠΡΟΔΡΟΜΟΣ
ΠΡΟΦΗΤΕΣ - ΒΑΣΙΛΕΙΣ - ΙΕΡΕΙΣ - ΔΙΚΑΙΟΙ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΕΣ
ΤΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΤΟΥ ΑΔΗ
Η ΖΩΗ ΤΟΥ ΟΥΡΑΝΟΥ
ΤΟ ΤΟΠΙΟ
ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΙΑΣ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
ΤΥΠΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΕΣΗ ΧΡΙΣΤΟΥ - ΑΔΑΜ
Ο ΣΥΝΘΕΤΟΣ ΤΥΠΟΣ
ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΜΝΗΜΕΙΩΝ
ΜΝΗΜΕΙΑΚΗ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ
ΦΟΡΗΤΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ
ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΑ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΑ
ΓΛΥΠΤΙΚΗ - ΜΙΚΡΟΤΕΧΝΙΑ
Συμπεράσματα
Συντομογραφίες Περιοδικών και σειρών
Βιβλιογραφία
Summary
Ευρετήριο μνημείων