ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΑ ΤΟΥ ΦΥΛΟΥ ΣΤΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ ΤΩΝ ΑΔΕΛΦΩΝ ΓΚΡΙΜ

Παρουσίαση

Τα παραμύθια περιέχουν στερεότυπα, τα οποία παίζουν σημαντικό ρόλο στην οικοδόμηση στάσεων και συμπεριφορών των παιδιών και στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς τους. Ειδικά τα παραμύθια των Αδελφών Γκριμ αποτελούν, εδώ και δυο αιώνες, συχνό αντικείμενο συζήτησης και έρευνας. Παιδιά από όλο τον κόσμο έχουν διαβάσει και έχουν δει σε ταινίες τα πιο δημοφιλή από αυτά, όπως είναι η Χιονάτη, η Κοκκινοσκουφίτσα, η Σταχτοπούτα, ο Παπουτσωμένος Γάτος, ο Χάνσελ και η Γκρέτελ.
Αντικείμενο του βιβλίου είναι η διερεύνηση των στερεοτύπων του φύλου στα παραμύθια των Αδελφών Γκριμ. Το υλικό της έρευνας είναι όλα τα παραμύθια της συλλογής. Αρχικά, εξετάζεται αν υπάρχουν στα παραμύθια έμφυλα στερεότυπα, ποια είναι και σε ποια παραμύθια εμφανίζονται. Ακολούθως συσχετίζονται τα εξαγόμενα της έρευνας με τις απόψεις των φεμινιστικών κριτικών, στην ελληνική και διεθνή βιβλιογραφία, για το φύλο στα παραμύθια των Γκριμ.
Μέθοδος έρευνας είναι η ποσοτική καταγραφή και ανάλυση, καθώς στόχος είναι η αντικειμενική προσέγγιση ορισμένων από τα ζητήματα που αφορούν στα έμφυλα στερεότυπα των παραμυθιών. Τα θέματα που ερευνήθηκαν είναι οι χαρακτήρες των παραμυθιών (είδη και ταξινόμηση ανά φύλο), οι βασικοί ανθρώπινοι χαρακτήρες (καλοί - κακοί ανά φύλο), οι ήρωες των παραμυθιών ανά φύλο, οι χαρακτήρες ως δυναμικοί ή αδύναμοι ανά φύλο, η κοινωνική άνοδος ή κάθοδος των ηρωίδων, η σιωπή και η απομόνωση ανά φύλο και η παραβατικότητα και η τιμωρία ανά φύλο. Τα ποσοτικά δεδομένα που συλλέχθηκαν για κάθε παραμύθι πινακογραφούνται και επεξεργάζονται συνολικά ώστε να οδηγήσουν σε ασφαλή στατιστικά συμπεράσματα. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

Ιφιγένεια Βαμβακίδου: Πρόλογος
Πρόλογος της συγγραφέως
Α. ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ - ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
1. Παιδική Λογοτεχνία και λαϊκά παραμύθια
1.1. Λογοτεχνία και Παιδική Λογοτεχνία
1.2. Λαϊκά παραμύθια
2. Φύλο, κοινωνικοποίηση και στερεότυπα
2.1. Κοινωνικοποίηση και κοινωνική κατασκευή των φύλων
2.2. Στερεότυπα και στερεότυπα του φύλου
3. Εισαγωγή στα Παραμύθια των Αδελφών Γκριμ
3.1. Το ιστορικό πλαίσιο της γερμανικής λογοτεχνίας την εποχή των Γκριμ
3.2. Βιογραφικά των Γκριμ
3.3. Το έργο των Γκριμ
3.4. Τα Παραμύθια των Γκριμ
3.4.1. Εκδόσεις και κατηγορίες των παραμυθιών
3.4.2. Οι πηγές, η γλώσσα και οι κοινωνικές αξίες των παραμυθιών
3.4.3. Οι χαρακτήρες των παραμυθιών
4. Φύλο και στερεότυπα στα Παραμύθια των Γκριμ
4.1. Χαρακτηριστικά των φύλων
4.1.1. Γυναικεία πρότυπα
4.1.2. Φύλο και δυνάμεις της φύσης
4.1.3. Φύλο, ομιλία και σιωπή
4.1.4. Φύλο, παραβατικότητα και τιμωρία
4.2. Φεμινιστικές κριτικές
4.2.1. Στην παιδική λογοτεχνία
4.2.2. Στα Παραμύθια των Γκριμ
Β. ΕΡΕΥΝΑ ΓΙΑ ΤΑ ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΑ ΤΟΥ ΦΥΛΟΥ
5. Μέθοδος εργασίας και επιλογή παραμέτρων έρευνας
5.1. Χαρακτήρες: είδη και ταξινόμηση ανά φύλο
5.2. Βασικοί ανθρώπινοι χαρακτήρες: καλοί - κακοί ανά φύλο
5.3. Ήρωες ανά φύλο
5.4. Χαρακτήρες δυναμικοί / αδύναμοι ανά φύλο
5.5. Κοινωνική άνοδος / κάθοδος ηρωίδων
5.6. Σιωπή και απομόνωση ανά φύλο
5.7. Παραβατικότητα και τιμωρία ανά φύλο
6. Πίνακες καταγραφής δεδομένων σε σχέση με τις παραμέτρους
7. Επεξεργασία πινάκων και εξαγωγή συμπερασμάτων
7.1. Πλήθος χαρακτήρων ανά φύλο
7.2. Πλήθος καλών και κακών βασικών χαρακτήρων ανά φύλο
7.3. Πλήθος ηρώων ανά φύλο
7.4. Πλήθος βασικών χαρακτήρων με δυναμικότητα / αδυναμία ανά φύλο
7.5. Πλήθος ηρωίδων με κοινωνική άνοδο / κάθοδο
7.6. Πλήθος χαρακτήρων με σιωπή και απομόνωση ανά φύλο
7.7. Πλήθη χαρακτήρων και περιπτώσεων παραβατικότητας και τιμωρίας ανά φύλο
8. Παρατηρήσεις - συμπεράσματα
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
Κατάλογος τίτλων των παραμυθιών των Αδελφών Γκριμ
SUMMARY