ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ - ΗΠΕΙΡΟΣ, 1912-1913

Παρουσίαση

Η Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος, με την ευκαιρία της συμπλήρωσης εκατό χρόνων από τους νικηφόρους πολέμους του 1912-1913, που διπλασίασαν την Ελλάδα, παρουσιάζει στο ελληνικό κοινό ένα σύνολο σχεδίων, in folio, από τους Βαλκανικούς Πολέμους, έργα της Θάλειας Φλωρά-Καραβία από τις συλλογές του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου.
Ύστερα από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης, η Θάλεια Φλωρά-Καραβία ταξιδεύει στη Θεσσαλονίκη και τη δυτική Μακεδονία (την ιδιαίτερη πατρίδα της) και αργότερα στην Ήπειρο ακολουθώντας τον Ελληνικό Στρατό, ως την απελευθέρωση των Ιωαννίνων. Με ενθουσιασμό σχεδιάζει -φωτογραφίζει θα λέγαμε- με μολύβι, κάρβουνο και παστέλ, πρόσωπα και εικόνες από τη ζωή του τόπου αλλά και του στρατεύματος. Μία σειρά από τα σχέδια αυτά παρουσίασε η ίδια, στο βιβλίο της "Εντυπώσεις από τον Πόλεμο του 1912-1913. Μακεδονία - Ήπειρος", που εκδόθηκε το 1936 στην Αθήνα.
Η ίδια η ζωγράφος σημειώνει στον πρόλογό της ότι βρισκόταν στη Γερμανία όταν κηρύχθηκε ο πόλεμος των τριών συμμάχων κρατών του Αίμου, Ελλάδας, Σερβίας και Βουλγαρίας, εναντίον της Τουρκίας. Το ξαφνικό και απρόοπτο αυτό γεγονός, με την αναπάντεχη ένωση των Βαλκανικών Κρατών που ως χθες αλληλοϋποβλέπονταν και αλληλομάχονταν με πείσμα για τη Μακεδονία, αποτελούσε μεγάλη έκπληξη. Ερχόταν όμως και σε πλήρη αντίθεση με την ως τότε φευγαλέα εικόνα για τον πόλεμο που είχαν στο κόσμο της Τέχνης, όπου ζούσε, έξω από πολιτική και διπλωματία.
Μία Κυριακή του Σεπτεμβρίου του 1912, όταν άκουσε τα κτυπητά λόγια του Αρχιμανδρίτη Γερμανού, που απηύθυνε στο εκκλησίασμα, μέσα στις ψαλμωδίες που ακούγονταν αρμονικά, ήταν γι' αυτήν ένα ορμητικό εγερτήριο σάλπισμα, που άνοιγε μια νέα πτυχή στη ζωή της. Με το άκουσμα του πολέμου, νέοι ορίζοντες άνοιγαν στη νέα καλλιτέχνιδα. Χωρίς χρονοτριβή, αποφάσισε να φθάσει το ταχύτερο δυνατόν εκεί που μαχόταν ο Ελληνισμός για την Πατρίδα και την Ελευθερία.
Σημαντικός αριθμός από τα σχέδια αυτά φυλάσσονται σήμερα στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο και ζωντανεύουν για τον φιλότεχνο αναγνώστη την όχι και τόσο μακρινή εκείνη εποχή, όταν νέα εδάφη και ακμαίες πόλεις και νησιά προστέθηκαν στον κορμό της Ελλάδας.
Από τη θέση αυτή θα ήθελα να ευχαριστήσω τις επιστημονικές συνεργάτιδες και μέλη της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος που εργάστηκαν με υπευθυνότητα και συνέπεια για την ποίηση της έκδοσης: την προϊσταμένη της Βιβλιοθήκης κ. Δήμητρα Κουκίου-Μητροπούλου και την επιμελήτρια του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου κ. Ιφιγένεια Βογιατζή-Στυλιανίδη οι οποίες ανέλαβαν την τεκμηρίωση, το σχολιασμό και την επιμέλεια της έκδοσης. Την επιμελήτρια του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου κ. Αναστασία Κουλή, που πρώτη μελέτησε και ταξινόμησε τη συλλογή. Τις κ.κ. Νικολέτα Τασιούλη και Ελένη Κατσαδούρη, οι οποίες ανέλαβαν τη συντήρηση των έργων καθώς και τους κ.κ. Νίκο Τζομάκα και Κωνσταντίνο Γούσιο για την τεχνική υποστήριξη. Τέλος, θερμές ευχαριστίες οφείλουμε στη Βιβλιοσυνεργατική για την πολύ καλή συνεργασία και το άψογο εκδοτικό αποτέλεσμα. (Από την έκδοση)