Η ΤΡΑΓΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΜΛΕΤ, ΠΡΙΓΚΙΠΑ ΤΗΣ ΔΑΝΙΜΑΡΚΙΑΣ

Παρουσίαση

Το ηθικό δίλημμα του Άμλετ, να πάρει εκδίκηση για τον δολοφονημένο του πατέρα δίχως ταυτόχρονα να παραβεί τις ηθικές αρχές του, να αποδώσει δικαιοσύνη σύμφωνα με τη λογική και τον νόμο και όχι σύμφωνα με τα πάθη της συγκυρίας, είναι περισσότερο επίκαιρο από ποτέ: το ερώτημα του Άμλετ, να ζει κανείς ή να μην ζει σε ένα κόσμο που κυβερνά η διαφθορά, σήμερα που διάφοροι αυτόκλητοι κήνσορες αναλαμβάνουν «στο όνομα του λαού» να πάρουν τη δικαιοσύνη στα χέρια τους, αποκτά συγκεκριμένη αξία για τον σύγχρονο αναγνώστη.
Η νέα τολμηρή μετάφραση του πιο γνωστού σεξπιρικού έργου από τον δοκιμασμένο και πολυβραβευμένο συγγραφέα και μεταφραστή Παύλο Μάτεσι απαιτεί δικαίως τη σύγκριση με τις προηγούμενες εκδοχές. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Ο Άμλετ δεν χαρακτηρίζεται ως ο καταθλιπτικός αντιήρωας που θα αναφωνήσει το περίφημο "Να ζει κανείς ή να μη ζει", φράση που, με πρώτο τον Γρυπάρη, αποδόθηκε λανθασμένα και ανορθόδοξα από την πλειονότητα των ελλήνων μεταφραστών. Αντιθέτως, ο Παύλος Μάτεσις στην παρούσα απόδοση του κειμένου αναφέρει χαρακτηριστικά "Ύπαρξη; Ανυπαρξία; Ιδού το ερώτημα".
Η δαιδαλώδης πολυσημία του Άμλετ καθιστά τη μετάφρασή του πρόκληση και "πρωτογενή" δημιουργική διαδικασία, κατά την οποία ο μεταφραστής οφείλει, δίχως να παρεκκλίνει από τη γλώσσα, το ύφος και το πνεύμα του συγγραφέα, να ανασύρει με δεξιοτεχνία τους μύχιους λογισμούς του, να επικαλύψει αριστοτεχνικά το φαίνεσθαι με το είναι, φέρνοντας στην επιφάνεια τα στοιχεία εκείνα που κατέστησαν το έργο αθάνατο. Ο Παύλος Μάτεσις αντιλαμβάνεται ότι ο Άμλετ αποτελεί κυρίως και πάνω απ' όλα την τραγωδία του σκεπτόμενου ανθρώπου, δίχως να προδώσει τη δαιδαλώδη διαλεκτική, τα σημαινόμενα και το ποιητικό ύφος του Σαίξπηρ, του μεγαλύτερου ζωοδότη της αγγλικής γλώσσας. Η μετάφρασή του ξεχωρίζει για την εύστοχη σημασιολογική απόδοση του πρωτότυπου, την πιστότητα και την ποιητική λιτότητά της, απορρίπτοντας τις περιττές φιοριτούρες προηγούμενων - αναγνωρισμένων μεταφράσεων. Ο τίτλος του έργου αποκαθίσταται από τον μεταφραστή και αποδίδεται για πρώτη φορά στην ελληνική γλώσσα ορθά και ολοκληρωμένα, γεγονός που προϊδεάζει τον αναγνώστη αναφορικά με την πιστότητα και την ακρίβεια της μετάφρασης. Η πένα του δημιουργού, Παύλου Μάτεσι, συμπληρώνει τα ερμηνευτικά διάκενα του κλασικού κειμένου, καθιστώντας τον αναγνώστη συνένοχο στο θελκτικό και μαγικό παιχνίδι της προσέγγισης του τραγικού αντιήρωα. (Γιάννης Ε. Στάμος, Ελευθεροτυπία, "Βιβλιοθήκη", 26/2/10)