ΠΡΟΣΦΥΓΙΑ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

Παρουσίαση

Το βιβλίο αυτό αναζητά τη λογοτεχνική καταγραφή της εμπειρίας της προσφυγιάς και τα γνωρίσματα του αφηγηματικού προσώπου του Μικρασιάτη πρόσφυγα στο έργο δημιουργών του μεσοπολέμου, εποχή κατά τη οποία διαδραματίζεται η ένταξη των προσφύγων, διαπλεκόμενη με μία πολύπτυχη κρίση της ελληνικής κοινωνίας, απέναντι στην οποία η λογοτεχνία τοποθετείται και παρεμβαίνει. Μέσα από τις εικόνες του πρόσφυγα επιχειρείται να διερευνηθεί - η διαχείριση από την πεζογραφία του προβλήματος επαναπροσδιορισμού του «εθνικού» και της εθνικής ταυτότητας, της επίτευξης της εθνικής ομοιογένειας που θέτει η κατάρρευση του μεγαλοϊδεατισμού και η ενσωμάτωση των προσφύγων - η διαδικασία αναδόμησης, σε επίπεδο προσωπικό και συλλογικό, μιας διαλυμένης ταυτότητας και ψυχικής ισορρόπησης ενός «εξόριστου», τραυματισμένου ανθρώπου, που αποτελεί ο πρόσφυγας - η σχέση του πρόσφυγα με μία προλεταριακή ταυτότητα στο πλαίσιο μιας αναπτυσσόμενης τότε κοινωνιστικής ή / και «προλεταριακής» πεζογραφίας, συνιστώντας αυτή η σχέση κι ένα επιπλέον μέσο εθνικής ενσωμάτωσης του προσφυγικού πληθυσμού. (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)

Περιεχόμενα

ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΣΥΓΚΥΡΙΑ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
1. Η Ελλάδα του μεσοπολέμου
2. Η Μικρασιατική καταστροφή και η προσφυγιά στη νεοελληνική λογοτεχνία
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
ΟΙ ΔΥΟ ΑΞΟΝΕΣ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΟΠΟΙΙΑΣ ΤΟΥ ΠΡΟΣΦΥΓΑ: ΑΠΟ ΤΗ ΜΕΙΟΝΕΞΙΑ ΣΤΗΝ ΥΠΕΡΑΝΑΠΛΗΡΩΣΗ ΤΗΣ
Ι. Η μειονεξία ως κεντρικός άξονας της εικόνας του πρόσφυγα
1. Το θύμα μίας βιαιότατης ανατροπής και της απόλυτης απώλειας
2. Στο περιθώριο κάθε κοινωνικής ταυτότητας ή η ελληνική κοινωνία απέναντι στους πρόσφυγες που καταφθάνουν
3. Ο μάρτυρας μίας μέγιστης κρίσης πολιτισμού
4. Εικόνες της προσφυγιάς
5. Η μνήμη ως ανασταλτικός παράγοντας της προσαρμογής
ΙΙ. Διαδικασίες υπεραναπλήρωσης της μειονεξίας και το στρατήγημα της υπεροχής στην εικόνα του πρόσφυγα
1. Ο πρόσφυγας εικόνα ενός εξαιρετικού ανθρώπου και Έλληνα και μίας «νέας Ελλάδας»
2. Εικόνες «υπέρβασης» της προσφυγιάς
3. Ο υπεραναπληρωτικός ρόλος της μνήμης: Η «υπεροχή» μίας μειονεκτούσας ομάδας
ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ
ΤΡΙΑ ΑΦΗΓΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΦΥΓΙΑ
1. Τατιάνα Σταύρου, Οι πρώτες ρίζες: η τύχη των αστών ή ο πρόσφυγας ως υποκείμενο
2. Ηλίας Βενέζης, Γαλήνη: ο άνθρωπος και η μοίρα ή ο άνθρωπος έρμαιο της Ιστορίας
3. Στρατής Μυριβήλης, Η Παναγιά η Γοργόνα: ύμνος στην ελληνική λαϊκή ψυχή
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ