ΤΑ ΣΑΤΙΡΙΚΑ ΓΥΜΝΑΣΜΑΤΑ

Παρουσίαση

Ο σατιριστής όσο πιο πολύ αγαπά, τόσο πιο σκληρά κτυπά τα κακώς κείμενα της πολιτείας, γιατί θέλει να ξυπνήσει άρχοντες και λαό, ώστε να πάρουν τον δρόμο της αλήθειας και της αναδημιουργίας. Γι' αυτό, ο οργισμένος εδώ ποιητής, σε μια περίοδο του ελληνισμού άγονη (1907-1909), παίρνει το μαστίγιο του Αρχίλοχου και το «τρίστιχο από την Κόλαση του Δάντη» και κτυπά ό,τι σαθρό, φαύλο και ψεύτικο.
Το Ίδρυμα Κωστή Παλαμά εκδίδει σε ξεχωριστό τόμο τα "Σατιρικά Γυμνάσματα" σχολιασμένα από τον καθηγητή Μιχάλη Μερακλή, μια συλλογή θρυλική πια, αγέραστη από τον χρόνο (1908-1909/1912) και γι' αυτό τόσο επίκαιρη. Πρόκειται για ένα από τα «γονιμότερα και δυνατότερα» έργα του Παλαμά (Βάρναλης), το οποίο έχει «κάτι από τη βιβλική ευθυβολία των προφητών του Ισραήλ» (Χουρμούζιος) ο λόγος εδώ «καίει και καθαρίζει» (Δημαράς) και ο πόνος και το πάθος για το καλύτερο «φλογίζουν τον στίχο του [ποιητή]» (Παναγιωτόπουλος).
Τα "Σατιρικά Γυμνάσματα", μια συλλογή «κυκλικής έμπνευσης» που ανήκει στον «λυρισμό του εμείς», αποτελεί ένα έργο στο οποίο η τέχνη και ο λόγος βρίσκονται στην καλύτερή τους ώρα. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

ΠΡΟΛΟΓΟΣ του Μιχάλη Μερακλή
ΤΑ ΣΑΤΙΡΙΚΑ ΓΥΜΝΑΣΜΑΤΑ
ΠΡΩΤΗ ΣΕΙΡΑ
1. Στo 'να χέρι, την απολλώνια λύρα
2. Άθλος, πνοή απαλή, μιαν αύρα σε είχε
3. Φασουλήδες, μακριά, κ' εσείς, παλιάτσοι!
4. Όχι λόγια χοντρά και λόγια κούφια
5. Πολεμάς να στυλώσης, κυβερνήτη
6. Ανήμπορος εγώ είμαι και με τρώει
7. Ανήμπορος ας είμαι κι ας με τρώη
8. Οι κηφήνες, οι βάτραχοι, κ' οι ακρίδες
9. Του τυράννου συντρίφτε τους χαλκάδες
10. Μια κιθάρα ορφική παρατημένη
11. Της φλόγιζε κ' η αγάπη την καρδιά
12. Του διαλεχτού ή του πλήθους, θες δε θέλεις
13. Η ζωή μου περνά σκυμμένη σκλάβα
14. Η τύχη μάς αντάμωσε τους δυο
15. Πεθαίνω γύρω ελατέ οι κληρονόμοι
16. Μακάριοι που πεινάν και που διψάνε
17. Χαλκόπλαστος για πάντα καβαλλάρης
18. - Μπροστά η ζωή, κι όποια ζωή το πίσω
19. Ο κόλακας κι ο ψεύτης χαλασμοί σου
20. - Ποιητή, και η λυρική σου τούτη οργή
ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΕΙΡΑ
1. Στ' ακάθαρτα κυλήστε μας του βούρκου
2. Πρόγονους πάρε, απόγονους, δαιμόνους
3. Ζαγάρια και τσακάλια και κοκκόροι
4. Σκύλος κοκκαλογλύφτης φέρνει γύρα
5. Οι βωμοί συντριμμένοι, και σβυσμένα
6. Τα κεφάλια του Γένους και του Κράτους
7. Κουνιέται, πήρε δρόμο το συνάφι
8. Και για μούντζα ο λαός και για λιβάνι
9. Οι μεγάλες πατρίδες δε μετριένται
10. Δεν ξέρω εγώ κανένα θεό Χρέος
11. - Είσαι; - Η Ζωή. - Δε μας φελάς Στο ράφι
12. Τα ονείρατ' απαλά, σκληρά τα έργα
13. Όποιος στοχαστικός, σα γιαταγάνι
14. Σαν πεντάμορφη, σαν την κυρά Κάλω
15. Στο αίμα μου κρατώ κι από μια στάλα
16. Καραϊσκάκης; Σκεντέρμπεης; Όχι. Ο μάγος
17. Γυναίκα, αν θες αντρίκεια να δουλέψης
18. Ονειρεύομαι, πλάθω, ζω το στίχο
19. Ιδεολόγοι και νιτερεσολόγοι
20. Της σκέψης και της πράξης πολέμαρχοι
21. Φιλόσοφος ο νους, νεφελοχτίστης
22. Κ' εγώ, προφήτη Σκάλδε, επαναστάτης
23. Εκείνος μεσ' στο δρόμο που γυρίζει
24. - Τα παλάτια. Κι αυτά; - Και τί με τούτο;
ΑΝΤΙ ΕΠΙΛΟΓΟΥ (του Μιχάλη Μερακλή)
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ