ΤΟ ΕΦΗΒΙΚΟ ΠΡΟΤΥΠΟ ΚΑΙ Η ΔΕΛΦΙΚΗ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΤΟΥ ΑΓΓΕΛΟΥ ΣΙΚΕΛΙΑΝΟΥ

Παρουσίαση

Ο Άγγελος Σικελιανός επιλέγεται, σε μια συζήτηση για την ιστορικότητα του ιδεολογήματος της νεότητας με την ίδια ακροβατική διάθεση που προϋποθέτει κάθε απόπειρα χρονικής περιχαράκωσης του ποιητικού προσώπου. Ενώ οι θεατρικοί ή μυθιστορηματικοί ήρωες μπορούν να διαγραφούν με ακρίβεια ως προς τη συμμετοχή τους σε μια συγκεκριμένη κοινωνική πραγματικότητα, οι ποιητικοί τους ομόλογοι σπάνια αποκαλύπτουν τις καθημερινές τους φροντίδες. Σε κάθε σκαλί του εγχειρήματος ελλοχεύει και η κοινότοπη υπόθεση ότι ένας θιασώτης της αναβίωσης της ελληνικής αρχαιότητας δεν μπορεί παρά να βασίσει τη θεωρία του στην επανανακάλυψη της νεότητας. Τυπικός αυτής της κατηγορίας ο Σικελιανός, παρακινημένος στην εκκίνησή του από τα φυσικά του προσόντα, αναζητά δικαίωση σε μια ιδεολογία που μπορεί να τον τοποθετήσει στην κορφή της ηγετικής πυραμίδας του καιρού και του τόπου του.
Στη μελέτη αυτή χρησιμοποιώ το σύνολο του έργου του -λυρικό, δραματικό, θεωρητικό- ως εργαλείο για τη διερεύνηση αυτής της ιδεολογίας, που αφορά μια κρίσιμη περίοδο του νεότερου Ελληνισμού (1900-1951), όταν οι εξωτερικοί καθορισμοί και οι εσωτερικές ανεπάρκειες αναζητούσαν επίμονα την ανανέωσή του «με την πνοήν της μητρικής Ελλάδος, την πνοήν της αιωνίας νεότητας». Αυτή η παραθετική ταύτιση της ουσίας της διαχρονικής ελληνικής παράδοσης με τις δυναμικές μιας ανακυκλούμενης νεότητας αποτελεί τον άξονα της προβληματικής μου. Θεωρώ δηλαδή ότι η συχνή εκμετάλλευση των εφηβικών αρετών από τον Σικελιανό δεν συνιστά μονάχα την αναγκαστική θητεία ενός ποιητή στη συμβατική αισθητική θεματολογία της εποχής του, αλλά κυρίως στοχεύει στη διάδοση μιας συστηματικής μαθητείας στα ιδανικά της ελληνικής αρχαιότητας, που καλούνταν να μεσολαβήσουν λυτρωτικά στην αναγέννηση της σύγχρονης Ελλάδας αλλά και του κόσμου ολόκληρου. [...] (Από τον πρόλογο της συγγραφέως)

Περιεχόμενα

ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΜΕΡΟΣ Α' Η ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΤΥΠΟΥ
Η συμβολοποίηση της παιδικής και εφηβικής ηλικίας
Η εφηβική προσωπογραφία στο λυρικό και δραματικό έργο του Σικελιανού
-Μυθολογικά και ιστορικά πρόσωπα
Οι νέοι θεοί
Οι Θέαινες όλων των καιρών και των τόπων
Οι ήρωες
Μεσαιωνικοί και σύγχρονοι ήρωες
Οι ηρωίδες
Οι ερωτικοί έφηβοι
Οι κεραστές της αιώνιας νιότης
Οι αθηναίοι έφηβοι
Οι αθλητές
-Ποιητές και... διανοούμενοι
Ο Αλαφροΐσκιωτος
Οι απολλώνιοι άγγλοι λυρικοί
Η νεότητα των δημιουργών
Ο Περικλής Γιαννόπουλος
Η επίκληση στη νεότητα
ΜΕΡΟΣ Β' Ο ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΖΩΝΤΑΝΗΣ ΝΕΟΤΗΤΑΣ
-Η μυστικιστική αντίληψη της ζωής
Ο μυστικός εθνικισμός
Τα σύγχρονα προβλήματα και η επιλογή της Ορφικής Ελλάδας
Προς τη συγκρότηση πολιτικής ιδεολογίας
Η Δελφική ιδεολογία με βάση τα κείμενα
Τα αδιέξοδα της σύγχρονης Ελλάδας
Το παρελθόν και η αποστολή της σύγχρονης Ελλάδας
Η Δελφική Ελλάδα
Η ελληνική ιστορία και οι Δελφικές αρχές
Η στάση του Σικελιανού απέναντι στα επαναστατικά κινήματα και τις θεωρίες της εποχής του
Ο ρόλος των εκλεκτών
Ο ρόλος της νεότητας
-Η "εμπράγματη" προσπάθεια
Οι Δελφικές Εορτές
Οι θεατρικές παραστάσεις
Το κεντρικό θρησκευτικό δράμα "Τα Σεπτήρια"
Οι Δελφικοί Αγώνες
Το Δελφικό Πανεπιστήμιο
-Η πρακτική αποτυχία της Δελφικής Προσπάθειας
-Η λύση του δράματος και ο αποθεραπευθείς Ηγεσίας
ΕΙΚΟΝΕΣ
ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΡΩΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΩΝ
ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΕΙΚΟΝΩΝ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΚΥΡΙΩΝ ΟΝΟΜΑΤΩΝ
RESUME