ΤΟ ΚΑΡΟΤΣΙ

Παρουσίαση

«Στο υπόγειο άντρο» - ΜΕΝΗΣ ΚΟΥΜΑΝΤΑΡΕΑΣ:
Γύρω στο χίλια εννιακόσια εβδομήντα. Κατεβαίνοντας τα σκαλιά της πολυκατοικίας στον αριθμό δώδεκα της οδού Χέυδεν, όπου βρίσκεται το πατρικό μου, συχνά πυκνά πέφτω πάνω σ' ένα καρότσι με βιβλία. Είναι ένα παράξενο, πλωτό μαγαζί, που ταξιδεύει στο ρεύμα του δικού μου δρόμου και των γειτονικών. Δεν μοιάζει με κανένα άλλο. Όσα πουλούν φτηνιάρικες εκδόσεις του Ντοστογιέφσκι, κλεψίτυπα του Καζαντζάκη και του Λουντέμη, κακέκτυπα εκδόσεων που οι πλανόδιοι τα παίρνουν μισοτιμής. Όχι, σ' αυτό το καρότσι που έχει μια περίεργη πάστρα και τάξη, δίπλα στα λογοτεχνικά κυκλοφορεί ένας θησαυρός μαρξιστικής βιβλιοθήκης. Παράλληλα βρίσκει κανείς παλιούς χάρτες και περιοδικά, βιβλία εξαντλημένα. Μα και ο πλανόδιος βιβλιοπώλης, κι αυτός δεν μοιάζει σε τίποτα με το απαθές και άδειο βλέμμα πολλών από τους πλανόδιους πειρατές. Είναι ένας νέος άντρας με γένεια, γεροδεμένος, με ντύσιμο από τα Εξάρχεια και βλέμμα που το τρώει ένα μεράκι. Γρήγορα πιάνουμε γνωριμία. Τον λένε Κώστα και το επίθετό του μοιάζει με υποκοριστικό ονόματος: Νικολάκης. Ριζωμένος, θαρρείς αλυσοδεμένος με το καρότσι, δεν διαλαλεί την πραμάτεια του, μα έχει το θεληματικό πρόσωπο ενός προλετάριου και το λέγειν ενός ρήτορα. Μελετητής των αριστερών κειμένων και μανιακός με τα παλιά βιβλία, τους χάρτες, την Ιστορία, αυτός είναι ο Νικολάκης. Ένας καπετάνιος που ψάχνει να ναυτολογήσει πλήρωμα για το πλεούμενό του. Είναι οι πιστοί, που μ' αυτούς θα επανδρώσει το μελλοντικό μαγαζί του στην 3ης Σεπτεμβρίου, στην Πλατεία Βικτωρίας, απέναντι από τον ουρανοξύστη του ΟΤΕ. Εκεί, ο Κώστας Νικολάκης, βοηθημένος από τον πρώην βιβλιοπώλη και τωρινό εκδότη, τον Στρατή Φιλιππότη, θα στήσει το 1972 το δικό του μαγαζί.
Κατεβαίνεις δυο-τρία σκαλιά, και να σου βρίσκεσαι στο υπόγειο άντρο του Νικολάκη. Μερικά βήματα ακόμα και μπαίνεις ακόμα βαθύτερα, σε μια δεύτερη κάμαρη που μοιάζει με σπηλιά. Τουρτουρίζοντας από την υγρασία οι θαμώνες, με παλτά αλλά και με την προστασία του τσίπουρου, θα στήσουν μες στη δικτατορία ένα στέκι αρματολών και κλεφτών. Αντί για τις ψηλές κορφές, αυτοί προτιμούν τα ανήλιαγα βάθη. Αργότερα, με τη Μεταπολίτευση, το μαγαζί θα γίνει ένας κόμβος ελεύθερης σκέψης και διακίνησης ιδεών. Ανάμεσα από ντάνες βιβλία, κάπως υγραμένα κι αυτά, καμιά φορά ποτισμένα την υπέροχη κιτρινίλα των καιρών που τα κάνει περισσότερο πολύτιμα, και που τα πηγαινοφέρνει καβάλα στη μηχανή του ανεμίζοντας την κοτσίδα του ο μεγάλος γιος του Κώστα, ο Χρίστος, στήνεται η κουβέντα. Μαζί καφές, κρασί, κανένας μεζές, τσίπουρο και μπόλικη διαφωνία. Ιδίως τις μεσημεριανές ώρες, και πιο πολύ τα μεσημέρια του Σαββάτου, είναι όλοι εκεί: ντόπιοι διανοούμενοι της γειτονίας ή της ευρύτερης περιφέρειας, φιλότεχνοι, κινηματογραφιστές, ζωγράφοι, μηχανόβιοι, καθηγητές που οι τάξεις τους απεργούν, κυνηγοί υψηλών ηδονών, ποντικοί των βιβλίων, όλοι δίνουν το "παρών". Ένα χαρμάνι φωνών, που ποτέ δεν γίνεται οχλαγωγία, μα κάτι σαν σύγχρονη μουσική, αρμονία μέσα από τις διάφωνες συγχορδίες, και που αφήνει τόπο για κανένα ταξίμι ή πενιά. [...] (Από την έκδοση)

Περιεχόμενα

Κωστής ο δικός μας - ΡΕΝΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΔΗΣ
Καθ' οδόν - ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΡΒΕΡΗΣ
Κώστας Νικολάκης: Ένας καλλιτέχνης της ζωής - ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΓΑΒΑΛΑΣ
Φίλοι, χρόνια και βιβλία - ΒΕΡΟΝΙΚΗ ΔΑΛΑΚΟΥΡΑ
Υπνοβάτης σχολαρχείου σε βιβλιοπωλείο - ΚΩΣΤΑΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛΙΔΗΣ
Περιπέτεια και γνωριμία με τον Κώστα Νικολάκη - ΡΗΓΑΣ ΚΑΠΠΑΤΟΣ
Η βιβλιοθήκη, το βιβλιοπωλείο, η ιστορία... - ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΡΑΒΑΣΙΛΗΣ
Δύο "όταν" κι ένα "τότε" - ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΡΜΑΤΖΟΣ
Τον βρήκα ξανά - ΚΩΣΤΑΣ ΚΛΩΤΣΑΣ
Εν παντί καιρώ και χρόνω - ΦΩΝΤΑΣ ΚΟΝΔΥΛΗΣ
Θαμώνες της Εκάτης - ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΚΟΡΟΒΕΣΗΣ
Στο υπόγειο άντρο - ΜΕΝΗΣ ΚΟΥΜΑΝΤΑΡΕΑΣ
Έστω και χωρίς φτερά - ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΚΩΤΤΗ
Πωλητής χρόνου ανάγνωσης - ΒΑΣΙΛΗΣ ΛΑΛΙΩΤΗΣ
Κλέφτης βιβλιοπωλείου - ΑΝΤΩΝΗΣ ΜΑΟΥΝΗΣ
Βραδιές στο καρότσι - ΜΑΡΙΟΣ ΜΑΡΚΙΔΗΣ
Κάπως σαν παραμύθι - ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΣ
Το ζητούμενο - ΕΛΕΝΗ ΜΑΧΑΙΡΑ
Η Κιβωτός του Παραδείσου - ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΜΕΝΤΖΕΝΙΩΤΗΣ
Το καροτσάκι της Ρόζας Λούξενμπουργκ - ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΣ
Ένα παιδί που μεγάλωσε ανάμεσα στα βιβλία - ΜΑΝΟΛΗΣ ΣΙΜΟΣ
Το λουξ και το καράβι - ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΣΤΑΜΑΤΗΣ
Μαθητής σε δυο σχολεία - ΦΑΙΔΩΝ ΤΑΜΒΑΚΑΚΗΣ
«Όσο αριεύουν τα σκόρδα, τόσο θεριεύουν» - Μαρουσιώτικη παροιμία ΚΩΣΤΑΣ ΤΣΑΛΑΠΑΤΗΣ
Μυθική σχεδία - ΝΙΚΟΣ ΧΕΙΛΑΔΑΚΗΣ