ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΛΑΣ - ΞΑΝΑΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ (1907-1988)

Παρουσίαση

Συμπληρώνονται εκατό χρόνια από τη γέννηση του ποιητή, δοκιμιογράφου και θεωρητικού της τέχνης Νικόλαου Κάλα / Nicolas Calas (φιλολογικό ψευδώνυμο μαζί με τα Μ. Σπιέρος και Νικήτας Ράντος του Νίκου Καλαμάρη). Προσηλωμένος από τα νεανικά του χρόνια σε έναν αναρχικό ουμανισμό, με σαφείς ωστόσο πολιτικές αναφορές στον μαρξισμό, αλλά και ευεξήγητες αποστάσεις από τη σταλινική παρέκβαση της Οκτωβριανής Επανάστασης, ο Κάλας ήρθε να ταράξει τα νερά της λογοτεχνικής συντεχνίας του καιρού του, κάνοντας λόγο για την ανάγκη επικράτησης σύγχρονων εκφραστικών μέσων και ανατρεπτικών ιδεών, που κυριαρχούσαν στη Δύση, με την εμφάνιση του υπερρεαλισμού. Κατά βάθος οι ποιητές είναι αναρχικοί, έλεγε, παραμένουν οραματιστές σε έναν κόσμο εικονοκλαστών. Αξιοποιώντας τις θεωρίες του Φρόιντ - πέρα από την ασφάλεια των γεγονότων και μέσα στην αμφισημία των ονείρων - καταπιάστηκε εξαρχής με τη σχέση ψυχανάλυσης και τέχνης, ενώ προχώρησε σε αναλυτικές (και πρώιμες) αναφορές στον Καβάφη, ή αιρετικές επισημάνσεις για τον Παλαμά, αλλά και για πολλούς των συγχρόνων του. Πλήθος τα θέματα που πραγματεύτηκε: θεωρητικά κείμενα για την ποίηση και την τέχνη, κριτική λογοτεχνίας και εικαστικών, αναλύσεις για τον κινηματογράφο, αλλά και αρθρογραφία για τη διαλεκτική σχέση καλλιτεχνικών κινημάτων και πολιτικής, κείμενα για την προλεταριακή τέχνη και την ανατρεπτική δυναμική της. (...) (ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΡΟΛΟΓΟ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ)

Περιεχόμενα

Κώστα Κρεμμύδα, Διευθυντού περιοδικού και εκδόσεων "Μανδραγόρας". Πρόλογος
Παναγιώτη Νούτσου, Διευθυντού Τομέα Φιλοσοφίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Προσφώνηση
Τάσου Βαβατσικλή, Δημάρχου Κομοτηνής, Έναρξη εργασιών του τριήμερου διεθνούς συνεδρίου αφιερωμένου στον ποιητή-συγγραφέα Νικόλα Κάλας
Νάνου Βαλαωρίτη, Ο πρωτοπόρος έλληνας ποιητής και τεχνοκριτικός
Ιωάννας Κωνσταντουλάκη-Χάντζου, Ο αισθητικός Νίκος Κάλας
Γεωργίας Λαδογιάννη, Ν. Κάλας, Η χαμένη ευκαιρία για τη λογοτεχνική θεωρία του μεσοπολέμου
Μαριλένας Διοματάρη, Ο Κάλας στη Νέα Υόρκη με διαβατήριο τις "Εστίες Πυρκαγιάς"
Ελένης Ρούμκου, Κάλας-Καστοριάδης, "Δημιουργία" στην αισθητική και στο κοινωνικό-ιστορικό πεδίο
Θανάση Σακελλαριάδη, Νικόλας Κάλας: Ο "Άσωτος υιός" της ποίησης και της κριτικής, λογοτεχνικές και φιλοσοφικές αναλογίες στη γλωσσική περιπέτεια
Αντρέα Παγουλάτου, Για την εξέλιξη της ποιητικής του Νικολάου Κάλα
Δήμητρας Καραδήμα, Η κινηματογραφική σύνταξη των πρώτων ποιημάτων του Νικολάου Κάλας
Βασίλη Λέτσιου, Μαθήματα ελεύθερου στίχου: το "κάψιμο των ιάμβων" στην πρώιμη ποίηση του Ν. Κάλας
Κώστα Σταθόπουλου, Συμβόλαιο με δαίμονες - Ένα υπερρεαλιστικό ποίημα
Δημήτρη Τζουμάκα, Ερμαφρόδιτοι και Σφίγγες στο ποιητικό έργο του Ν. Κάλας
Σάββα Καράμπελα, Οι αντιδράσεις του λογοτεχνικού περιοδικού Τα Νέα Γράμματα (1935 - 1940, 1944 - 1945) απέναντι στο διανοητή και ποιητή Νικόλα Καλά
Απόστολου Μπενάτση, Νικόλαος Κάλας: Σε αναζήτηση της ποιητικής ουτοπίας
Σοφίας Βούλγαρη, Κάτω από το "γαλάζιο βλέμμα" του προγόνου: ο Καβάφης του Κάλας
Μαρίας Χατζηγιακουμή, Ν. Κάλας: Το "σύνδρομο του Φερνάζη" και η "ποιητική ιδέα"
Βασίλη Παπαιωάννου, Προέδρου Πολιτιστικού Εξωραϊστικού Συλλόγου "ΙΛΙΣΟΣ". Παρέμβαση
Βασίλη Πασχάλη, "Και τα μάτια πέτρες"; Ο Νικόλας Κάλας προοιωνιζόμενος το "εικονικό" μέλλον
Ελισάβετ Αρσενίου, Ποιητικές μετεικονίσεις η ανάπλαση της εικόνας στο όψιμο ποιητικό έργο του Νικόλα Κάλας
Ερατοσθένη Καψωμένου, Ζητήματα ποιητικής στο έργο τον Νικόλας Κάλας
Lena Hoff, Η πρόκληση του Νταντά και του υπερρεαλισμού
Σάββα Μιχαήλ, Sade, Breton, Τρότσκυ, Κάλας - Τόποι ενός Μεσημβρινού
Αλεξάνδρας Δεληγιώργη, Από το βίωμα του υπερ-πραγματικού και την τέχνη της Σφίγγας στο αίνιγμα της μελλοντικής ύπαρξης
Σπήλιου Αργυρόπουλου, Η ποιητική διαδρομή του Νικόλαου Κάλας. Από το πάθος του πραγματικού στον ειρωνικό μυστικισμό
Κώστα Κρεμμύδα, Η πολιτική ανάδραση της επαναστατικής τέχνης στην ποίηση του Ν. Κάλα
Δημήτρη Κράββαρη, Ο Νικόλαος Κάλας για την "ετερογένεια" του ναζισμού
Παναγιώτη Νούτσου, Για το ζήτημα του "Ρομαντισμού"