Η ΓΡΑΦΟΜΗΧΑΝΗ

Παρουσίαση

Μια πρόταση εισαγωγής στις Σκέψεις του Πασκάλ, σύμφωνα με την οποία, το παράξενο και ξακουστό αυτό βιβλίο εξετάζεται από τη σκοπιά της εκδοτικής του περιπέτειας. Στην προοπτική αυτή, ο αναγνώστης των Σκέψεων διαπιστώνει ότι το βιβλίο που διαβάζει είναι αποτέλεσμα κατασκευής και ότι στην κατασκευή αυτή πρέπει να αναζητηθεί το νόημά του. Στο μέτρο που οι προηγούμενες διαπιστώσεις ισχύουν, οι Σκέψεις του Πασκάλ θέτουν, ήδη από τον 17ο αιώνα, ερωτήματα που σχετίζονται με τον συγγραφέα, το έργο και τον αναγνώστη τα οποία βρίσκονται στη πρώτη γραμμή των φιλοσοφικών αναζητήσεων της εποχής μας: τα ερωτήματα του νοήματος και της ερμηνείας. (Από την παρουσίαση του εκδότη)

Είναι δυνατόν ένα από τα αριστουργήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας να μην υπάρχει; Μπορεί να πιστέψει κανείς ότι οι περιώνυμες "Σκέψεις" δεν υφίστανται ως "βιβλίο" και ωστόσο να έχουν σημαδέψει την εξέλιξη της δυτικής φιλοσοφικής και θεολογικής σκέψης; Στα ερωτήματα αυτά επιχειρεί να απαντήσει το βιβλίο του Γεράσιμου Βώκου, καθηγητή της ιστορίας της φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Ο Βώκος εστιάζει το ερευνητικό του ενδιαφέρον στο μείζον πρόβλημα της σχέσης ανάμεσα στο έργο και στην "υποδοχή" του και εξετάζει τη διαπλοκή συγγραφέως και αναγνώστη από τη σκοπιά της επιστημολογίας και της ιστορίας της φιλοσοφίας. [...]Ο Γ.Β. μεταφέρει στο πεδίο της ιστορίας της φιλοσοφίας μια ιδέα από τον χώρο της σύγχρονης επικοινωνιακής φιλοσοφίας. Μπορεί η ιδέα αυτή να διατυπώθηκε ρητά από τον Wittgenstein των "Φιλοσοφικών ερευνών", αλλά στην πραγματικότητα δεν είναι παρά η κοινή συνισταμένη της φιλοσοφίας σήμερα. Η απόσταση ανάμεσα στον δημιουργό και στον αποδέκτη ενός έργου, ανάμεσα στον συγγραφέα και στον αναγνώστη ενός κειμένου δεν είναι παρά η απόσταση της χρήσης, της χρησιμοποίησης του έργου ή του κειμένου. Η δυτική σκέψη κρατάει κρυμμένο επί τρεις αιώνες έναν πνευματικό θησαυρό: τις "Σκέψεις" που δεν έγραψε ποτέ ο Πασκάλ, τις "Σκέψεις" που ο κάθε αναγνώστης ανακατασκευάζει ως "βιβλίο". (ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ, ΤΟ ΒΗΜΑ, 25/1/1998)