ΟΙ ΒΕΡΓΙΑΝΟΙ ΒΛΑΧΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΑΡΒΑΝΙΤΟΒΛΑΧΟΙ ΤΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

Παρουσίαση

«Η αναλυτική εξέταση της δράσης της ρουμανικής προπαγάνδας στην περιοχή και της εμπλοκής της στα τοπικά γεγονότα του Μακεδονικού αγώνα έρχεται να εκθέσει τα αίτια και τις επιπτώσεις. Ξεκινώντας από τη μητροπολιτική Αβδέλλα, έκανε τα πρώτα αβέβαια βήματά της ανάμεσα στους Βεργιανούς Βλάχους εκμεταλλευόμενη τις συγγενικές σχέσεις, που σε εκείνες τις εποχές έπαιζαν έναν ιδιαίτερα καθοριστικό ρόλο στους παραδοσιακούς δεσμούς ανάμεσα στις φάρσες και τα τσελιγκάτα. Εισχώρησε στο κοινωνικό σύστημα του τσελιγκάτου και προσπάθησε να προσεταιριστεί ορισμένους μεγαλοτσελιγκάδες, για να μπορέσει να επιβάλει τις απόψεις της στους πιστικούς και τους μικρούς σμίκτες. Μπόρεσε να κερδίσει έδαφος εκμεταλλευόμενη τοπικές έριδες, κοινωνικές ή οικονομικές συγκρούσεις, ακόμη και ενδοοικογενειακές διαφορές. Ενίσχυσε και ενισχύθηκε από ανθρώπους που θέλησαν να προστατεύσουν ή να επεκτείνουν τα συμφέροντά τους. Συχνά οι οπαδοί της ήταν άνθρωποι που είχαν ταλέντο στην πολιτική και που οι προσωπικές τους φιλοδοξίες βρήκαν διέξοδο και προοπτική στους στόχους της προπαγάνδας. Ευθύνη για την εξέλιξη έφεραν και οι κυρίαρχες και κατεξοχήν ελληνόφωνες κοινωνίες των πόλεων, οι οποίες αντιμετώπιζαν τους Βλάχους ως επήλυδες και αρνούνταν να τους αναγνωρίσουν το δικαίωμα της ισοπολιτείας στα κοινά. Στην περίπτωση των λιγότερο προνομιούχων Αρβανιτόβλαχων η συλλογικότερη περιθωριοποίησή τους τους έκανε περισσότερο ευάλωτους. Οι ρουμανικές οικονομικές και εκπαιδευτικές παροχές έπαιξαν και αυτές το ρόλο τους. Βέβαια, στις τότε επιλογές σοβαρό ρόλο έπαιξαν και οι πιέσεις και οι τακτικές των διάφορων ενόπλων ομάδων όλων των παρατάξεων, όπως και η στρατηγική του "διαίρει και βασίλευε'' που ακολουθούσαν οι Τούρκοι. Η εκρηκτική κατάσταση και ο κύκλος του αίματος οδήγησαν σε διάσπαση της παραδοσιακής συνοχής ανάμεσα στους Βλάχους της περιοχής, καθώς η προπαγάνδα δεν μπόρεσε να επιβάλει συλλογικά τις απόψεις και τις επιθυμίες της». (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

Πρόλογος του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Κωνσταντίνου Στεφανόπουλου
Επιστολή του Παναγιώτατου Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως και Νέας Ρώμης Βαρθολομαίου Α'
Πρόλογος του καθηγητή Γιάννη Δρόσου, Διευθυντή του Ινστιτούτου Αμυντικών Αναλύσεων του Υπουργείου Εθνικής Αμύνης
Πρόλογος του εκδότη Κωνσταντίνου Ζήτρου
Σημειώσεις του συγγραφέα
Κατάλογος χαρτών
Κατάλογος πινάκων
ΜΕΡΟΣ 1ο
«ΒΕΡΓΙΑΝΟΙ ΒΛΑΧΟΙ»
1. Η ΒΛΑΧΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΗΣ ΒΕΡΟΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΒΕΡΜΙΟΥ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΔΡΑΙΩΣΗ ΤΩΝ ΝΕΟΤΕΡΩΝ ΒΛΑΧΙΚΩΝ ΟΙΚΙΣΜΩΝ ΚΑΙ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ
2. ΤΑ ΒΛΑΧΟΧΩΡΙΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΒΕΡΟΙΑΣ - ΒΕΡΜΙΟΥ. ΟΙ ΒΕΡΓΙΑΝΟΙ ΒΛΑΧΟΙ
3. ΚΑΤΩ ΒΕΡΜΙΟ - ΚΑΤΩ ΣΕΛΙ ΝΑΟΥΣΑΣ
4. ΞΗΡΟΛΙΒΑΔΟ ΗΜΑΘΙΑΣ
5. ΚΟΥΜΑΡΙΑ - ΝΤΟΛΙΑΝΗ ΗΜΑΘΙΑΣ
6. ΜΙΚΡΗ ΣΑΝΤΑ - ΤΣΑΡΚΟΒΙΑΝΗ ΗΜΑΘΙΑΣ
7. ΚΑΣΤΑΝΙΑ ΗΜΑΘΙΑΣ
8. ΝΑΟΥΣΑ
9. ΒΕΡΟΙΑ
10. ΤΑ ΧΕΙΜΑΔΙΑ ΤΩΝ ΒΕΡΓΙΑΝΩΝ ΒΛΑΧΩΝ
11. ΚΑΛΥΒΙΑ ΤΟΥ ΙΣΤΟΚ ΚΑΙ ΠΑΛΙΟ ΣΚΥΛΙΤΣΙ ΗΜΑΘΙΑΣ
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ 1ου ΜΕΡΟΥΣ «ΒΕΡΓΙΑΝΟΙ ΒΛΑΧΟΙ»
ΜΕΡΟΣ 2ο
«ΟΙ ΑΡΒΑΝΙΤΟΒΛΑΧΟΙ ΤΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ»
1. Η ΒΛΑΧΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΣΤΟ ΜΟΡΙΧΟΒΟ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΔΡΑΙΩΣΗ ΤΩΝ ΝΕΟΤΕΡΩΝ ΒΛΑΧΙΚΩΝ ΟΙΚΙΣΜΩΝ ΚΑΙ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ
2. ΟΙ ΒΛΑΧΙΚΟΙ ΟΙΚΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΠΛΑΓΙΕΣ ΤΟΥ ΒΟΡΡΑ, ΤΟΥ ΒΟΡΕΙΟΥ ΒΕΡΜΙΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΙΕΡΙΩΝ. ΟΙ ΑΡΒΑΝΙΤΟΒΛΑΧΟΙ ΤΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ
3. ΚΑΛΥΒΙΑ ΤΣΙΑΚΟΥΡΑΣ ΚΑΙ ΚΑΛΥΒΙΑ ΠΑΠΑΔΙΑΣ ΦΛΩΡΙΝΑΣ
4. ΑΝΩ ΒΕΡΜΙΟ - ΑΝΩ ΣΕΛΙ ΝΑΟΥΣΑΣ
5. ΑΝΩ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟ - ΚΑΛΥΒΙΑ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΒΑΣ ΕΔΕΣΣΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΛΑ ΝΕΡΑ - ΦΕΤΙΤΣΑ ΝΑΟΥΣΑΣ
6. ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ - ΚΙΝΤΡΟΒΑ ΕΔΕΣΣΑΣ
7. ΠΑΤΗΜΑ - ΠΑΤΙΤΣΙΝΑ ΕΔΕΣΣΑΣ
8. ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ - ΝΤΡΖΙΛΟΒΑ ΚΑΙ ΣΤΕΝΗΜΑΧΟΣ - ΧΟΡΟΠΑΝΙ ΝΑΟΥΣΑΣ
9. ΕΛΑΦΙΝΑ - ΣΠΟΥΡΛΙΤΑ ΗΜΑΘΙΑΣ
10. ΤΑ ΧΕΙΜΑΔΙΑ ΤΩΝ ΑΡΒΑΝΙΤΟΒΛΑΧΩΝ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΑ ΠΙΕΡΙΑ
11. ΚΑΛΥΒΙΑ ΡΟΝΤΟΒΑΣ
12. ΑΡΙΔΑΙΑ
13. ΕΔΕΣΣΑ
14. ΚΡΥΑ ΒΡΥΣΗ ΓΙΑΝΝΙΤΣΩΝ
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ 2ου ΜΕΡΟΥΣ «ΟΙ ΑΡΒΑΝΙΤΟΒΛΑΧΟΙ ΤΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ»
Ευρετήριο φωτογραφιών
Ευρετήριο ονομάτων και όρων