ΣΥΝΤΑΞΗ ΚΑΙ ΣΗΜΑΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΡΗΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΚΛΑΣΙΚΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Παρουσίαση

Το κείμενο της έκδοσης αυτής είναι ουσιαστικά εκείνο της δεύτερης, ωστόσο κάποιες ενότητες έχουν ξαναγραφεί εξολοκλήρου ή εν μέρει, ιδίως εκείνες που αφορούν τον ιστορικό ενεστώτα, την οριστική μέλλοντα και τις αιτιολογικές προτάσεις. Υπάρχει μια καινούρια ενότητα για τον αόριστο των επιτελεστικών ρημάτων στη θέση της ενότητας για τον αόριστο των ρημάτων ψυχικού πάθους. Πολλές σημειώσεις έχουν ξαναγραφεί ή προστεθεί, π. χ. για τις χρήσεις του μέλλω. Η ενότητα για την ευκτική του πλαγίου λόγου έχει τροποποιηθεί ουσιαστικά. Αρκετά παραδείγματα έχουν αντικατασταθεί από πιο αντιπροσωπευτικά παραθέματα και έχουν προστεθεί περίπου είκοσι καινούρια. Η βιβλιογραφία έχει ενημερωθεί. Πρέπει εδώ να αναφέρω ότι εκτενής βιβλιογραφία για τη γλωσσολογία της αρχαίας ελληνικής, που υποστηρίζεται από τον Michel Buijs του Πανεπιστημίου της Ουτρέχτης, είναι πια διαθέσιμη στο http://www2.let.uu.nl/solis/geschiedenis/afdelingen/goac/bgl/.
Δύο σημαντικές αλλαγές είναι η προσθήκη του ευρετηρίου αρχαίων χωρίων και η δεκαεξασέλιδη περίληψη με τίτλο "Κύρια σημεία Σύνταξης και Σημασιολογίας". Το ευρετήριο αρχαίων χωρίων συντάχθηκε στο μεγαλύτερο μέρος του από τον Jan Ebele van der Veen (Χάγη), τον οποίον ευχαριστώ από τη θέση αυτή για τις υπηρεσίες του. Η περίληψη καθιστά, όπως ελπίζω, δυνατή τη συνοπτική επισκόπηση των βασικών συντακτικών ιδιοτήτων του αρχαιοελληνικού ρήματος. Ταυτόχρονα, μπορεί να λειτουργήσει ως ένας κατάλογος εύκολα απομνημονεύσιμος. [...] (Από τον πρόλογο της έκδοσης)

Περιεχόμενα

1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΕΓΚΛΙΣΕΙΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΧΡΟΝΟΥΣ
1. Η σημασιακή τιμή των χρονικών θεμάτων
2. Ο ρόλος της λεξικής σημασίας του ρήματος
3. Η έκφραση του παρελθόντος, του παρόντος και του μέλλοντος
4. Οι εγκλίσεις στις ανεξάρτητες προτάσεις
2. ΟΙ ΚΥΡΙΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΓΚΛΙΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΧΡΟΝΩΝ ΣΤΙΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
5. Οριστική ενεστώτα
6. Παρατατικός και οριστική αορίστου σε αφηγηματικά κείμενα
7. Ιστορικός ενεστώτας
8. Μη αφηγηματικές χρήσεις του παρατατικού και της οριστικής του αορίστου
9. Οριστική μέλλοντα
10. Οριστική παρακειμένου (παρακείμενος)
11. Υπερσυντέλικος
12. Συντελεσμένος μέλλοντας
13. Υποτακτική
14. Ευκτική
15. Προστακτική
16. Η σημασιολογική διαφορά μεταξύ των θεμάτων ενεστώτα και αορίστου στις δομές των παραγράφων 13-15
3. Η ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΕΓΚΛΙΣΕΩΝ ΚΙ ΤΩΝ ΧΡΟΝΩΝ ΣΤΙΣ ΕΞΑΡΤΗΜΕΝΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
17. Εισαγωγή
3α. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΜΕ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ Ή ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟΥ (ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ)
18. Με ρήματα αντίληψης και ψυχικού πάθους καθώς και με λεκτικά ρήματα
19. Με ρήματα ερώτησης, απορίας κτλ.
20. Με ρήματα φόβου
21. Με ρήματα φροντίδας, επιμέλειας κτλ.
3β. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΜΕ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΔΟΡΥΦΟΡΟΥ (ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ)
22. Τελικές
23. Συμπερασματικές
24. Υποθετικές
25. Παραχωρητικές
26. Χρονικές
27. Αιτιολογικές προτάσεις
3γ. ΑΝΑΦΟΡΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
28. Εισαγωγή
29. Οι εγκλίσεις στις αναφορικές προτάσεις
4. ΜΗ-ΠΑΡΕΜΦΑΤΙΚΟΙ ΡΗΜΑΤΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ: ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟ ΚΑΙ ΜΕΤΟΧΗ
30. Εισαγωγή
4α. ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟ
31. Το απαρέμφατο ως υποχρεωτικό δομικό συστατικό δυναμικό και δηλωτικό απαρέμφατο
32. Συμπληρωματικό απαρέμφατο και αιτιατική + απαρέμφατο
33. Δυναμικό και δηλωτικό απαρέμφατο (συνέχεια)
34. Το απαρέμφατο ως προαιρετικό δομικό συστατικό με ρήματα δοσοληψίας
Έναρθρο απαρέμφατο
4β. ΜΕΤΟΧΗ
36. Η μετοχή ως υποχρεωτικό ή προαιρετικό δομικό συστατικό με ένα κύριο ρήμα
37. Η μετοχή ως υποχρεωτικό δομικό συστατικό
38. Η μετοχή ως δορυφόρος
39. Περιφραστικές δομές
40. Προσδιοριστική μετοχή
5. ΦΩΝΗ: ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ, ΜΕΣΗ ΚΑΙ ΠΑΘΗΤΙΚΗ
41. Εισαγωγή
42. Μεσοπαθητικοί τύποι μεταβατικών ενεργητικών ρημάτων με παθητική σημασία
43. Μεσοπαθητικοί τύποι μεταβατικών ενεργητικών ρημάτων που δηλώνουν άμεση αυτοπάθεια
44. Μεσοπαθητικοί τύποι μεταβατικών ενεργητικών ρημάτων που δηλώνουν έμμεση αυτοπάθεια
45. Μεσοπαθητικοί τύποι μεταβατικών ενεργητικών ρημάτων με ψευδοαυτοπαθή ή ψευδοπαθητική σημασία
46. Ρήματα με αποκλειστικά ενεργητικούς τύπους (τα λεγόμενα active tantum)
47. Ρήματα με αποκλειστικά μεσοπαθητικούς τύπους
48. Συγκεφαλαίωση των κύριων χρήσεων της μεσοπαθητικής φωνής
Επιλογή βιβλιογραφίας
Ευρετήριο όρων
Ευρετήριο λέξεων της αρχαίας ελληνικής
Ευρετήριο αρχαίων χωρίων
Περίληψη: Κύρια σημεία σύνταξης και σημασιολογίας
Σημειώσεις των μεταφραστών