Η ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΕΙΚΟΣΙΕΝΑ

Παρουσίαση

Το βιβλίο αυτό διερευνά πώς αποτυπώθηκε στη νεοελληνική ποίηση το μείζον ιστορικό γεγονός της Επανάστασης του Εικοσιένα. Η μελέτη της μακράς περιόδου των διακοσίων χρόνων από την έναρξη του Αγώνα ως τις μέρες μας αναδεικνύει τις διαφορετικές, κάποτε αναπάντεχες, προσεγγίσεις στην ποιητική μετουσίωση του ιστορικού υλικού και τις διεργασίες μυθοποίησης προσώπων, γεγονότων και τόπων.
Η λογοτεχνία έχει έναν ιδιαίτερο ρόλο στη διατήρηση της εθνικής μνήμης, γι' αυτό και η ποίηση για την Επανάσταση, μέρος του συνολικού αφηγήματος για το Εικοσιένα, εκτός από να εγκωμιάζει και να θυμίζει το μεγάλο αυτό γεγονός, αντιμετώπισε επεισόδια και πρόσωπα του Αγώνα με τρόπο ώστε να σχηματίζουν παραδείγματα έμπρακτης αγωνιστικής δράσης και ηρωισμού για τους νεότερους αγώνες των Ελλήνων. Ο ποιητικός λόγος για το Εικοσιένα, λόγος βαθύτατα πολιτικός, παρέμεινε ισχυρός μέσα στις εκάστοτε ιστορικοκοινωνικές συνθήκες και τις διαφορετικές καλλιτεχνικές αξίες, προωθώντας τον διάλογο του παρελθόντος με το παρόν γιατί κατόρθωσε όχι μόνο να αποδώσει διαχρονική σημασία στα γεγονότα της ελληνικής εθνεγερσίας, αλλά και να συμβάλει στην κατανόηση και την αποτίμηση άλλων, νεότερων εθνικών, ιστορικών, πολιτικοκοινωνικών ή και υπαρξιακών γεγονότων. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

«Η εργασία αυτή ανέδειξε τη δυνατότητα της ποίησης όχι μόνο να συντηρεί και να καλλιεργεί την εθνική μνήμη ή να αποκαλύπτει τη διαχρονική αξία των ιστορικών γεγονότων, αλλά και να ανατροφοδοτεί δημιουργικά το σύγχρονο ιστορικοκοινωνικό και πολιτικό παρόν, μέσα από τις καινοφανείς καλλιτεχνικές προσεγγίσεις και ιδεολογικές συνομιλίες νεότερων ποιητών με περασμένα γεγονότα» (Άντα Κατσίκη-Γκίβαλου, bookpress.gr, 16/09/2022)

Περιεχόμενα

Εκδοτικό σημείωμα
Εισαγωγή
Κεφ.1 «Σε γνωρίζω από την κόψη». Το ποιητικό όραμα της ελευθερίας
1.1 Ιστορία - Ποίηση - Μυθοποίηση
1.2 Ο πόθος της ελευθερίας στην ποίηση πριν και στη διάρκεια του Αγώνα
Κεφ.2 «Η ένδοξη και μυθική γενιά του Αγώνα». Ο επαναστατικός ρομαντισμός (1830-1880)
2.1 Εισαγωγικά για την εποχή και την ποίησή της
2.2 Αρχαίοι και σύγχρονοι Έλληνες
2.3 Η πτώση του αγωνιστικού ιδανικού
2.4 Θρησκεία, Οράματα, Προφητείες
2.5 Η καθιέρωση της εορτής της Εικοστής Πέμπτης Μαρτίου
2.6 Άνθρωποι και τόποι
2.7 Το μοτίβο του αδικημένου αγωνιστή
2.8 Έρωτας και Επανάσταση
2.9 Διαμαρτυρία και σάτιρα
2.10 Το Εικοσιένα και οι νεότεροι πόλεμοι
Κεφ.3 «Των ονείρων πού είναι τ' άνθισμα;» Θρίαμβοι και ήττες (1880-1940)
3.1 Εισαγωγικά για την εποχή και την ποίησή της
3.2 Άνθρωποι και τόποι
5. Η περίοδος των πολέμων
3.4 Διαμαρτυρία και σάτιρα
3.5 Η δύσκολη μεσοπολεμική περίοδος
Κεφ.4 «Μεθύστε με τ' αθάνατο κρασί του Εικοσιένα» (1940-1949)
4.1 Εισαγωγικά για την εποχή και την ποίησή της
4.2 Το Εικοσιένα ως ιδανικό παρελθόν
4.3 Άνθρωποι και τόποι
4.4 Η Εικοστή Πέμπτη Μαρτίου στην ποίηση
4.5 Τραγούδια της Αντίστασης
Κεφ.5 «Η πολύπαθη Ρωμιοσύνη και η βασίλισσα Ελλάδα». Από το 1950 ως τις μέρες μας
5.1 Εισαγωγικά για την εποχή και την ποίησή της
5.2 Νέα ποιήματα για τον πόλεμο του 1940
5.3 Περίοδος αναστοχασμού
5.4 Διαμαρτυρία και σάτιρα
5.5 Άνθρωποι και τόποι
5.6 Τελετές και επέτειοι
5.7 Το Εικοσιένα πολεμά τη χούντα
5.8 Η Επανάσταση στα τραγούδια
Επιλεγόμενα. «Τη λευτεριά μας τούτη δεν την ηύραμε στο δρόμο»
Βιβλιογραφία
Ευρετήριο προσώπων και τόπων