ΤΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ

Παρουσίαση

Πώς μεταφράζεται η λέξη «έρημος» όταν βρίσκεται κανείς στο δάσος του Αμαζονίου κάτω από τον Ισημερινό; Πώς μεταφράζεται η λέξη «βουνό» για τους Ινδιάνους της επίπεδης χερσονήσου του Γιουκατάν, όπου το μεγαλύτερο ύψωμα μόλις αγγίζει τα 30 μέτρα; Πώς μεταφράζονται οι λέξεις «ποτάμι» ή «λίμνη» σε φυλές που δεν τα γνωρίζουν καθόλου; Πώς μεταφράζεται η έκφραση «άνθρωποι του λαού» στη γλώσσα ενός πολιτισμού με κοινωνικές τάξεις ή κάστες διαφορετικής δομής από του δικού μας πολιτισμού; Πώς μεταφράζεται, με όλες τις προεκτάσεις του, το παράδειγμα του άντρα που κουβαλά μια στάμνα με νερό στη γλώσσα ενός πολιτισμού για τον οποίο είναι αδιανόητο να κάνει ένας άντρας αυτή τη δουλειά; Η ιστορία της μετάφρασης βρίθει από ανάλογα παραδείγματα. Πίσω από κάθε γλώσσα κρύβεται μια διαφορετική αντίληψη για τον κόσμο και μια διαφορετική ιδεολογία: η «ιδεολογική κουλτούρα». Όταν μιλάμε για τον κόσμο σε δύο διαφορετικές γλώσσες, δε μιλάμε ποτέ για τον ίδιο ακριβώς κόσμο: σε αυτό οφείλεται και η θεωρητική αδυναμία της μετάβασης από τη μια γλώσσα στην άλλη, όταν αυτή η γλωσσική μετάβαση προϋποθέτει μια άλλη μετάβαση - στην πραγματικότητα ανύπαρκτη - από έναν κόσμο σε έναν άλλο.

(ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)

Περιεχόμενα

Μέρος πρώτο: Γλωσσολογία και μετάφραση
1. Η μετάφραση ως επαφή γλωσσών
2. Πρέπει να αποτελεί κλάδο της γλωσσολογίας η επιστημονική μελέτη της μεταφραστικής διαδικασίας
Μέρος δεύτερο: Τα γλωσσικά εμπόδια
3. Η μεταφραστική δραστηριότητα υπό το φως των γλωσσολογικών θεωριών σχετικά με τη σημασία
4. Η μεταφραστική δραστηριότητα υπό το φως των οπαδών του Humboldt για τις γλώσσες ως «κοσμοθεωρήσεις»
5. Η μεταφραστική δραστηριότητα και η πληθώρα των πολιτισμών
Λεξιλόγιο και μετάφραση
6. Λεξιλογική δομή και μετάφραση
7. Η αναζήτηση των ελαχίστων σημασιολογικών ενοτήτων: L.J. Prieto
8. Η αναζήτηση των ελαχίστων σημασιολογικών μονάδων: J.-C. Gardin
9. Η αναζήτηση των ελαχίστων σημασιολογικών μονάδων: ορισμοί, ορολογίες, τυποποιημένες ορολογίες
10. Λεξιλόγιο, συνυποδηλώσεις και μετάφραση
11. Μετάφραση και διαπροσωπική επικοινωνία
Μέρος τέταρτο: «Κοσμοθεωρίες» και μετάφραση
12. Τα καθολικά της γλώσσας
Μέρος πέμπτο: Πολλαπλοί πολιτισμοί και μετάφραση
13. Η εθνογραφία είναι μετάφραση
14. Η φιλολογία είναι μετάφραση
Μέρος έκτο: Σύνταξη και μετάφραση
15. Σύνταξη και μετάφραση
Επίλογος
Βιβλιογραφία
Ευρετήριο