ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΕΣ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ

Παρουσίαση

Η παρούσα μελέτη, με οδηγό της τη σύγχρονη διεθνή βιβλιογραφία, επικεντρώνεται στους τρόπους με τους οποίους η ιδεολογία διαπερνά τα κείμενα της παιδικής λογοτεχνίας και στο πώς μεταπλάθεται μέσα από τους ποικίλους αφηγηματικούς χειρισμούς, που μπορεί να αναδειχθούν σε τρόπους είτε ελέγχου είτε απελευθέρωσης του αναγνώστη. Τα ιδεολογικά ζητήματα μελετώνται στη βάση δυο κατηγοριοποιήσεων: μιας θεματικής (με έμφαση σε θέματα όπως ο σεξισμός, ο ρατσισμός, η πολυπλοκότητα, η λογοκρισία και η πολιτική ορθότητα) και μιας ιδεολογικής (ώστε να φωτιστούν οι πολλαπλές μεταμορφώσεις της ιδεολογίας των κειμένων). Εν κατακλείδι, η συγγραφέας υποστηρίζει ότι ο τρόπος με τον οποίο αντιλαμβάνεται ο ενήλικος τις αναγνωστικές ικανότητες και την κριτική ικανότητα του παιδιού έχει πολύ μεγάλη σημασία για το είδος του ιδεολογικού ελέγχου ή της χειραγώγησης που θα ασκήσει στα παιδιά μέσω των λογοτεχνικών κειμένων και των αφηγηματικών τεχνικών. Η συγγραφέας σπούδασε φιλολογία στο ΑΠΘ και πήρε το διδακτορικό της δίπλωμα στην ιστορική και Κοινωνική Ανθρωπολογία από την Ecoles des Etudes en Sciences Sociales του Παρισιού. Από το 1988, και σήμερα ως Αναπληρώτρια καθηγήτρια, διδάσκει Παιδική Λογοτεχνία στο ΠΤΔΕ του ΑΠΘ, έχει δημοσιεύσει άρθρα και ανακοινώσεις της σε ελληνικά και ξένα περιοδικά και συλλογικά έργα, καθώς και τα βιβλία: Ο Μεγάλος περίπατος του Γέλιου. Το αστείο στην Παιδική Λογοτεχνία («Έκφραση», 1993), Εισαγωγή στη Θεωρία και Κριτική της Παιδικής Λογοτεχνίας (University Studio Press 1997), Πρόσωπα Γυναικών στην Παιδική Λογοτεχνία (Πατάκης 1997). [Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου]

Περιεχόμενα

Εισαγωγικό σημείωμα
1. Τι είναι ιδεολογία
2. Ιδεολογία, αφηγηματικοί τρόποι και παιδί
3. Διακειμενικές σχέσεις, ανατρεπτικά κείμενα, μία ιδεολογία
4. Σεξισμός και ομοφυλοφοβία
5. Φυλετικοί, ταξικοί και άλλοι διαχωρισμοί. Περί της πολυπολιτισμικής Παιδικής Λογοτεχνίας
6. Χιούμορ και προκαταλήψεις
7. Ρεαλισμός και φαντασία
8. Η ιδιάζουσα περίπτωση της ιδεολογίας στο ιστορικό μυθιστόρημα
9. Βιογραφίες και βιβλία γνώσεων
10. Το νησί των θησαυρών ή η περιπέτεια μιας αναζήτησης
11. Ιδεολογικές κωδικοποιήσεις και εικόνα
12. Λογοκρισία, επιλογή και παιδικό βιβλίο. Διασκευές
13. Πολιτική ορθότητα / Political Correctness
14. Διασκευές
15. Αναγνώστης-παιδί: μικρός αθώος ή κριτικός αναγνώστης;
Βιβλιογραφία
Παράρτημα