ΜΑΚΡΟΝΗΣΙ

Παρουσίαση

Κάθε στιγμή του βίου του Απόστολου Μπογιατζή (1910, Τρίγλια Βιθυνίας, Μικρά Ασία - 2004, Ραφήνα) συνδέθηκε αναπόσπαστα με τις μεγάλες ιδεολογίες, τους φορείς τους, καθώς και τα δραματικά συμβάντα του 20ού αιώνα: τους δύο Παγκόσμιους Πολέμους, τη Μικρασιατική Καταστροφή, την εμπειρία της προσφυγιάς, τις δικτατορίες του Μεσοπολέμου, τη συγκρότηση του εργατικού κινήματος, το Αλβανικό Μέτωπο, την Κατοχή και την Εθνική Αντίσταση, τον Εμφύλιο, το πολυετές απάνθρωπο μαρτύριο στη Μακρόνησο, το μετεμφυλιακό κράτος της ημιελευθερίας, τη Χούντα των Συνταγματαρχών, τη Μεταπολίτευση.
Ο ίδιος υπήρξε ταπεινός πρωταγωνιστής και αυτόπτης μάρτυρας κομβικών ιστορικών γεγονότων. Με τη ντομπροσύνη, τη γενναιότητα και την ευστροφία του αποτέλεσε και αποτελεί υπόδειγμα για το ότι η διαρκής κατάφαση στη χαρά της ζωής συνιστά τη μόνη αληθινά επαναστατική πράξη και αξιοβίωτη στάση.
Η μαρτυρία του Απόστολου Μπογιατζή για το κολαστήριο της Μακρονήσου, καθώς και για την περίοδο της Κατοχής και της Αντίστασης, γραμμένη κατά τη δεκαετία του 1980, συνιστά πανανθρώπινης σημασίας κληροδότημα. Η γραφή του, λιτή, υπαρξιακή, προφορική, οξυδερκής, συγκλονίζει. Μέλημά του, η διαφύλαξη της μνήμης, η καταγραφή και ανάδειξη όχι τόσο του προσωπικού του μαρτυρίου, αλλά των βασανιστηρίων των συντρόφων και συγκρατούμενών του. Οι εμβόλιμες μικροκοινωνιολογικές και ψυχολογικές παρατηρήσεις του για το σύμπαν του στρατοπέδου και τη μετακατοχική Ελλάδα εκπλήσσουν. Ακριβώς διότι προέρχονται από έναν γνήσια λαϊκό άνθρωπο, αλλά είναι εφάμιλλες των αντίστοιχων κειμένων κορυφαίων διανοουμένων που επέζησαν του Ολοκαυτώματος, όπως ο Primo Levi ή ο Jean Amery, καθώς και της παράδοσης των testimonio στη Λατινική Αμερική.
Ο γιος του Απόστολου, Βασίλης, μετέγραψε, υπομνημάτισε και επιμελήθηκε υποδειγματικά τη χειρόγραφη μαρτυρία. Το έπραξε με αγάπη και σεβασμό στη μνήμη του πατέρα του, αλλά και με σπάνια επιστημονική αρτιότητα. Στα επιλεγόμενα του βιβλίου ο Βασίλης Μπογιατζής αναπλάθει το σύνολο της συγκλονιστικής ζωής του Απόστολου και, επιπλέον, χρησιμοποιώντας την πρόσφατη διεθνή βιβλιογραφία, ανασυγκροτεί το ιστορικό, πολιτικό και ιδεολογικό πλαίσιο εντός του οποίου αυτή βιώθηκε. Επιπρόσθετα, συμβάλλει στην επιστημονική έρευνα, τοποθετώντας τη Μακρόνησο στο ευρύτερο αναλυτικό πεδίο των στρατοπέδων συγκέντρωσης, βασανισμού ή εξόντωσης που σφράγισαν τον 20ό αιώνα. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

Ευχαριστίες
Πρόλογος
Φιλολογικό, εκδοτικό και ιστορικό σχόλιο
ΜΑΚΡΟΝΗΣΙ: ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΠΟΥ ΗΘΕΛΑ Ν' ΑΦΗΣΩ
9 Νοεμβρίου 1947
Στην Ασφάλεια του Πειραιά
Φυλακές Κάστορος
Επισκεπτήριο
Ρουμελιώτης
Κρατούμενοι απ' τα Γιούρα Ι
Πριν τη δίκη: ισοβίτες και θανατοποινίτες
Όνειρο - Κρατούμενοι απ' τα Γιούρα ΙΙ
Φυλακές Κάστορος: [Τελευταίο] Επισκεπτήριο
Μεταγωγή
7 του Μάρτη 1948
Υποδοχή
ΣΦΑ
Οι φύλακες
ΜΙΑ ΠΑΡΕΝΘΕΣΗ ΓΙΑ ΕΝΑΝ ΑΝΘΡΩΠΟ
[ΠΑΡΕΝΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΗ-ΣΤΡΑΤΗ ΚΑΙ ΚΑΠΟΙΑ ΒΙΒΛΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΚΡΟΝΗΣΙ]
Η ζωή στη ΣΦΑ: Αγγαρεία, μάθημα, βασανιστήρια
ΠΑΡΕΝΘΕΣΗ: ΜΕΡΙΚΕΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ
Για την αναγκαστική εργασία ή δουλειά
Για το ραδιοφωνικό σταθμό της Μακρονήσου, τα μάγκικα τραγούδια και τα βασανιστήρια
Υποδοχή ΙΙ
Αλληλογραφία
Αχιλλέας Κοντάρας
Δέματα, επιστολές, έρωτας, παρεξηγήσεις
Χρήστος Δημητρέσας
Στιγμιότυπα
Υποδοχή ΙΙΙ - Δημήτρης Τατάκης - Σπύρος Μουζάκης
Βασανιστήρια - Νίκος Μαλίκης - Διονύσιος Σπυράτος
Αρχή του χειμώνα 1948-1949
Θέα από την Απομόνωση - Γιώργος Μάρας
Παραλαβή δεμάτων - Λογοκρισία
Στον δεξιό κλωβό... κι έπειτα Α' ΕΤΟ
Χριστούγεννα στη ΣΦΑ - 1948
Δημήτρης Καζάνας
Πελοπόννησος
Ο Γιάπωνας κατάσκοπος
Μεγάλη Εβδομάδα στη ΣΦΑ
Κυριακή του Πάσχα 1949
Απομόνωση μετά το Πάσχα - ΣΦΑ - Γιάννης Σαφάκας
Πνίξιμο
Πατέρας και γιος Ρουμελιώτης - Νίκος Βλάχος
Γιάννης Πολίτης
Οι αλησμόνητοι Μάιος - Ιούνιος 1949 στη ΣΦΑ - Η απόπειρα βιασμού των έγκλειστων παιδιών από τους Αλφαμίτες
Φωτογραφικό υλικό
ΕΠΙΛΕΓΟΜΕΝΑ
Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΣΤΙΣ ΘΥΕΛΛΕΣ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΟΥ 20ού ΑΙΩΝΑ: Κάτι σαν ιστορική βιογραφία του Απόστολου Μπογιατζή, φόρος τιμής σε εκείνον και τη μητέρα μου Σταυρούλα, και μερικές σκέψεις για τα στρατόπεδα συγκέντρωσης και το κολαστήριο της Μακρονήσου
Βιβλιογραφία