ΕΥΕΡΓΕΤΙΝΟΣ (ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)

Παρουσίαση

Το ανά χείρας τετράτομο Βυζαντινό έργο ευρέως γνωστό ως ΕΥΕΡΓΕΤΙΝΟΣ θεωρείται ως η πληρέστερα ολοκληρωμένη συλλογή αποφθεγμάτων, νουθεσιών και διδασκαλιών των Οσίων ασκητών Πατέρων της Ερήμου. Ο πλήρης τίτλος αυτής είναι «Συναγωγή των θεοφθόγγων ρημάτων και διδασκαλιών των Αγίων και Θεοφόρων Πατέρων από πάσης γραφής θεοπνεύστου συναθροισθεΐσα» και χρονολογείται στον 11ον αιώνα. Συγγραφέας του βιβλίου υπήρξε ο μοναχός Παύλος, κτήτορας της Ιεράς Μονής της Υπεραγίας Θεοτόκου της Ευεργέτιδος πλησίον της Κωνσταντινούπολης, ενώ το έργο αυτό απετέλεσε ανά τους αιώνας ένα από τα προσφιλέστερα αναγνώσματα τόσο για τους μοναχούς, όσο και για τους λαϊκούς. Στην παρούσα έκδοση το πρωτότυπο κείμενο ακολουθείται από νεοελληνική απόδοση.
Κύριος στόχος του συγγραφέως είναι να εφοδιάσει κάθε Χριστιανό με έναν πλήρη πνευματικό οδηγό για την καταπολέμηση της παντοειδούς αμαρτίας. Το έργο διαιρείται σε τέσσερα βιβλία τα οποία περιλαμβάνουν διακόσιες «υποθέσεις». Κάθε υπόθεση διαπραγματεύεται τον τρόπο καταπολέμησης ενός πάθους και την απόκτηση της αντιστοίχου αρετής. Οι «υποθέσεις» περιλαμβάνουν αυτούσιες γνώμες, σκέψεις, διδασκαλίες, παραδείγματα και διηγήσεις των μεγάλων Πατέρων του Ασκητισμού, όπως Αντωνίου του Μεγάλου, Παχωμίου, Ευθυμίου, Θεοδοσίου του Κοινοβιάρχου, Μάρκου του Ασκητού, καθώς και άλλων Οσίων αββάδων των μεγάλων ασκητικών κέντρων της Θηβαΐδος, της Νιτρίας, της Ταβέννης και της ευρύτερης περιοχής της Μέσης Ανατολής.
Στις 712 σελίδες του ανά χείρας τόμου του ΕΥΕΡΓΕΤΙΝΟΥ αναλύονται μεταξύ άλλων θέματα όπως, η απελπισία, η μετάνοια, η Θεία Πρόνοια, η ταπεινοφροσύνη, η μνήμη του θανάτου, η ώρα του θανάτου, ο φόβος και η αγάπη προς τον Θεόν, συμβουλές για μοναχούς, η εξομολόγηση, η κακία και η αρετή, η άσκηση, ο πόλεμος του διαβόλου, η υπομονή, η υπακοή, η κατάκριση, η αυτομεμψία, κ.ά. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

Υπόθεσις Α'
Κανείς ποτέ δεν πρέπει να απελπίζεται, έστω και εάν διέπραξε πολλάς αμαρτίας, αλλά να ελπίζη, ότι δια της μετανοίας θα σωθή
Υπόθεσις Β'
Πρέπει ενόσω ευρισκόμεθα εις την παρούσαν ζωήν να κάμνωμεν το καλόν και να μη αναβάλλωμεν εις το μέλλον. Μετά θάνατον δεν υπάρχει διόρθωσις
Υπόθεσις Γ'
Περί του πώς πρέπει να μετανοώμεν
Υπόθεσις Δ'
Ότι οι ασθενείς πρέπει να οδηγούνται σιγά-σιγά εις τα έργα της μετανοίας
Υπόθεσις Ε'
Ότι πρέπει πάντοτε να ενθυμούμεθα τον θάνατον και την μέλλουσαν κρίσιν διότι εκείνοι που δεν αναμένουν διαρκώς τον θάνατον και την μέλλουσαν κρίσιν ευκόλως κυριεύονται από τα πάθη
Υπόθεσις ΣΤ'
Η χαρά εις τους ουρανούς είναι ανέκφραστος, όπως επίσης και η δόξα, που αναμένει τους Αγίους δι' αυτό πρέπει να επιθυμώμεν με όλην μας την ψυχήν την επουράνιον χαράν και την δόξαν των Αγίων. Από όσα υπάρχουν ή από όσα πράττομεν ημείς, τίποτε δεν είναι αντάξιον της χαράς και της δόξης εκείνης
Υπόθεσις Ζ'
Πολλάς φοράς αι ψυχαί των εναρέτων ανθρώπων ενθαρρύνονται, κατά την ώραν του θανάτου, υπό θείας τινός επισκιάσεως και έτσι αποχωρίζονται από το σώμα. [...]