Η ΧΥΜΕΙΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ

Παρουσίαση

Το παρόν βιβλίο έχει σκοπό να αποδείξει αφενός ότι η Χυμεία (με τη σημερινή έννοια του όρου) θεμελιώθηκε και αναπτύχθηκε στην Αρχαία Ελλάδα, και αφετέρου ότι οι Έλληνες χυμευτές (εμπειρικοί χυμικοί) δεν είχαν καμιά σχέση με τους αλχυμιστές των ανατολικών χωρών οι οποίοι είχαν κύρια ασχολία την κατασκευή του χρυσού από μη ευγενή μέταλλα.
Εμπειρικοί χυμικοί παρουσιάζονται στον Ελληνικό χώρο και κατά τους προϊστορικούς χρόνους. Πολλοί δε φυσικοί φιλόσοφοι διατυπώνουν στα πλαίσια της φιλοσοφίας, ορθές χυμικές έννοιες, χωρίς όμως να χρησιμοποιήσουν το πείραμα.
Σημειώνουμε ότι οι λέξεις και οι φράσεις του παρόντος βιβλίου που βρίσκονται μέσα σε εισαγωγικά είναι Αρχαιοελληνικές. Θεωρήθηκε απαραίτητο να διατηρηθούν οι Αρχαιοελληνικές κλίσεις των ονομάτων των φιλοσόφων και των χυμευτών. Θεωρήθηκε ακόμα σκόπιμο ορισμένα απλά Αρχαία Ελληνικά κείμενα να μην αποδοθούν στη νεοελληνική.
Το βιβλίο χωρίζεται σε 3 Μέρη. Το 1ο Μέρος με τίτλο "Η Χυμεία των Αρχαίων Ελλήνων" περιέχει όλες τις δυνατές πληροφορίες για την επιστήμη της Χυμείας στην Αρχαία Ελλάδα. Περιέχει συνολικά 18 πρωτότυπες, από άποψη περιεχομένου, παραγράφους οι οποίες οδηγούν άμεσα στο συμπέρασμα ότι οι προηγούμενοι ισχυρισμοί είναι αληθείς. Το 2ο Μέρος περιέχει χυμευτικές ονοματολογίες και χυμευτικά κείμενα. Περιέχει ακόμα όλες τις γνωστές πραγματείες των Αρχαίων Ελλήνων στις οποίες περιέχονται απαρχές ή θέματα Χυμείας.
Το 3ο Μέρος περιέχει τις 6 περιόδους της εξελίξεως της Χυμείας στον Αρχαίο Ελληνικό χώρο: Πρωτομινωική - Μυκηναϊκή, Ομηρική, Προσωκρατική, Σωκρατική, Αλεξανδρινή και Μεταλεξανδρινή. Στις περιόδους αυτές αναφέρονται οι φυσικοί φιλόσοφοι οι οποίοι έθιξαν σχετικά θέματα καθώς και οι χυμευτές.
Κάθε περίοδος συνοδεύεται από τα χαρακτηριστικά της όσον αφορά τη Χυμεία.
Μετά το 3ο Μέρος παρατίθεται εκτενής βιβλιογραφία.
Εκφράζονται ευχαριστίες στους φίλους Γεώργιο Μανουσόπουλο (φιλόλογο - συγγραφέα, Γεν. Γραμματέα της Εταιρείας Ελλήνων Φιλολόγων), Αλή Μπεζεντέκ (μαθηματικό) και στις θυγατέρες μου Ρούλα Σπανδάγου (μαθηματικό - συγγραφέα) και Νίκη Σπανδάγου (οικονομολόγο) για την βοήθειά τους στην πραγματοποίηση αυτής της εκδόσεως. (Από την εισαγωγή της έκδοσης)

Περιεχόμενα

Μέρος 1ο: Η Χυμεία των Αρχαίων Ελλήνων
α) Γενικά
β) Οι απαρχές της Χυμείας
γ) Σύγχρονες χυμικές έννοιες που διατυπώθηκαν από τους φιλοσόφους της Αρχαίας Ελλάδος
δ) Η Χυμευτική στην Αρχαία Ελλάδα
ε) Η προέλευση των όρων "Χυμεία" και "Αλχυμεία"
στ) Διάφορες στοιχειώδεις χυμικές διακρίσεις και αναλύσεις των Αρχαίων Ελλήνων
ζ) Τα γνωστά μέταλλα στην Αρχαία Ελλάδα
η) Οι τεχνικές των Αρχαίων Ελλήνων εμπειρικών χυμικών για τη λήψη διαφόρων μετάλλων και αμετάλλων στοιχείων, από τα ορυκτά τους
θ) Η Χυμεία των αρωμάτων στην Αρχαία Ελλάδα
ι) Η Φαρμακευτική Χυμεία στην Αρχαία Ελλάδα
ια) Η Βρωματοχυμεία στην Αρχαία Ελλάδα
ιβ) Η Τεχνουργική Χυμεία
ιγ) Η χρυσοποιΐα των Ελλήνων της Αλεξανδρείας
ιδ) Μέθοδοι καθάρσεως μετάλλων
ιε) Διάφορες χυμικές διαδικασίες
ιστ) Τα αντιδραστήρια
ιζ) Τα όργανα και τα σκεύη των χυμευτών
ιη) Χυμευτικές συνταγές
ιθ) Οι διώξεις των Ελλήνων χυμευτών της Αλεξανδρείας
Μέρος 2ο: Χυμευτικές ονοματολογίες και χυμευτικά κείμενα
α) Αρχαιοελληνική ονοματολογία διαφόρων χυμικών στοιχείων, χυμικών ενώσεων και ορυκτών που αναφέρονται σε έργα χυμευτών
β) Η ετυμολογία ονομάτων διαφόρων χυμικών στοιχείων, κραμάτων και ενώσεων τα οποία αναφέρουν Αρχαίοι Έλληνες Συγγραφείς
γ) Ένα δείγμα χυμευτικής ορολογίας
δ) Πραγματείες Αρχαίων Ελλήνων στις οποίες περιέχονται απαρχές Χυμείας ή θέματα Χυμείας
ε) Ελληνικά χειρόγραφα με χυμευτικές συνταγές
στ) Διάφορα άλλα ανώνυμα Ελληνικά χειρόγραφα
ζ) Διάφοροι κώδικες οι οποίοι αναφέρουν χυμευτές και τα έργα τους
η) Διάφορα αποφθέγματα φιλοσόφων και χυμευτών
θ) Το μεγάλο πλήγμα στην Ελληνική πνευματική δημιουργία 15 αιώνων: Η καταστροφή των βιβλιοθηκών της Αλεξανδρείας και των Αθηνών
ι) Η χρήση ονομάτων Ελλήνων φιλοσόφων
Μέρος 3ο: Οι περίοδοι της εξελίξεως της Χυμείας
1η Περίοδος. Πρωτομινωική - Μυκηναϊκή. Χαρακτηριστικά της Περιόδου
2η Περίοδος. Η Ομηρική
α) Χυμικές πληροφορίες από τα Ομηρικά έπη
β) Χυμικές πληροφορίες από τον Ησίοδο
3η Περίοδος. Η Προσωκρατική. Χαρακτηριστικά της περιόδου
1. Οι απόψεις περί της ύλης των φυσικών φιλοσόφων της Ιωνικής σχολής
α) Θαλής ο Μιλήσιος
β) Αναξίμανδρος
γ) Αναξιμένης
δ) Διογένης ο Απολλωνιάτης
2. Οι απόψεις περί της ύλης της Πυθαγόρειας Σχολής
α) Πυθαγόρας και μαθητές του
β) Φιλόλαος
γ) Οκκελός
δ) Θεόδωρος
ε) Γλαύκος
3. Οι περί ύλης απόψεις των φυσικών φιλοσόφων της Ελεατικής Σχολής
α) Ξενοφάνης
β) Παρμενίδης
γ) Μέλισσος
4. Οι απόψεις του Ηρακλείτου
5. Οι περί ύλης απόψεις των οπαδών της Νέας Ιωνικής (Ατομικής) Σχολής
α) Εμπεδοκλής
β) Αναξαγόρας
γ) Λεύκιππος
δ) Δημόκριτος
4η Περίοδος. Η Σωκρατική. Χαρακτηριστικά της περιόδου
1. Η Ιπποκράτειος Σχολή
α) Ιπποκράτης ο Μέγας
β) Πετρωνάς
2. Η Ακαδημία του Πλάτωνος
α) Πλάτων
β) Ξενοκράτης
β) Ηρακλείδης
3. Η Σχολή του Αριστοτέλους
α) Αριστοτέλης
β) Θεόφραστος
γ) Στράτων
4. Η Σχολή των Στωικών
α) Ζήνων ο Κιττιεύς
β) Κλεάνθης
γ) Χρύσιππος
5. Επικούρεια Σχολή
α) Επίκουρος
β) Μητρόδωρος
6. Ανεξάρτητοι χυμευτές της 4ης περιόδου
Καλλίας
Φίλων
Φανίας
Άχρωμος
Εύδημος
5η Περίοδος. Η Αλεξανδρινή. Χαρακτηριστικά της περιόδου
Χυμευτές της Αλεξανδρινής περιόδου
Ήρων
Απολλόδωρος
Βώλος ο Μενδήσιος
Διόδοτος
Διόδωρος ο Σικελιώτης
Ποσειδώνιος
Διοσκουρίδης
Πλούταρχος
Μενεκράτης
Δημώναξ
Αλέξανδρος ο Αφροδισιεύς
Γαληνός
Σέξτος Ιούλιος Αφρικανός
Κομάριος
Κλεοπάτρα
Άγιος Μένιγνος ο Κναφεύς
Ζώσιμος ο Πανοπολίτης
6η Περίοδος. Η Μεταλεξανδρινή. Χαρακτηριστικά της περιόδου
Χυμευτές της Μεταλεξανδρινής περιόδου
Πελάγιος ο Πρεσβύτερος
Μαρία
Συνέσιος ο Κηρηναίος
Ολυμπιόδωρος
Αρχέλαος
Ηλιόδωρος
Ιερόθεος
Νικηφόρος
Πετάσιος
Χριστιανός
Όστανος (ή Οστάνης)
Στέφανος ο Αλεξανδρεύς
Καλλίνικος
Ανεπίγραφος
Έλληνες Χυμευτές με απροσδιόριστο αιώνα δράσεως
Ανδροτίων
Θρασύας
Ικέσιος
Μνησίθεος ο Αθηναίος
Ψευδώνυμα άγνωστων χυμευτών ή ομάδα χυμευτών
α) Ερμής
β) Ερμής Τρισμέγιστος
γ) Θεόφραστος
δ) Αγαθοδαίμων
ε) (Ψευδο)Δημόκριτος
στ) Χύμης
ζ) Αριστοφάνης
Βιβλιογραφία