ΜΑΖΕΣ ΚΑΙ ΕΛΙΤ ΣΤΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΑΘΗΝΑ

Παρουσίαση

Το παρόν βιβλίο του J. Ober -κλασικό πια και σημείο συνεχούς αναφοράς από τους μελετητές- αποτελεί συστηματική ανατομία της αθηναϊκής δημοκρατίας. Τρία είναι τα μεγάλα του πλεονεκτήματα. Πρώτον, η τεκμηριωμένη ανάδειξη αναλογιών του τότε με τις σύγχρονες εκφράσεις της φιλελεύθερης δημοκρατικής ζωής. Δεύτερον, η εμβριθέστατη ανάλυση της κοινωνικής πραγματικότητας ως προϋπόθεσης και πλαισίου της πολιτικής στην αρχαία Αθήνα. Ο Ober καταδεικνύει τους όρους, τη λειτουργία και τα αποτελέσματα ενός συνεχούς κοινωνικού ανταγωνισμού μεταξύ των λαϊκών μαζών -της πληθώρας των πολιτών- και των ομάδων ελίτ. Ανταγωνισμός που εκφράζεται σε πολιτικό επίπεδο με την αντίστοιχη δυνατότητα παρέμβασης τόσο στη διαδικασία συγκρότησης πολιτικής επιχειρηματολογίας, με στόχο την πειθώ, όσο και στη διαμόρφωση συγκεκριμένης πολιτικής συμπεριφοράς. Η θεσμικά κατοχυρωμένη πολιτική ισότητα, η δυνατότητα όλων των πολιτών να συμμετέχουν εξίσου στην προετοιμασία και τη λήψη πολιτικών αποφάσεων, δεν μπορούσε να αποκρύψει τις κοινωνικές εντάσεις και ανισότητες που προέρχονταν από τη διαφορετική κοινωνική και οικονομική κατάσταση των συμμετεχόντων. Ο συγγραφέας τονίζει, ως κεντρικό επιχείρημα της μελέτης του, ότι το γεγονός αυτό δεν οδηγούσε στη διάσπαση του κοινωνικού ιστού και την υπονόμευση της κοινωνικοπολιτικής ισορροπίας. Αντιθέτως, η κλασική αθηναϊκή δημοκρατική παράδοση, με τρόπο αξιοθαύμαστο, κατόρθωνε, με την πολιτική συμμετοχή των ελίτ στη μάζα των πολιτών, να διατηρεί μια ισορροπημένη και με ακριβή αίσθηση του μέτρου πολιτική συμπεριφορά. Τρίτον, η εξαντλητική αξιοποίηση της ρητορικής παράδοσης, της πλέον αυθεντικής έκφρασης, στο πεδίο του πολιτικού λόγου, της αθηναϊκής δημοκρατίας. Ο Ober δεν αρκείται στις καθιερωμένες φιλολογικές πηγές -τον Πλάτωνα, τον Αριστοτέλη, τον Θουκυδίδη- αλλά στηρίζει την ανάλυσή του στη συστηματική αναφορά του σ' όλο το θεσμικό πλαίσιο της εποχής και στο corpus των αττικών ρητόρων. (Απόσπασμα από το σημείωμα του Γ. Ι. ΜΑΝΙΑΤΗ)

Περιεχόμενα

ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
- ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΣ
- ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΘΗΝΑΪΚΟΥ "ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ"
- ΔΗΜΟΣΙΟΙ ΟΜΙΛΗΤΕΣ ΚΑΙ ΜΑΖΙΚΑ ΑΚΡΟΑΤΗΡΙΑ
- ΔΕΞΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ. Η ΔΥΝΑΜΗ ΤΗΣ ΠΕΙΘΟΥΣ
- ΤΑΞΗ: ΠΛΟΥΤΟΣ, ΔΥΣΑΡΕΣΚΕΙΑ ΚΑΙ ΕΥΓΝΩΜΟΣΥΝΗ
- ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΘΕΣΗ: ΕΥΓΕΝΗΣ ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΑΡΙΣΤΟΚΡΑΤΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ
- ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΗ ΚΑΙ ΛΟΓΟΣ
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ