Η ΧΛΩΡΙΔΑ ΤΗΣ ΑΜΟΡΓΟΥ (ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)

Παρουσίαση

Η χλωρίδα και η βλάστηση της Αμοργού, ενός μικρού αλλά ξεχωριστού φυτογεωγραφικά νησιού στο ανατολικό άκρο των Κυκλάδων, στην περιοχή του κεντρικού Αιγαίου, παρουσιάζεται σε αυτή την έκδοση η οποία βασίζεται σε εκτενή εργασία πεδίου που πραγματοποιήθηκε από τους συγγραφείς και τους συναδέλφους τους, καθώς και στην ανάλυση της σχετικής βιβλιογραφίας. Παρουσιάζεται ένας συντετμημένος και σχολιασμένος κατάλογος της χλωρίδας της Αμοργού, με σχόλια ως προς τις οικολογικές προτιμήσεις, την υψομετρική κατανομή και τη συχνότητα εμφάνισης των σπανιότερων ταξινομικών μονάδων (taxa). Καταγράφεται ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα ή βιβλιογραφική αναφορά για κάθε αγγειόφυτο, το αυτό ισχύει και για τους καταλόγους των βρυόφυτων και των ηπατικών βρύων, των λειχήνων και των λειχηνοφόρων μυκήτων, καθώς και των μανιταριών. Ιδιαίτερα έμφαση δίνεται στις 29 ταξινομικές μονάδες που έχουν ήδη δημοσιευθεί ως ελληνικά ενδημικά της Αμοργού, εκ των οποίων δύο είναι τοπικά ενδημικά του νησιού. Στον κατάλογο απαριθμούνται συνολικά 1096 ιθαγενή και εγκλιματισμένα (επιγενή) taxa (ταξινομικές μονάδες) αγγειόφυτων, που ανήκουν σε 1044 είδη, 460 γένη και 107 οικογένειες. Παρουσιάζονται έγχρωμες φωτογραφίες 268 αγγειόφυτων, 11 βρυόφυτων και ηπατικών βρύων, 44 λειχήνων και 30 μανιταριών. Παρουσιάζονται ακόμα 39 ζωϊκά είδη που φωτογραφήθηκαν για την ενότητα της πανίδας.
Στα εισαγωγικά κεφάλαια δίνεται έμφαση στα στοιχεία που αφορούν στη γεωμορφολογία, το κλίμα και τις χρήσεις της γης, ενώ εξετάζονται ακόμη οι κύριοι τύποι βλάστησης καθώς επίσης και η χλωριδική ιστορία του νησιού και οι φυτογεωγραφικές συγγένειες. Επισημαίνονται τα ενδημικά του νησιού και τα περιφερειακά ενδημικά, καθώς και τα πρόσφατα εισαχθέντα και αλλόχθονα taxa. Ιδιαίτερη μνεία γίνεται στη χλωρίδα των κρημνών νότιας έκθεσης, επάνω από τη στενή και απόκρημνη ανατολική ακτή και εντός των ολίγων βαθέων φαραγγιών που περιλαμβάνει χαρακτηριστικά και σπάνια είδη. Επίσης αξιοσημείωτη είναι και η χλωρίδα αρκετών μόνιμων υδάτινων πηγών και ρεμάτων που κατέρχονται από τους βράχους του Κρούκελου, του Προφήτη Ηλία και του Κόρακα και τροφοδοτούν ορισμένους παράκτιους υγροτόπους, κυρίως τις εκβολές, στο βόρειο τμήμα του νησιού. Ακόμη παρέχεται ένας υπομνηματισμένος χάρτης που συνοψίζει τη φυσική και ημιφυσική βλάστηση (φυτοκοινωνίες) σε συνδυασμό με τους τύπους καλλιεργειών που τις αντικαθιστούν. Επισημαίνονται ορισμένες χλωριδικές περιοχές ιδιαίτερου ενδιαφέροντος, σε συνδυασμό με τις τωρινές και πιθανές μελλοντικές απειλές. Συζητούνται τα απαραίτητα μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν για τη διαφύλαξη και την προστασία αυτών των περιοχών.
Το νησί της Αμοργού εξακολουθεί να φιλοξενεί μια απροσδόκητα μεγάλη ποικιλία χλωρίδας και βλάστησης σε μια σχετικά μικρή έκταση. Όμως αυτός ο βοτανικός θησαυρός κινδυνεύει και πρέπει να προστατευθεί τώρα, έτσι ώστε να διασφαλισθεί η ύπαρξή του για τις επόμενες γενιές. (Από την παρουσίαση της έκδοσης)

Περιεχόμενα

Πρόλογος Φαλής Βογιατζάκη
Κατάλογος εικόνων
Εισαγωγή
Ι. Το νησί της Αμοργού
Ιστορία και περιοχές πολιτισμικού ενδιαφέροντος
Φυσικά χαρακτηριστικά
Παράκτιοι κρημνοί και φαράγγια
Η πανίδα της Αμοργού (Σύντομη επισκόπηση)
ΙΙ. Βοτανική εξερεύνηση
III. Η χλωρίδα της Αμοργού
Φυτογεωγραφικές συγγένειες και ενδημισμός
Ενδημικά και αξιοσημείωτα taxa
Άλλα αξιοσημείωτα χλωριδικά χαρακτηριστικά
Αλλόχθονα, διαταραχόφιλα και ζιζάνια
Παραδοσιακές χρήσεις
IV. Η βλάστηση της Αμοργού
Φυσική βλάστηση
Τωρινή βλάστηση
V. Προστασία της βλάστησης και των τόπων της
Ανθρώπινες επιδράσεις
Περιοχές του Δικτύου Natura 2000
Προστατευτικά μέτρα
Επιπρόσθετες περιοχές για προστασία
VI. Κατάλογοι ειδών
Αγγειόφυτα
Βρυόφυτα και Ηπατικά βρύα
Λειχήνες και Λειχηνοφόροι μύκητες
Μανιτάρια
VII. Βιβλιογραφικές παραπομπές
Ευχαριστίες
Ευρετήρια των ταξινομικών μονάδων (taxa) στους "Καταλόγους ειδών"
Παράρτημα: Πίνακες 1-17