ΚΑΝΟΝΕΣ

Παρουσίαση

Η κριτική στην αριστοτελική θεωρία του συλλογισμού αποτελεί κοινό τόπο μεταξύ των ιδρυτών της νεότερης φιλοσοφίας. Σε αντιδιαστολή προς την τυπικότητα, που χαρακτηρίζει την συλλογιστική εξαγωγή γνώσεων από υποτεθείσες προτάσεις, για τους στοχαστές αυτούς ζητούμενη είναι η αυτόχρημα νέα γνώση, δηλαδή η γνώση που στρέφεται συνθετικά προς το ίδιο το πραγματικό. Η σύνθεση ή κατασκευή του πραγματικού επιτυγχάνεται δυνάμει μιας ευρετικής μεθόδου που αποτελεί την κινούσα αρχή της γνώσης.
Ο Decartes συνδέει την κριτική στην συλλογιστική διευθέτηση του αληθούς με το πρόταγμα μιας καθολικής επιστήμης [sapientia ή mathesis universalis] η οποία προβαίνει στην ενοποίηση της Αριθμητικής και της Γεωμετρίας δια μέσου της αναγωγής των προβλημάτων, που τίθενται από αυτές, σε μία γενική θεωρία της ποσοτικής αναλογίας. Εγγενή γνωρίσματα της εν λόγω επιστήμης αποτελούν η τάξη και το μέτρο, δηλαδή η σειραϊκή διάταξη των περιγραφών του αντικειμένου υπό την μορφή προτεινόμενων ζητημάτων, η επίλυση των οποίων συμβάλλει στην απλοποίηση της κατασκευής του. Η ανάγκη απλοποίησης του πραγματικού έλκει την προέλευσή της από την συνείδηση της περατότητας της γνώσης. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΗ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΗ
[REGULAE AD DIRECTIONEM INGENII]
ΚΑΝΟΝΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΤΕΥΘΥΣΜΟ ΤΗΣ ΓΝΩΣΤΙΚΗΣ ΔΥΝΑΜΗΣ
Η ενότητα της επιστήμης
Τα μαθηματικά ως πρότυπο κάθε αξιόπιστης επιστήμης
Η επιστήμη διασφαλίζεται μόνο μέσω της εποπτείας και της παραγωγής
Η αναγκαιότητα της μεθόδου
Η κατά μέθοδον τάξη
Η σειραϊκή φύση της κατά μέθοδον τάξης
Η απαρίθμηση και η επαγωγή
Τα όρια της ανθρώπινης γνώσης
Η διάπλαση της οξυδέρκειας
Η διάπλαση της ιχνευτικής διάνοιας
Η διάπλαση της καταληπτικής δύναμης
Ο νους, η ειδωλοποιητική δύναμη, οι αισθήσεις και η μνήμη
Οι αντικειμενικοί όροι της αξιόπιστης γνώσης
Συμπεράσματα
Η κατ' αφαίρεσιν αποκοπή του προβλήματος από το αντικείμενό του
Η εικονιστική παράδειξη του προβλήματος
Η έκταση ως μέσο παράδειξης των μεγεθών
Η διάσταση, η ενότητα [μονάδα] και το σχήμα
Η κατ' αίσθησιν παράδειξη του προβλήματος
Η αλγεβρική παράδειξη των αναλογιών
Η αναλυτική αντιστροφή των έμμεσων προβλημάτων
Η γεωμετρική άλγεβρα
Η σύνταξη και η απλοποίηση των εξισώσεων
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
Άλγεβρα, Γεωμετρία, mathesis universalis
Η γραμμή ανάκλασης
Το όρια της ανθρώπινης γνώσης
ΠΙΝΑΚΑΣ ΛΑΤΙΝΙΚΩΝ ΟΡΩΝ
ΠΙΝΑΚΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΟΡΩΝ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ