ΘΕΜΕΛΙΟ ΤΗΣ ΣΥΝΟΛΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΛΟΓΙΑΣ

Παρουσίαση

Παραδίδουμε στο ελληνικό κοινό τα έργα του Johann Gottlieb Fichte: 1. Θεμέλιο της σύνολης Επιστημολογίας ως εγχειρίδιο για τους ακροατές του (1794/5) και 2. Επιτομή του ιδιάζοντος χαρακτήρα της Επιστημολογίας εν σχέσει προς την θεωρητική ικανότητα ως εγχειρίδιο για τους ακροατές του (1795). Τα δυο αυτά κείμενα αποτελούν από κοινού την πρώτη εκδοχή του φιχτεϊκού συστήματος της φιλοσοφίας, το οποίο άσκησε την πιο μεγάλη επίδραση στην σκέψη του Schelling και του Hegel. Πρόκειται, κατ' αλήθειαν, για τα ιδρυτικά κείμενα του γερμανικού ιδεαλισμού, τα οποία αν και προϋποθέτουν την κριτική φιλοσοφία του Kant, παράγουν εν τούτοις με μεγαλύτερη συστηματικότητα τις βασικές έννοιες του καντιανού κριτικισμού, τον χώρο, τον χρόνο, την επαίσθηση εν σχέσει με το πολλαπλό της εμπειρίας, τις κατηγορίες, τις γνωστικές ικανότητες (φαντασία, διάνοια, λόγος, κριτική δύναμη), από την έννοια της αυτοσυνείδησης (Εγώ) ως του συνόλου των ενεργημάτων και πράξεων του έλλογου όντος. Κατ' αυτόν τον τρόπο, συγκροτείται ένας φιλοσοφικός λόγος, ο οποίος όσον αφορά στην συστηματική αυτοοργάνωση δεν έχει όμοιό του στην φιλοσοφική γραμματεία. [...] (Από τον πρόλογο του Θεόδωρου Πενολίδη)

Περιεχόμενα

ΘΕΜΕΛΙΟ ΤΗΣ ΣΥΝΟΛΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΛΟΓΙΑΣ
Προέκθεση στην δεύτερη έκδοση
Πρόλογος
ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ
- Θεμελιώδεις αρχές της σύνολης Επιστημολογίας
Πρώτη, δια παντός μη υποκείμενη σε όρους [ανυπόθετη], θεμελιώδης αρχή
Δεύτερη, κατά το περιεχόμενο υπό όρους τελούσα, θεμελιώδης αρχή
Τρίτη, κατά την μορφή υπό όρους τελούσα, θεμελιώδης αρχή
ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ
- Θεμέλιο της θεωρητικής γνώσης
Πρώτο θεώρημα
Α. Όριση της προς ανάλυσιν συνθετικής πρότασης
Β. Σύνθεση των αντιθέσεων εν γένει και καθόλου, οι οποίες ενέχονται στην τεθείσα πρόταση
C. Σύνθεση δι' αμοιβαίας [εναλλάξ] όρισης των αντιθέσεων, που ενέχονται στην ίδια την πρώτη από τις αντιτιθέμενες προτάσεις
D. Σύνθεση δι' αμοιβαίας [εναλλάξ] όρισης των αντιθέσεων, που ενέχονται στην δεύτερη από τις αντίθετες προτάσεις
E. Συνθετική συνένωση της αντίθεσης, που διαδραματίζεται ανάμεσα στους δυο τεθέντες τρόπους της αμοιβαίας [εναλλάξ] όρισης
Παραγωγή της παράστασης
ΤΡΙΤΟ ΜΕΡΟΣ
- Θεμέλιο της επιστήμης του πρακτικού
Δεύτερο θεώρημα
Τρίτο θεώρημα
Στην τάση του Εγώ τίθεται συγχρόνως μία αντίταση [αντενεργός τάση] του Μη-Εγώ η οποία εξισορροπεί [αντισταθμίζει] την πρώτη
Τέταρτο θεώρημα
Πρέπει να τεθεί η τάση του Εγώ, η αντίταση [αντενεργός τάση] του Μη-Εγώ και η ισορροπία μεταξύ των δύο
Πέμπτο θεώρημα
Το ίδιο το συναίσθημα πρέπει να τεθεί και να καθορισθεί
Έκτο θεώρημα
Το συναίσθημα πρέπει να καθορισθεί και να περιορισθεί περαιτέρω
Έβδομο θεώρημα
Η ίδια η ενόρμηση πρέπει να τεθεί και να καθορισθεί
Όγδοο θεώρημα
Τα ίδια τα συναισθήματα πρέπει να μπορούν να αντιτίθενται
ΕΠΙΤΟΜΗ ΤΟΥ ΙΔΙΑΖΟΝΤΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΛΟΓΙΑΣ ΕΝ ΣΧΕΣΕΙ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ
Έννοια της ειδικής θεωρητικής Επιστημολογίας
ΠΡΩΤΟ ΘΕΩΡΗΜΑ. Το καταδειχθέν ιστάμενο γεγονός τίθεται: δια της κατ' επαίσθησιν ενεύρεσης (επαίσθησης), ή παραγωγή της κατ' επαίσθησιν ενεύρεσης (επαίσθησης)
Ι - ΙΙΙ
ΔΕΥΤΕΡΟ ΘΕΩΡΗΜΑ. Το κατ' επαίσθησιν ενευρίσκον [το επαισθανόμενο] τίθεται δι' εποπτείας, ή: παραγωγή της εποπτείας
Ι - VII
Η εποπτεία καθορίζεται στον χρόνο και το εποπτευόμενο στον χώρο
I - VIII