Ο ΦΕΤΙΧΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΗ ΤΟΥ ΕΙΚΟΣΤΟΥ ΑΙΩΝΑ

Παρουσίαση

Το βιβλίο εξετάζει τον φετιχισμό από τη σκοπιά της ιστορίας της μοντέρνας τέχνης. Συγκεκριμένα εξετάζει τα καλλιτεχνικά ρεύματα στην τέχνη του 20ού αιώνα που παρουσιάζουν επόψεις γόνιμες για τη θεματική αυτή. Η εξέταση και ερμηνεία των επιμέρους εικαστικών ιδιωμάτων της νέας αντικειμενικότητας, του σουρεαλισμού και της ποπ αρτ καθοδηγείται από την πρόθεση να παρουσιαστεί μια μικρή φαινομενολογία φετιχιστικών μορφών. Η ερμηνευτική προσέγγιση οριοθετεί το φαινόμενο του καλλιτεχνικού φετιχισμού με διπλό τρόπο. Από τη μια μεριά δεν επιχειρείται διεξοδική ανάλυση του τρόπου με τον οποίο η αυτονομία της μοντέρνας τέχνης εδράζεται σε κοινωνικούς μηχανισμούς φετιχοποίησης. Από την άλλη, διατηρούνται αποστάσεις από όσες θεωρήσεις αναγάγουν το καλλιτεχνικό ιδίωμα του φετιχισμού σε υποκειμενικές-ψυχολογικές προδιαθέσεις και κλίσεις του καλλιτεχνικού υποκειμένου. Της ερμηνείας των επιμέρους έργων προηγείται μια θεωρητική ανάλυση που στοχεύει να οριοθετήσει την έννοια του φετίχ και του φετιχισμού (Μαρξ, Φρόυντ, Μπένγιαμιν, Αντόρνο). Η εννοιολογική αυτή ανάλυση στοιχειοθετεί μια τυπολογία δομών φετιχοποίησης, η οποία είναι χρήσιμη όχι μόνο σε σχέση με τα υπό εξέταση έργα, αλλά και για το φαινόμενο του καλλιτεχνικού φετιχισμού in toto. Από την πληθώρα του εικαστικού και καλλιτεχνικού υλικού επιλέχτηκαν τα τρία ρεύματα (νέα αντικειμενικότητα, σουρεαλισμός, ποπ αρτ) καθώς και έργα δύο καλλιτεχνών που κινούνται στην περιφέρεια του σουρεαλιστικού κινήματος: του Χανς Μπέλμερ και του Ρίτσαρντ Λίντνερ. Ένα ξεχωριστό κεφάλαιο αφιερώνεται στον Μαρσέλ Ντυσάμπ ο οποίος έχει συμβάλλει αποφασιστικά στην καλλιτεχνική κριτική των μηχανισμών φετιχοποίησης. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)