ΤΟ ΠΝΕΥΜΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΣΠΑΡΤΗΣ

Παρουσίαση

Ας μου επιτραπεί, κλείνοντας αυτό το προλογικό σημείωμα, μια προσωπική αναφορά, που αφορά το έντονο ενδιαφέρον μου για την αρχαία Σπάρτη: Η διδακτορική μου διατριβή είχε ως θέμα τη ρωμαϊκή Σπάρτη, ο πρώτος διορισμός μου ως αρχαιολόγου έγινε στην Εφορεία Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων Λακωνίας- Αρκαδίας, ενώ επί 9 έτη μου ανατέθηκε να έχω και τη διεύθυνση αυτής της Εφορείας. Στο πλαίσιο, δε, αυτής της θητείας, αλλά και αργότερα, είχα την ευκαιρία να μελετήσω δεκάδες δημοσιεύματα για την αρχαία Σπάρτη και να εκπονήσω αντίστοιχες μελέτες για το Μουσείο της Αρχαίας Σπάρτης, την τοπογραφία και τις αρχαιότητές της.
Με βάση, λοιπόν, αυτό το απόθεμα γνώσεων αλλά και τη συσσωρευμένη αρχαιολογική εμπειρία μου για την αρχαία Σπάρτη, θεωρώ ότι το παρόν βιβλίο είναι από τα πλέον ενημερωμένα, τεκμηριωμένα και έγκυρα έργα που μπορούν να φέρουν ένα σύγχρονο αναγνώστη σε επαφή με αυτό που ο συγγραφέας του ονομάζει «Το Πνεύμα της Αρχαίας Σπάρτης». (Από τον Πρόλογο τον Αρχαιολόγου κ. Γεωργίου Σταϊνχάουερ)

Περιεχόμενα

- Πρόλογος του αρχαιολόγου Γεωργίου Σταϊνχάουερ
- Πρόλογος του συγγραφέα
- Εισαγωγή
Προϊδέαση
Η σημασία των αποφθεγμάτων αυτών για τον σύγχρονο αναγνώστη
Πώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί αυτή η συλλογή αποφθεγμάτων
Πώς έγινε η επιλογή των εδώ αποφθεγμάτων
Πώς παρουσιάζονται εδώ τα αποφθέγματα των Σπαρτιατών
Στόχοι και ιδανικά των αρχαίων Σπαρτιατών
Πατρίδα, πνεύμα αυτοθυσίας και συνεχής άσκηση
Σεβασμός στους νόμους και τους κυβερνώντες
Συνιστώσες του χαρακτήρα τους
Η καλλιέργεια του πνεύματος
Ρεαλισμός και τεχνάσματα
Τήρηση των κοινωνικο-ηθικών κανόνων
Οι ισορροπίες του πολιτεύματος
Αποτίμηση των σπαρτιατικών ιδεωδών στη σύγχρονη εποχή
Όροι και όρια εφαρμογής των σπαρτιατικών ιδεωδών σήμερα
Σχετικά με τα ιδεώδη και τις αξίες των αρχαίων Σπαρτιατών
Οι "πληρωμένες" απαντήσεις που δημιούργησαν ιστορία
- Οι Μικρές Ιστορίες από τα Αποφθέγματα των Λακεδαιμονίων
Υπέρτατο αγαθό η ελευθερία
Περιφρόνηση του θανάτου για δόξα και πατρίδα
Ανάλογη περιφρόνηση του θανάτου από Σπαρτιάτισσες μητέρες
Η αγάπη για την πατρίδα περιλαμβάνει και την Ελλάδα
Χωρίς φόβο μπροστά στους κινδύνους
Περιττά και τα τείχη για τις πόλεις των ανδρείων
Αυτοπειθαρχία, Αυτοκυριαρχία και Άσκηση
Πραγμάτωση της Δικαιοσύνης, έστω και με ανοχή της αδικίας
Σεβασμός στους νόμους και τους κυβερνώντες
Ο τρόπος διακυβέρνησης για ελευθερία και δικαιοσύνη
Σεβασμός στους γονείς και τους ηλικιωμένους
Περιορισμός των αναγκών και των επιθυμιών
Ισότητα ακόμη και στη χρήση αγαθών
Άρνηση της πολυτέλειας και της επιδίωξης κέρδους
Διαβίωση χωρίς εγωισμούς και έπαρση
...Αλλά και με αυτοπεποίθηση, χωρίς εξάρτηση από την τύχη
Άσκηση στη στρατιωτική τέχνη, ο αποκλειστικός στόχος
Σκωπτική στάση απέναντι σε ρητορείες, φλυαρίες και μιμήσεις
Σημασία έχει και το ποιος λέγει κάτι
Το αντίδοτο στη φλυαρία: Οι αποστομωτικές απαντήσεις
Πώς απαντούσαν σε όσους τους κακολογούσαν
Τα καυστικά "λακωνικά" σχόλια για τους Αθηναίους
Ευφυείς τρόποι για ενθάρρυνση των στρατιωτών
Προσφυή πολεμικά τεχνάσματα με στόχο τη νίκη
Ρεαλιστική προσέγγιση των πραγμάτων, με έμφαση στην ισχύ
Προτιμότερη όμως από την ισχύ, η νίκη λόγω ευστροφίας
Ευελιξία στη διατήρηση μιας γνώμης
Τρόπος διαχείρισης των κρίσεων
Κανόνας, η ήπια συμπεριφορά έναντι των ηττημένων
Λιγοστοί οι νόμοι, αλλά απαραίτητη η εφαρμογή τους
- Αναφορές σε αρχαίους συγγραφείς

Επιλογή, Εισαγωγή, Μετάφραση και Σχόλια: Νέστωρ Κουράκης