ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΥΨΗΛΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΩΡΑΙΟΥ

Παρουσίαση

Στον Edmund Burke και στο ανά χείρας βιβλίο οφείλουμε μια σημαντική συμβολή στην αισθητική θεωρία: για πρώτη φορά το ωραίο και το υψηλό παρουσιάζονται ως ζεύγος αντιθετικό που δεν αναφέρεται πια αποκλειστικά στην τέχνη αλλά και στη φύση - και κατ' επέκταση στη φύση του ίδιου του ανθρώπου. Έτσι το έργο αυτό συνιστά τον απολύτως αναγκαίο κρίκο για να φτάσουμε στην τρίτη κριτική του Καντ. Το ωραίο λοιπόν αναφέρεται σε μια καθαρή ευχαρίστηση την οποία εγείρουν ποιότητες όπως το μικρό μέγεθος, η σαφήνεια, η απαλότητα και η λεπτότητα και συνδέεται με το συναίσθημα της αγάπης. Το υψηλό στον αντίποδα αναφέρεται σε ένα σύνθετο συναίσθημα ευχαρίστησης και πόνου το οποίο εγείρουν ποιότητες όπως η μεγαλοπρέπεια, η ασάφεια, η τραχύτητα και η αιχμηρότητα και συνδέεται με το συναίσθημα του δέους και του θαυμασμού. Με την καινοτόμα πραγματεία του ο Burke διαγράφει έναν νέο χάρτη των αισθητικών μας αντιλήψεων, διασώζοντας εν μέρει την κλασική αντίληψη περί κάλλους, αλλά και προαναγγέλλοντας τις αισθητικές προτιμήσεις του ρομαντισμού. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

Για την έκδοση
Εισαγωγή
Βιβλιογραφία
-Περί του υψηλού και του ωραίου
Η εισαγωγή στην πρώτη έκδοση
Η εισαγωγή στην δεύτερη έκδοση
Εισαγωγή: περί καλαισθησίας
Μέρος 1ο: Οι θεμελιώδεις αρχές
1. Περί του νέου
2. Πόνος και ηδονή
3. Η διαφορά ανάμεσα στην εξάλειψη του πόνου και τη θετική ηδονή
4. Περί τέρψης και ηδονής κατ' αντιδιαστολή
5. Χαρά και θλίψη
6. Περί των παθών που σχετίζονται με την αυτοσυντήρηση
7. Περί του υψηλού
8. Περί των παθών που σχετίζονται με την κοινωνία
9. Η τελική αιτία για τη διαφορά ανάμεσα στα πάθη που σχετίζονται με την αυτοσυντήρηση και εκείνα που αφορούν στην κοινωνία των φυλών
10. Περί της ομορφιάς
11. Κοινωνία και απομόνωση
12. Συμπάθεια, μίμηση και φιλοδοξία
13. Συμπάθεια
14. Η επίδραση της συμπάθειας στην περίπτωση των δυστυχιών των άλλων
15. Περί της επίδρασης της τραγωδίας
16. Μίμηση
17. Φιλοδοξία
18. Ανακεφαλαίωση
19. Συμπέρασμα
Μέρος 2ο: Το υψηλό
1. Περί του πάθους που προκαλείται από το υψηλό
2. Τρόμος
3. Ασάφεια
4. Περί της διαφοράς ανάμεσα στη σαφήνεια και την ασάφεια όσον αφορά στα πάθη
4. Συνέχεια του ίδιου θέματος
5. Ισχύς
6. Στέρηση
7. Απεραντοσύνη
8. Απειρία
9. Διαδοχή και ομοιομορφία
10. Το μέγεθος στην αρχιτεκτονική
11. Η απειρία σε ευχάριστα αντικείμενα
12. Δυσκολία
13. Το μεγαλείο
14. Το φως
15. Το φως στην αρχιτεκτονική
16. Το χρώμα ως μέσο πρόκλησης του υψηλού
17. Ο ήχος και η έντασή του
18. Το απρόσμενο
19. Οι διαλείποντες ήχοι
20. Οι κραυγές των ζώων
21. Οσμή και γεύση. Πικρίλα και δυσωδία
22. Η αφή. Ο πόνος
Μέρος 3ο: Το ωραίο
1. Περί της ομορφιάς
2. Η αναλογία δεν είναι η αιτία της ομορφιάς στα φυτά
3. Η αναλογία δεν είναι η αιτία της ομορφιάς στα ζώα
4. Η αναλογία δεν αποτελεί την αιτία της ομορφιάς στους ανθρώπους
5. Κάποιες σκέψεις ακόμα για την αναλογία
6. Η ευαρμοστία δεν είναι η αιτία της ομορφιάς
7. Η πραγματική επίδραση της ευαρμοστίας
8. Ανακεφαλαίωση
9. Η τελειότητα δεν αποτελεί αιτία της ομορφιάς
10. Σε ποιον βαθμό η ιδέα της ομορφιάς μπορεί να εφαρμοστεί στις αρετές του νου
11. Κατά πόσο η ιδέα της ομορφιάς μπορεί να εφαρμοστεί στην αρετή
12. Η πραγματική αιτία της ομορφιάς
13. Τα ωραία αντικείμενα είναι μικρά
14. Λειότητα
15. Βαθμιαία μεταβολή
16. Λεπτότητα
17. Η ομορφιά όσον αφορά στο χρώμα
18. Ανακεφαλαίωση
19. Η φυσιογνωμία
20. Τα μάτια
21. Ασχήμια
22. Χάρη
23. Το κομψό και το εύσχημο
24. Το ωραίο στην αφή
25. Το ωραίο όσον αφορά στους ήχους
26. Η γεύση και η οσμή
27. Συγκρίνοντας το υψηλό και το ωραίο
Μέρος 4ο: Το ποιητικό αίτιο του υψηλού και του ωραίου
1. Περί του ποιητικού αιτίου του υψηλού και του ωραίου
2. Ο συνειρμός
3. Η αιτία του πόνου και του φόβου
4. Συνέχεια
5. Πώς προκαλείται το υψηλό
6. Πως ο πόνος μπορεί να αποτελέσει αιτία τέρψης
7. Η άσκηση είναι αναγκαία για τα πιο λεπτά όργανα
8. Γιατί πράγματα που δεν είναι επικίνδυνα προκαλούν ένα πάθος όπως ο τρόμος
9. Γιατί τα οπτικά αντικείμενα μεγάλων διαστάσεων είναι υψηλά
10. Γιατί η ενότητα είναι αναγκαία για την απεραντοσύνη
11. Το τεχνητό άπειρο
12. Οι δονήσεις πρέπει να είναι όμοιες
13. Εξήγηση της επίδρασης που ασκεί η διαδοχή στην περίπτωση των οπτικών αντικειμένων
14. Εξέταση της άποψης του Λοκ σχετικά με το σκοτάδι
15. Το σκοτάδι είναι τρομερό εξ ιδίας φύσεως
16. Γιατί το σκοτάδι είναι τρομερό
17. Η επίδραση της μαυρίλας
18. Μετριασμός της επίδρασης της μαυρίλας
19. Η φυσιολογική αιτία της αγάπης
20. Γιατί η λειότητα είναι ωραία
21. Η φύση της γλυκύτητας
22. Η γλυκύτητα χαλαρώνει
23. Γιατί η ποικιλομορφία είναι ωραία
24. Σχετικά με τη μικρότητα
25. Περί χρώματος
Μέρος 5ο: Οι λέξεις
1. Περί λέξεων
2. Η ποίηση κατά κανόνα δεν επιδρά εγείροντας ιδέες πραγμάτων
3. Προτεραιότητα των γενικών λέξεων σε σχέση με τις ιδέες
4. Η επίδραση των λέξεων
5. Παραδείγματα που δείχνουν ότι οι λέξεις μπορούν να συγκινούν χωρίς να εγείρουν εικόνες
6. Η ποίηση δεν είναι κυριολεκτικά μια μιμητική τέχνη
7. Πώς οι λέξεις επηρεάζουν τα πάθη
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΟΡΩΝ ΚΑΙ ΚΥΡΙΩΝ ΟΝΟΜΑΤΩΝ