ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΝΟΣΟΣ

Παρουσίαση

Η καρδιαγγειακή νόσος αποτελεί κύρια αιτία νοσηρότητας και θνησιμότητας παγκοσμίως. Στις ΗΠΑ 1 στους 3 θανάτους αποδίδονται σε καρδιαγγειακά αίτια και ειδικότερα σε στεφανιαία νόσο αποδίδονται 1 στους 6 θανάτους. Στη δε Ευρώπη η επίπτωση της στηθάγχης υπολογίζεται σε 1% καθ' έτος για τους άντρες ηλικίας 45-65 ετών.
Το παθολογοανατομικό υπόστρωμα της στεφανιαίας νόσου, οι αθηρωματικές στενώσεις, είναι γνωστό εδώ και δεκαετίες. Παρά το γεγονός όμως ότι ένας μεγάλος αριθμός μελετών έχει ασχοληθεί με τις παθοφυσιολογικές διεργασίες που οδηγούν τελικά στην εκδήλωση της στεφανιαίας νόσου, μια σειρά από ερωτηματικά παραμένουν αναπάντητα, ενώ με την προσέγγιση των "κλασικών" παραγόντων κινδύνου μπορούμε να εξηγήσουμε μόνο το 70% της μεταβλητότητας της στεφανιαίας νόσου.
Ο πρωταρχικός ρόλος του ενδοθηλίου στην ρύθμιση της αγγειακής ομοιοστασίας έχει γίνει κατανοητός εδώ και μερικές δεκαετίες. Έχει επίσης τεκμηριωθεί η σημασία της ενδοθηλιακής δυσλειτουργίας ως πρωτογενούς βλάβης που προηγείται της αθηροσκλήρωσης και τελικά της στεφανιαίας νόσου. Οι δε παθοφυσιολογικοί μηχανισμοί που εμπλέκονται στην ενδοθηλιακή δυσλειτουργία όπως η φλεγμονή, το οξειδωτικό stress, η αθηρογόνος δυσλιπιδαιμία, η αντίσταση στην ινσουλίνη και η μειωμένη διατμητική τάση έχουν μελετηθεί και κατανοηθεί επαρκώς τα τελευταία χρόνια. Ιδιαίτερο όμως ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι θεραπευτικές προσεγγίσεις που μπορούν να αναστείλουν την ενδοθηλιακή δυσλειτουργία. Τέτοιες προσεγγίσεις, εφόσον αποδειχθούν αποτελεσματικές μπορούν να μειώσουν τόσο την εξέλιξη της αθηροσκλήρωσης όσο και να επιτύχουν υποστροφή των αθηρωματικών βλαβών με ενδεχόμενα ευνοϊκές επιδράσεις στον καρδιαγγειακό κίνδυνο.
Παρά το γεγονός όμως ότι η θεραπευτική αντιμετώπιση της ενδοθηλιακής δυσλειτουργίας έχει να επιδείξει μέτρια μόνο πρόοδο τις τελευταίες δεκαετίες, η εξέλιξη που έχει επιτευχθεί στη διάγνωση και θεραπεία της στεφανιαίας νόσου είναι σημαντική. Η επιθετική και επιτυχής θεραπευτική αντιμετώπιση των παραγόντων κινδύνου έχει οδηγήσει στη βελτίωση της πρόγνωσης των πασχόντων. Η επεμβατική θεραπεία έχει επίσης μειώσει τη συμπτωματολογία και την ποιότητα ζωής των ασθενών με σταθερή στηθάγχη. Πρέπει επίσης να σημειώσουμε τις σημαντικές εξελίξεις στην κατανόηση της παθοφυσιολογίας των οξέων στεφανιαίων συνδρόμων, την πρώιμη και έγκαιρη διάγνωση αυτών όπως και την ταχεία αντιμετώπισή τους με θρομβόλυση ή πρωτογενή αγγειοπλαστική που έχουν μειώσει σημαντικά τη θνησιμότητα των πασχόντων.
Καθώς λοιπόν η πρόοδος της καρδιολογίας την τελευταία δεκαετία έχει αλλάξει ριζικά τον τρόπο κατανόησης και αντιμετώπισης της στεφανιαίας νόσου, στο βιβλίο αυτό παρουσιάζουμε τα νεότερα δεδομένα που αφορούν την ενδοθηλιακή δυσλειτουργία καθώς και τις εξελίξεις στον τομέα της διάγνωσης, θεραπείας και επεμβατικής αντιμετώπισης, τόσο της σταθερής στεφανιαίας νόσου όσο και των οξέων στεφανιαίων συνδρόμων.
Θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους τους συνεργάτες μου που συμμετείχαν στη συγγραφή αυτού του βιβλίου όπως το όνομα εκάστου αναγράφεται στο αντίστοιχο κεφάλαιο. Ιδιαίτερη μνεία θα ήθελα να κάνω στο στενό μου συνεργάτη Ευάγγελο Οικονόμου που με εργατικότητα ζήλο και μεθοδικότητα είχε την επιμέλεια έκδοσης. (Από την εισαγωγή του συγγραφέα)

Περιεχόμενα

Εισαγωγή
-Παθοφυσιολογία αγγειακού ενδοθηλίου:
Φυσιολογία του ενδοθηλίου (Δημήτρης Τούσουλης)
Μέθοδοι εκτίμησης ενδοθηλιακής λειτουργίας (Δημήτρης Τούσουλης)
Φλεγμονή και ενδοθηλιακή λειτουργία (Δημήτρης Τούσουλης)
Οξειδωτικό στρες και ενδοθηλιακή δυσλειτουργία (Δημήτρης Τούσουλης)
Αντίσταση στην ινσουλίνη και ενδοθηλιακή δυσλειτουργία (Δημήτρης Τούσουλης)
Ενδοθηλιακή δυσλειτουργία και παράγοντες κινδύνου (Δημήτρης Τούσουλης)
-Παθοφυσιολογία Στεφανιαίας νόσου
Παθοφυσιολογία αγγειακής αθηροσκλήρωσης (Δημήτρης Τούσουλης)
Προφλεγμονώδεις κυτοκίνες στα οξέα στεφανιαία σύνδρομα (Δημήτρης Τούσουλης)
Παθοφυσιολογία οξέων στεφανιαίων συνδρόμων (Δημήτρης Τούσουλης)
-Παράγοντες κινδύνου Στεφανιαίας νόσου
Κάπνισμα (Χαράλαμπος Βλαχόπουλος - Δημήτρης Τούσουλης)
Σακχαρώδης Διαβήτης - Μεταβολικό Σύνδρομο (Δημήτρης Τούσουλης)
Αρτηριακή Υπέρταση (Κωνσταντίνος Τσιούφης - Δημήτρης Τούσουλης)
Διαταραχές Λιπιδίων (Ιωάννης Σκούμας - Δημήτρης Τούσουλης)
Νεότεροι παράγοντες κινδύνου (Δημήτρης Τούσουλης)
-Διάγνωση Στεφανιαίας νόσου:
Ιστορικό - Φυσική εξέταση (Δημήτρης Τούσουλης)
Ηλεκτροκαρδιογραφική Δοκιμασία Κόπωσης (Ιωάννης Σκούμας - Δημήτρης Τούσουλης)
Ραδιοϊσοτοπικές μέθοδοι: Σπινθηρογράφημα μυοκαρδίου και τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων (Δημήτρης Τούσουλης)
Δυναμική υπερηχοκαρδιογραφία (Κωνσταντίνα Αγγέλη - Δημήτρης Τούσουλης)
Μαγνητικός συντονισμός (Χριστίνα Χρυσοχόου - Δημήτρης Τούσουλης)
Οι βιοχημικοί δείκτες στη στεφανιαία νόσο (Γεράσιμος Σιάσος - Δημήτρης Τούσουλης)
Επεμβατικές διαγνωστικές μέθοδοι - Στεφανιογραφία (Ελευθέριος Τσιάμης - Δημήτρης Τούσουλης)
-Θεραπεία στεφανιαίας νόσου:
Προ-κλινική αθηρωμάτωση: νεότερες θεραπείες (Γιώργος Λάτσιος - Δημήτρης Τούσουλης)
Θεραπευτική αντιμετώπιση σταθερής στεφανιαίας νόσου (Ευάγγελος Οικονόμου - Δημήτρης Τούσουλης)
Φαρμακευτική αγωγή οξέων στεφανιαίων συνδρόμων (Εμμανουήλ Βαβαρουνάκης - Δημήτρης Τούσουλης)
Επεμβατική αγωγή οξέων στεφανιαίων συνδρόμων (Κωνσταντίνος Τούτουζας - Δημήτρης Τούσουλης)
Ευρετήριο