ΠΙΠΕΡΙ ΣΤΟ ΣΤΟΜΑ!

Παρουσίαση

- Θα απευθυνόσασταν σε ένα Γραφείο Τελετών για τη διοργάνωση ενός γάμου;
- Ανήκετε σε αυτούς που, όταν οδηγούν, κατεβάζουν καντήλια;
- Τι κοινό έχουν οι όροι παλαμάρι, μαρκούτσι και εργαλείο;
- Ποιες επιπλέον σημασίες έχουν οι λέξεις γλάστρα, πατσαβούρα και τούμπανο, όταν αναφέρονται στις γυναίκες;
- Γνωρίζετε ποιοι ήταν ο Τόφαλος και η Φακλάνα;
- Θεωρείτε την παροιμία Στου κουφού την πόρτα όσο θέλεις βρόντα προσβλητική για τους βαρήκοους;

Αυτά και άλλα ερωτήματα επιχειρεί να θίξει το βιβλίο "Πιπέρι στο στόμα: Όψεις των λέξεων-ταμπού στη Νέα Ελληνική", προσεγγίζοντας, με όρους γλωσσολογικούς αλλά και τρόπο εύληπτο και παιγνιώδη, τις διάφορες πτυχές της σημασίας, της χρήσης και της λειτουργίας του "απαγορευμένου" λεξιλογίου.
Πρόκειται για ένα έργο αφιερωμένο σε λέξεις-"δραπέτες", που ξέφυγαν από το "γλωσσικό καθαρτήριο" της ελληνόφωνης κοινότητας, λειτουργώντας σαν ανεξέλεγκτη βακχική κραυγή μέσα σε ένα σύμπαν κυρίαρχου λόγου.
Δεδομένου ότι το συγκεκριμένο ερευνητικό πεδίο είχε βρεθεί στο περιθώριο του εγχώριου ακαδημαϊκού (γλωσσολογικού, ψυχολογικού, κοινωνιολογικού, ανθρωπολογικού κ.λπ.) λόγου, θεωρούμε ότι η συστηματική διερεύνησή του φωτίζει τη χρήση της γλώσσας ως εκφραστικής διόδου για την ολότητα της ανθρώπινης ύπαρξης, όχι μόνο της κοινωνικοποιημένης και κανονικοποιημένης, αλλά και της παρορμητικής ή σκόπιμα προκλητικής. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

Σύμβολα και συντομογραφίες
Αντί προλόγου
Πρόλογος
Εισαγωγή: Ορίζοντας το πεδίο
Το ταμπού (taboo) ως ανθρωπολογικός όρος
Οι λέξεις-ταμπού (taboo words)
Όλα όσα πάντοτε θέλατε να μάθετε για το σεξ, αλλά φοβόσασταν... να τα διαβάσετε: Η κοινωνικοποίηση της επιθυμίας
Έλα να κάνουμε σεξ!: Η γενετήσια λειτουργία
Μες στσ' Αγγέλας τον οντά, μαύρος ντούμπανος βροντά: Οι ονομασίες των γεννητικών οργάνων
Ο έρωτας περνάει από το στομάχι!
Ο έρωτας στα χρόνια... του καπιταλισμού!
Η σεξουαλική κουλτούρα
Η σεξουαλική κουλτούρα... στα άκρα!
Πιο ταμπού δεν γίνεται!
Έκανε η μύγα κώλο κι έχεσε τον κόσμο όλο: Σωματικά υγρά και απεκκριτικές διαδικασίες
Σκατά και απόσκατα
Κατούρα να φύγουμε!
Μπορώ να πάω μια τουαλέτα;
Έκλασε η νύφη, σχόλασε ο γάμος!
Και του πουλιού το γάλα
Περιοδεύων θίασος
Μπάζα, μπουρούχες και κουασιμόδοι: Δυσφημισμοί για την εξωτερική εμφάνιση
Η πεντάμορφη και το τέρας
Αραπίνες λάγνες, ερωτιάρες ή μαυροτσούκαλα;
Τα πάχη μου, τα κάλλη μου
Πιπίνια, κουμπαρομπεμπέκες και χούφταλα
Οι στιγματισμένοι
Δίνει μάχη με την επάρατη νόσο: Οι σωματικές ασθένειες
Το ξέρει κι η κουτσή Μαρία: Η σωματική αναπηρία
IQ? ραδικιού: Η νοητική υστέρηση
Η τρέλα δεν πάει στα βουνά: Η ψυχική νόσος
Τα τσιγάρα, τα ποτά και τα ξενύχτια: Ο αλκοολισμός
Το βαπόρι απ' την Περσία: Τα ναρκωτικά
Πρέπει να ΄σαι λέρα, για να οδηγάς γαλέρα: Χαρακτηρολογικοί δυσφημισμοί
Ειδεχθή εγκλήματα
Ρε μαλάκα, είσαι μαλάκας;: Οι λέξεις-ταμπού στη γλώσσα των νέων
Μιλάει σαν νταλικιέρης, κορίτσι πράμα: Οι λέξεις-ταμπού και η γλώσσα των γυναικών
Άντε, ρε πασοκοφρουρέ!: Λέξεις-ταμπού και κομματικές ταυτότητες
Κάνε μόκο: Η γλώσσα της πιάτσας
Δεν είμαι εγώ ρατσιστής. Αυτός είναι Αλβανός: Ο γλωσσικός "άλλος"
Πας μη Έλλην, βάρβαρος
Τον αράπη κι αν τον πλένεις: Δυσφημισμοί για φυλές
Είδε ο γύφτος τη γενιά του κι αναγάλλιασε η καρδιά του: Δυσφημισμοί για εθνοτικές ομάδες
Έγινα Τούρκος: Δυσφημισμοί για εθνωνύμια
Ρατσιστικά ανέκδοτα
Φωτιά και τσεκούρι στους προσκυνημένους!: Δυσφημισμοί για αλλόθρησκους
Ιταλιάνα ή Ιταλίδα; Εγγλέζικα ή αγγλικά;
Δέκα μικρά αραπάκια: Η αποδοχή του "ξένου"
Καταυλακιώτες και μινάρες: Τοπωνυμικοί δυσφημισμοί
Εμείς οι βλάχοι, όπου λάχει: Γενικοί δυσφημισμοί για τους Έλληνες
Θρησκεία, μεταφυσικές αντιλήψεις και δεισιδαιμονίες, θάνατος
Κατέβασε καντήλια και Χριστοπαναγίες: Λέξεις-ταμπού για τον Θεό και τη θρησκεία
Νεράιδες, δαίμονες και άλλα υπερφυσικά όντα
Είδε τα ραδίκια ανάποδα: Ο θάνατος
Ο Δωδεκάλογος του... Ρομά!!!: Λέξεις-ταμπού και πολιτική ορθότητα
Στου... βαρήκοου την πόρτα, όσο θέλεις βρόντα!
Βουλεύτριες και χορεύτριες
Άτομα με αναπηρία ή άτομα με ειδικές ικανότητες;
Σκουπιδιάρης ή οδοκαθαριστής;
Εισφορά αλληλεγγύης ή έκτακτη φορολόγηση;
Μπήκα σε κινητικότητα! Άντε, να ξεπιαστούμε λιγάκι!
Επιχείρηση-σκούπα... για ακόμη πιο καθαρούς μετανάστες
Τρίωρη στύση εργασίας για το κλιμακωτό ωάριο!: Λέξεις-ταμπού σε κειμενικά είδη του προφορικού λόγου
Οι λέξεις-ταμπού σε κειμενικά είδη του γραπτού λόγου
Οι λέξεις-ταμπού στον χώρο και τον χρόνο
Οι λέξεις-ταμπού στην αρχαία ελληνική
Καλύτερα να σου βγει το μάτι, παρά τ' όνομα: Το ταμπού του ονόματος
Έβαλε τον λύκο να φυλάει τα πρόβατα: Το ζωωνυμικό λεξιλόγιο ταμπού
Επίλογος
Βιβλιογραφία
Ευρετήριο