ΤΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΗΣ ΒΙΛΙΤΩΣ

Παρουσίαση

Ποιος αναπλάθει αυτόν τον χαμένο κόσμο του εξαίσιου ερωτισμού, αυτήν τη γιορτή των αισθήσεων που τραβά ως το θάνατο; Η Βιλιτώ, αρχαία Ελληνίδα ποιήτρια από την Παμφυλία, φίλη και ερωμένη της Σαπφώς, ιερή εταίρα; Ή ο Πιερ Λουίς (1870-1925), "μεταφραστής" της αλλά και δημιουργός της, παγανιστής στο κατώφλι του σύγχρονου κόσμου;
Ένα από τα κλασικά αριστουργήματα της ερωτικής λογοτεχνίας, με τεράστια επιρροή στις αναπαραστάσεις και θεωρήσεις της σεξουαλικότητας κατά τον 20ό αιώνα, σε μιαν από τις πρώτες του μεταφράσεις, από ελληνική έκδοση του 1921.

Ο Pierre Louys (1870-1925) αποτελεί μιαν από τις πιο ιδιότυπες περιπτώσεις της ύστερης γενιάς του γαλλικού συμβολισμού, αυτής που διεπότισε το τέλος του 19ου αιώνα με το μεθυστικό άρωμα χαμένων απολαύσεων και γνώσεων. Η εμμονή του με την αρχαιότητα, χαρακτηριστικά εμφανής στο παρόν κείμενο, καθώς και στο κατά τι μεταγενέστερο μυθιστόρημα Αφροδίτη (Aphrodite,1896), θυμίζει αμυδρά τον Καβάφη, όταν τείνει να αποκρυσταλλώσει έναν κόσμο παρελθόντα στο σπασμό μιας ηδονής σημαδεμένης από το θάνατο, καθώς είχε διαγνώσει ήδη στα 1898 ο Remy de Gourmont στο Βιβλίο των προσωπείων (Le Livre des masques). Μιας ηδονής-φαντάσματος, που περιβάλλεται ερμητικά από τη σκόνη παλαιών και ίσως ανύπαρκτων βιβλίων.
Ένα από αυτά είναι Τα τραγούδια της Βιλιτώς (Les Chansons de Bilitis,1894), το δεύτερο (μετά την ποιητική συλλογή Αστάρτη, του 1891) βιβλίο του Louys, που όμως ο ίδιος δεν απέδωσε στον εαυτό του, αλλά στην ομώνυμη ποιήτρια της αρχαιότητας, αποκύημα της θρεμμένης με άφθονα διαβάσματα φαντασίας του. Η αποκάλυψη της (περίτεχνα δομημένης, αλλά και διανθισμένης με εμφανείς ρωγμές) "λογοτεχνικής απάτης" απογοήτευσε όσους είχαν πιστέψει στις διαβεβαιώσεις του Louys για την ανακάλυψη του. [...] (Από την έκδοση)

"ΑΝΑΜΟΝΗ":
Ο ήλιος πέρασε όλη τη νύχτα κοντά στους νεκρούς, από την ώρα που την καρτεράω, καθισμένη στο κρεβάτι μου, κατάκοπη από την αγρύπνια. Το σωσμένο φυτίλι του λύχνου κάηκε ως το τέλος.
Δε θα 'ρθει πια. Να το στερνό αεράκι. Ξέρω καλά πως δε θα 'ρθει. Ξέρω ακόμη και το μισητό όνομα. Ωστόσο περιμένω ακόμη.
Ας έρθει και τώρα! Ναι! ας έρθει, με τα μαλλιά λυμένα και δίχως ρόδα, με το χιτώνα της τσαλακωμένο, λερωμένο, κηλιδωμένο, με τη γλώσσα στεγνή, με τα βλέφαρα μελανιασμένα.
Μόλις ανοίξει την πόρτα θα της πω... αλλά νάτηνε... Είναι ο χιτώνας της που αγγίζω, τα χεράκια της, τα μαλλιά της, το δέρμα της. Τη φιλώ με στόμα παράφορο και κλαίω.

Περιεχόμενα

Εισαγωγή
Η ζωή της Βιλιτώς
I. ΒΟΥΚΟΛΙΚΑ ΤΗΣ ΠΑΜΦΥΛΙΑΣ
Το δέντρο, Βουκολικό, Μητρικά λόγια, Τα γυμνά πόδια, Ο γέρος και οι νύμφες, Τραγούδι (Χελώνα-χελωνίτσα), Ο διαβάτης, Η αφύπνιση, Η βροχή, Τα λουλούδια, Ανυπομονησία, Οι συγκρίσεις, Το ποταμάκι του δάσους, Φίττα Μέλιαι, Το συμβολικό δαχτυλίδι, Χοροί στο σεληνόφωτο, Τα μικρά παιδιά, Τα παραμύθια, Η παντρεμένη φίλη, Οι εκμυστηρεύσεις, Η σελήνη με τα γαλάζια μάτια, Στοχασμοί (δεν μεταφράστηκε), Τραγούδι (Ίσκιε του δάσους), Λυκάς, Προσφορά στη θεά, Η περιποιητική φιλενάδα, Προσευχή στην Περσεφόνη, Οι αστράγαλοι, Η ρόκα, Η φλογέρα, Η πλεξούδα, Η κούπα, Ρόδα μέσα στη νύχτα, Τύψεις, Ο κομμένος ύπνος, Στις πλύστρες, Τραγούδι (Όταν ξαναγύρισε), Βιλιτώ, Το μικρό σπίτι, Χαρά (δεν μεταφράστηκε,) Το χαμένο γράμμα, Τραγούδι (Η νύχτα είναι...), Ο όρκος, Η νύχτα, Νανούρισμα, Ο τάφος των Ναϊάδων
II. ΕΛΕΓΕΙΑ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ
Στο πλοίο, Ψάπφα, Ο χορός, Οι συμβολές, Ο δισταγμός, Η συνάντηση, Η μικρή χωματένια Αστάρτη, Η επιθυμία, Οι γάμοι, Η κλίνη (δεν μεταφράστηκε), Το παρελθόν που επιζεί, Η μεταμόρφωση, Ο ανώνυμος τάφος, Οι τρεις ομορφιές της Μνασιδίκας, Το άντρο των νυμφών, Ο κόρφος της Μνασιδίκας, Συλλογισμός (δεν μεταφράστηκε), Η κούκλα, Τρυφερότητες, Παιχνίδια, Επεισόδιο (δεν μεταφράστηκε), Υποσκίασμα, Η φίλυπνη, Το φίλημα, Φροντίδες ζηλιάρη, Το παράφορο αγκάλιασμα, Ξαναπαρμένη (δεν μεταφράστηκε), Η καρδιά, Λόγια μέσα στη νύχτα, Η απουσία, Ο έρωτας, Η κάθαρση, Το νανούρισμα της Μνασιδίκας, Περίπατος στην ακρογιαλιά, Το πράγμα, Βράδυ σιμά στη φωτιά, Παρακλήσεις, Τα μάτια, Τα φτειασίδια, Η σιωπή της Μνασιδίκας, Σκηνή, Αναμονή, Μοναξιά, Γράμμα, Η απόπειρα, Ο αγώνας, Μυρίνη (δεν μεταφράστηκε), Στην Κυρήνη, Η τελευταία δοκιμή, Η σπαραχτική ανάμνηση, Στην κερένια κούκλα, Επικήδειο τραγούδι,
III. ΕΠΙΓΡΑΜΜΑΤΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ
Ύμνος στην Αστάρτη, Ύμνος στη νύχτα, Οι Μαινάδες, Η θάλασσα της Κύπριδος, Οι Ιέρειες της Αστάρτης, Τα μυστήρια, Οι Αιγύπτιες εταίρες, Τραγουδώ τη σάρκα μου και τη ζωή μου,
Τα αρώματα, Συνδιάλεξη, Ο σκισμένος χιτώνας, Τα κοσμήματα, Ο αδιάφορος, Το καθάριο νερό της δεξαμενής, Νυκτερινή γιορτή (δεν μεταφράστηκε), Ηδυπάθεια, Το ξενοδοχείο, Η υπηρεσία, Το μπάνιο, Στα στήθη της, Ελευθερία (δεν μεταφράστηκε), Μυτζουρίς, Ο θρίαμβος της Βιλιτώς, Στο Θεό των δασών, Η χορεύτρα με τα κρόταλα, Η αυλητρίδα, Η ζεστή ζώνη, Σε ένα σύζυγο ευτυχή, Σε έναν παραστρατημένο, Οικειότητες, Η παραγγελία, Η παράσταση της Πασιφάης, Η θαυματοποιός, Ο χορός των λουλουδιών, Χορός της Σατύρας (δεν μεταφράστηκε), Στέψη της Μυτζουρίδας (δεν μεταφράστηκε), Η βία, Τραγούδι, Συμβουλές σ' έναν εραστή, Δείπνο φιλενάδων, Ο τάφος μιας μικρής εταίρας, Η μικρή ανθοπώλισσα, Φιλονεικία, Μελαγχολία, Η μικρή Φανιώ, Πληροφορίες, Ο έμπορος των γυναικών, Ο ξένος, Φυλλίς (δεν μεταφράστηκε), Η ανάμνηση της Μνασιδίκας, Η νέα μητέρα, Ο άγνωστος, Η απάτη, Ο τελευταίος εραστής, Η περιστέρα, Πρωινή βροχή, Ο αληθινός θάνατος,
Ο ΤΑΦΟΣ ΤΗΣ ΒΙΛΙΤΩΣ
Επιτάφιο πρώτο
Δεύτερο επιτάφιο
Τελευταίο επιτάφιο
Σημειώσεις επιμελητή