ΠΑΡΑΒΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΕΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΤΟΛΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΜΕΣΟΠΟΛΕΜΟ: ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ (+ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ)

Παρουσίαση

Η μελέτη του Νικολάου Αναστασοπούλου "Παραβατικές συμπεριφορές και καταστολή στην Ελλάδα κατά τον Μεσοπόλεμο: το παράδειγμα του νομού Ιωαννίνων", επεξεργασμένη μορφή διδακτορικής διατριβής, η οποία εγκρίθηκε από τη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, εξετάζει μία από τις βασικές κοινωνικές παραμέτρους στα όρια του νομού Ιωαννίνων, εξετάζει μια από τις βασικές κοινωνικές παραμέτρους στα όρια του νόμου Ιωαννίνων κατά τη δεκαετία του '30. Πρόκειται για την παραβατικότητα, σε όλες της τις μορφές, τα γενεσιουργά της αίτια και την κατασταλτική της αντιμετώπισι.
Είναι μια εργασία που εκπονήθηκε με άκρα επιμέλεια, άρτια μεθοδολογία της αρχειακής και βιβλιογραφικής έρευνας και φωτίζει σημαντικές και εν πολλοίς άγνωστες πτυχές όχι μόνον της κοινωνικής, αλλά και της πολιτικής ζωής της ιδιαίτερης πατρίδας μας. Εδώ, άλλωστε, το φαινόμενο της παραβατικότητας, τη γένεση και την εξέλιξη του οποίου ο συγγραφέας συνδέει με την πολιτική αστάθεια, τις δημογραφικές μεταβολές και ανακατατάξεις, την οικονομική κρίσι, το αγροτικό ζήτημα, τις πολιτικές και ιδεολογικές αντιπαραθέσεις, τα στρατιωτικά κινήματα και τις συνέπειες της Μικρασιατικής καταστροφής, εμφανίστηκε με σφοδρή έντασι.
Η Ε.Η.Μ. ενέταξε την παρούσα μελέτη στη σειρά των εκδόσεών της όχι μόνον επειδή συμβάλλει σημαντικώς στη μελέτη της κοινωνικής και πολιτικής ιστορίας του τόπου κατά την περίοδο του μεσοπολέμου, αλλά και επειδή ο συγγραφεύς, νέος επιστήμων λαμπρού ήθους, είναι, κατά τινά τρόπο, και "παιδί" δικό της, καθώς από τα πρώτα φοιτητικά του χρόνια εσύχναζε στη Βιβλιοθήκη μας, συνειργάζετο με την καθηγήτρια του Πανεπιστημίου μας και Πρόεδρο της Ε.Η.Μ. μακαριστή Ελευθερία Ι. Νικολαΐδου, και συμμετείχε στις εκδηλώσεις της Ε.Η.Μ.
Η έκδοσι της εργασίας του Νικολάου Αναστασοπούλου συμπίπτει με την τοποθέτησί του ως λέκτορας στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιό μας και τη μόνιμη εγκατάστασί του στην πόλη των Ιωαννίνων, πράγμα το οποίο μας γεμίζει ελπίδες ότι τόσο η Ε.Η.Μ. όσο και το ΙΜΙΑΧ θα βρουν στο πρόσωπο του Νικ. Αναστασοπούλου ένα εκλεκτό συνεργάτη και συμπαραστάτη. (Από τον πρόλογο του Κων/νου Π. Βλάχου, Προέδρου Ε.Η.Μ.)

Περιεχόμενα

Πρόλογος Προέδρου Ε.Η.Μ. Κων/νου Π. Βλάχου
Πρόλογος Νικολάου Πετραλιά, Ομοτ. Καθηγητή Πανεπ. Αθηνών
Περιεχόμενα
Βραχυγραφίες
Ευχαριστίες
Ι. Εισαγωγή: πηγές, στόχοι και μεθοδολογικά εργαλεία της έρευνας
ΙΙ. Η πρώιμη ελληνική περίοδος (1913-1932)
III. Η μεταβενιζελική περίοδος (1933-1936)
1. Ποινική καταστολή στην πόλη των Ιωαννίνων
α) Εγκλήματα κατά ζωής: διαπροσωπικές εντάσεις και συγκρούσεις
β) Η παραβίαση των περιουσιακών δικαιωμάτων: η οικονομική κρίση
γ) Η ποινικοποίηση της πολιτικής ζωής
δ) Η ελευθερία της έκφρασης
ε) Ηθικές αξίες και πρότυπα
στ) Επιδιώξεις μέσω του δικαστηρίου: ψευδορκία και ψευδής καταμήνυση
2. Ποινική καταστολή στην αγροτική ενδοχώρα
α) Η έξαρση της ζωοκλοπής
β) Εγκλήματα κατά ζωής: διαπροσωπικές εντάσεις και συγκρούσεις
γ) Η παραβίαση των περιουσιακών δικαιωμάτων: η οικονομική κρίση
δ) Η ποινικοποίηση της πολιτικής ζωής
ε) Η ελευθερία της έκφρασης
στ) Ηθικές αξίες και πρότυπα
ζ) Επιδιώξεις μέσω του δικαστηρίου: ψευδορκία και ψευδής καταμήνυση
3. Ερμηνεύοντας τις στατιστικές: η ανθρωπογεωγραφία της καταστολής
α) Η καταστολή στον αγροτικό χώρο και στην πόλη
β) Κοινωνική προέλευση των δραστών: τάξεις και εθνοθρησκευτικές ομάδες
Ο ρόλος των κοινωνικών στερεοτύπων
γ) Οι έμφυλες διαστάσεις της εγκληματικότητας
IV. Η μεταξική περίοδος (1936-1940)
1. Η καταστολή στην πόλη των Ιωαννίνων και την αγροτική ενδοχώρα - Συγκριτική προσέγγιση
α) Η έξαρση της ζωοκλοπής
β) Εγκλήματα κατά ζωής: διαπροσωπικές εντάσεις και συγκρούσεις
γ) Η παραβίαση των περιουσιακών δικαιωμάτων: η οικονομική κρίση
δ) Η ποινικοποίηση της πολιτικής ζωής
ε) Η ελευθερία της έκφρασης
στ) Ηθικές αξίες και πρότυπα
ζ) Επιδιώξεις μέσω του δικαστηρίου: ψευδορκία και ψευδής καταμήνυση
2. Ερμηνεύοντας τις στατιστικές: η ανθρωπογεωγραφία της καταστολής
α) Η καταστολή στον αγροτικό χώρο και στην πόλη
β) Κοινωνική προέλευση των δραστών: τάξεις και εθνοθρησκευτικές ομάδες. Ο ρόλος των κοινωνικών στερεοτύπων
γ) Οι έμφυλες διαστάσεις της εγκληματικότητας
V. Γενικά συμπεράσματα
Πηγές
α) Αδημοσίευτες πηγές
β) Δημοσιευμένες πηγές
γ) Προφορικές πηγές
δ) Τύπος
Βιβλιογραφία
Ελληνική βιβλιογραφία
Ξένη βιβλιογραφία
Abstract
Κατάλογος πινάκων
Κατάλογος γραφημάτων
Κατάλογος εικόνων
Ευρετήριο κυρίων ονομάτων και τοπωνυμίων