ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΚΥΤΤΑΡΙΚΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ (ΕΠΙΤΟΜΟ, ΧΑΡΤΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)

Παρουσίαση

Η πέμπτη έκδοση στα ελληνικά του βιβλίου ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΚΥΤΤΑΡΙΚΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ συμπίπτει χρονικά με την πρωτόγνωρη συγκυρία της πανδημίας από τον ιό SARS-COV-2, η οποία μας υπενθύμισε επώδυνα την αξία της μελέτης των έμβιων όντων. Όροι και έννοιες όπως RNA ιός, mRNA εμβόλια, αντιγόνο, ανο-σοποποίηση, μονοκλωνικά αντισώματα, real-time PCR, μεταξύ άλλων, είναι πλέον μέρος μιας παράδοξης καθημερινότητας όπου όλοι μας, ειδικοί και μη, προσπαθούμε να αντιληφθούμε σε βιολογική βάση τι σημαίνει αυτή η μοναδική απειλή για την υγεία, την ελευθερία και την κοινωνική συνοχή.
Η επιλεκτική αναφορά που προηγήθηκε επιδιώκει να υπογραμμίσει ότι η κατανόηση των βασικών αρχών της Βιολογίας του Κυττάρου δεν είναι χρήσιμη μόνο στους φοιτητές, τους διδάσκοντες και τους ερευνητές στο ευρύ πεδίο των βιοεπιστημών αλλά και σε κάθε ενδιαφερόμενο να ενημερωθεί για τη ζωή και τις γοητευτικές αλλά, κάποτε, και επικίνδυνες εκφάνσεις της.
Χάρη στη μελέτη της Βιολογίας αντιλαμβανόμαστε την ενότητα της ζωής στον πλανήτη μας ενώ ταυτόχρονα αναγνωρίζουμε τη μοναδικότητα κάθε οργανισμού. Μαθαίνοντας τι μας ενώνει μέσα στη διαφορετικότητα κάνουμε σημαντικά βήματα προς την ουσιαστική αυτογνωσία αλλά και την αντιμετώπιση των πολύπλευρων κρίσεων που θα κληθούμε να διαχειστούμε τα επόμενα χρόνια.
Πώς όμως μπορούμε να προσεγγίσουμε τις θεμελιώδεις αρχές και έννοιες της Βιολογίας αλλά και τις κοινωνικές, φιλοσοφικές και ηθικές προεκτάσεις της; Το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας είναι ένας πολύτιμος οδηγός προς αυτή την κατεύθυνση: είναι περιεκτικό και σαφές, αναλυτικό και συνάμα συνθετικό, με πλούσια εικονογράφηση και επαγωγική παρουσίαση των θεμάτων. Η προσεκτική ανάγνωση του προσφέρει ουσιαστική γνώση και όχι απλή πληροφορία προς αποστήθιση.
Η απόδοση στα Ελληνικά της πέμπτης έκδοσης με τίτλο ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΚΥΤΤΑΡΙΚΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ έγινε με οδηγό την επιστημονική ακρίβεια αλλά και τη γλωσσική αρτιότητα. Σε συνεργασία με τους συναδέλφους-επιμελητές της έκδοσης, Καθηγητές Νικόλαο Μοσχονά και Αριστείδη Ηλιόπουλο, και τους μεταφραστές, τους οποίους ευχαριστώ για την κοινή προσπάθεια, επιχειρήσαμε ν' αποδώσουμε το κείμενο σε σωστά Ελληνικά, ακολουθώντας την καθιερωμένη Ελληνική ορολογία. Επιβάλλεται ιδιαίτερη μνεία στον Σπύρο Πετράκη, Ερευνητή Νευροβιολογίας στο Ινστιτούτο Εφαρμοσμένων Βιοεπιστημών του ΕΚΕΤΑ, για την αφοσίωση που επέδειξε κατά το συντονισμό του μεταφραστικού έργου. Την Επιμέρους Επιμέλεια Ενοτήτων έκαναν οι κ.κ. Αναστάσιος Γ. Κριεμπάρδης, Απόστολος Η. Μπελούκας, Ανδρονίκη Σ. Παπουτσή, Σπύρος Ι. Πετράκης, τους οποίους και ευχαριστώ. Το εγχείρημα υπήρξε εγγενώς δύσκολο και, αναπόφευκτα, το βιβλίο θα περιέχει ορθογραφικά λάθη και φραστικές αστοχίες για τα οποία ζητούμε εκ των προτέρων την κατανόηση του αναγνώστη.
Για άλλη μια φορά, εκφράζω θερμές ευχαριστίες στους συνεργάτες των Εκδόσεων "Broken Hill Publishers, Ltd" και στον εκδότη και αγαπητό φίλο μου κ. Χρήστο Πασχαλίδη για τον επαγγελματισμό και την εξαιρετική συνεργασία τους στην έκδοση του συγγράμματος.
Η ενασχόλησή μου με το βιβλίο ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΚΥΤΤΑΡΙΚΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ, πρώτα ως μεταφραστής και κατόπιν ως επιμελητής, χρονολογείται από την πρώτη κιόλας έκδοση, το 1998. Είχα τη μεγάλη τιμή και τύχη να ξεκινήσω αυτή τη διαδρομή υπό την καθοδήγηση της αείμνηστης Χριστίνας Ζιούδρου, μορφής των θετικών επιστημών και, ευρύτερα, της διανόησης στη χώρα μας. Η Χριστίνα υπήρξε υποδειγματική δασκάλα που μπορούσε να βλέπει τη «μεγάλη εικόνα» και να τη μεταδίδει με σαφήνεια και ευγλωττία. Χρειαζόμαστε πολλούς σαν κι εκείνη! (Από την εισαγωγή του Κ. Σταματόπουλου στην ελληνική έκδοση)

Περιεχόμενα

1. Κύτταρα: Οι Θεμελιώδεις Μονάδες της Ζωής
2. Χημική Σύσταση των Κυττάρων
3. Ενέργεια, Κατάλυση και Βιοσύνθεση
4. Δομή και Λειτουργία των Πρωτεϊνών
5. DNA και Χρωμοσώματα
6. Αντιγραφή, Επιδιόρθωση και Ανασυνδυασμός του DNA
7. Από το DNA στις Πρωτεΐνες: Πώς Διαβάζουν τα Κύτταρα το Γονιδίωμα
8. Ρύθμιση της Έκφρασης των Γονιδίων
9. Πώς εξελίσσονται τα Γονίδια και τα Γονιδιώματα
10. Αναλύοντας τη Δομή και τη Λειτουργία των Γονιδίων
11. Δομή των Μεμβρανών
12. Μεταφορά Διαμέσου Κυτταρικών Μεμβρανών
13. Τα Κύτταρα Προσλαμβάνουν Ενέργεια από τις Τροφές
14. Παραγωγή Ενέργειας στα Μιτοχόνδρια και στους Χλωροπλάστες
15. Ενδοκυττάρια Διαμερίσματα και Μεταφορά
16. Κυτταρική Επικοινωνία
17. Κυτταροσκελετός
18. Ο Κύκλος της Κυτταρικής Διαίρεσης
19. Φυλετική Αναπαραγωγή και Γενετική
20. Κυτταρικές Κοινότητες: Ιστοί, Αρχέγονα Κύτταρα και Καρκίνος
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
ΛΕΞΙΚΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΟΡΩΝ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ

Οι συγγραφείς: Bruce Alberts, Karen Hopkin, Alexander Johnson, David Morgan, Martin Raff, Keith Roberts, Peter Walter
Επιμέλεια: Κων/νος Ε. Σταματόπουλος, Νικόλαος Κ. Μοσχονάς, Αριστείδης Γ. Ηλιόπουλος
Επιμέλεια επιμέρους ενοτήτων: Αναστάσιος Γ. Κριεμπάρδης, Απόστολος Η. Μπελούκας, Ανδρονίκη Σ. Παπουτσή, Σπύρος Ι. Πετράκης