ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΝΕΡΟΥ

Παρουσίαση

Είκοσι χρόνια μετά την πρώτη προσπάθεια συγγραφής ελληνικού βιβλίου που να περιλαμβάνει βασικές αρχές σε θέματα Μικροβιολογίας Υδάτινου Περιβάλλοντος, ένα δεύτερο βιβλίο γραμμένο από αξιόλογους επιστήμονες με βαθειά γνώση του γνωστικού αντικειμένου (Α. Μαυρίδου, Α. Βανταράκης, Μ. Ευστρατίου, Μ. Αρβανιτίδου-Βαγιωνά) έρχεται να προσθέσει τα νέα δεδομένα των τελευταίων χρόνων στην Μικροβιολογία-Επιδημιολογία του Υδάτινου Περιβάλλοντος. Το βιβλίο αυτό με τον τίτλο "Μικροβιολογία και Επιδημιολογία του Νερού - Θεωρία και Τεχνικές" περιλαμβάνει 13 κεφάλαια όπου αναλύονται: Η Μικροβιολογία του πόσιμου νερού-δικτύου παροχής, του εμφιαλωμένου νερού, του θαλασσινού νερού, και του νερού των κολυμβητικών δεξαμενών. Για κάθε ένα από τα αναφερόμενα νερά προς πόση και χρήση αναλύονται οι ισχύουσες στη χώρα μας νομοθεσίες και τα μέτρα ασφαλείας που πρέπει να τηρούνται, για την εξασφάλιση της υγιεινής ποιότητας του νερού ώστε να αποφεύγονται οι υδατογενείς λοιμώξεις των οποίων η επιδημιολογία και η πρόληψη, η δυναμική μετάδοση και η σημαντική σχέση περιβάλλοντος-ξενιστού καταχωρούνται αναλυτικά. Παρουσιάζονται φαινόμενα που ενισχύουν τον κίνδυνο των λοιμώξεων όπως η κλιματική αλλαγή και σύγχρονα εργαλεία μελέτης όπως τα Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών (GIS).
Στο ενδιαφέρον κεφάλαιο των λυμάτων καταγράφονται οι σύγχρονοι μέθοδοι επεξεργασίας τους, συμβατές με τις ισχύουσες διεθνείς-ευρωπαϊκές νομοθεσίες ώστε τα επεξεργασμένα λύματα να διοχετεύονται ακίνδυνα για τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον.
Στο εργαστηριακό σκέλος του βιβλίου αναδεικνύονται: Η εφαρμογή του συστήματος ποιοτικής ασφάλειας των μικροβιολογικών εργαστηρίων ελέγχου δειγμάτων νερού, ώστε να εξασφαλίζεται η αξιοπιστία των εφαρμοζομένων μεθόδων τους καθώς και μεγάλος αριθμός πρότυπων μεθόδων σε εύχρηστη περιληπτική μορφή.
Παρουσιάζονται επίσης οι σύγχρονες μοριακές τεχνικές ελέγχου των μικροβιολογικών παραμέτρων των περιβαλλοντικών δειγμάτων, οι οποίες δίδουν τη δυνατότητα ανίχνευσης-ταυτοποίησης μικροοργανισμών και ανακάλυψης αναδυομένων μικροοργανισμών που προκαλούν λοιμώξεις επικίνδυνες για την Δημόσια Υγεία, ιδιαίτερα για ομάδες ανοσοκατεσταλμένων ατόμων.
Οι συγγραφείς με το βιβλίο αυτό, συνδυάζοντας μακρόχρονη ερευνητική και διδακτική εμπειρία, προσεγγίζουν το θέμα με ακρίβεια και αξιοπιστία προσφέροντας ένα πολύ σημαντικό βοήθημα τόσο στους σπουδαστές όσο και σε όλες τις κατηγορίες επιστημόνων ασχολουμένων με το Υδάτινο Περιβάλλον, προσφέροντας τις σύγχρονες αξιόπιστες πληροφορίες.
Μαρία Παπαπετροπούλου, Ομότιμος Καθηγήτρια Περιβαλλοντικής Μικροβιολογίας Τμήμα Ιατρικής, Πανεπιστήμιο Πατρών (Από τον πρόλογο της έκδοσης)

Περιεχόμενα

1. Εισαγωγή στη Μικροβιολογία του Νερού
Μαλαματένια Αρβανιτίδου - Βαγιωνά
Βακτηριακά παθογόνα
Ιοί
Πρωτόζωα
Έλμινθες
Τοξικά κυανοβακτήρια
Δείκτες μικροβιολογικής ρύπανσης
2. Μικροβιολογία του Πόσιμου Νερού
Απόστολος Βανταράκης
Γενικά
Επεξεργασία - Απολύμανση
Αιτίες μόλυνσης/ρύπανσης του πόσιμου νερού
Υγειονομική σημασία φυσικών, χημικών και
μικροβιολογικών παραμέτρων
Νομοθεσία που αφορά στο πόσιμο νερό
Ελληνική κατάσταση
Επιδημίες
Εκτίμηση επικινδυνότητας
3. Μικροβιολογία του Εμφιαλωμένου Νερού
Απόστολος Βανταράκης
Ορισμοί
Εισαγωγή
Νομοθετικό πλαίσιο
Απολύμανση
Φθορίωση
Βακτηριακή χλωρίδα του εμφιαλωμένου νερού
Εμφιαλωμένα νερά και δημόσια υγεία
Σύστημα ISO 22000:2005
4. Αφαλάτωση
Αθηνά Μαυρίδου
Τα αποθέματα του νερού
Η αφαλάτωση του νερού
Προβλήματα της αφαλάτωσης και επίλυση Συμπεράσματα
5. Μικροβιολογία του Θαλασσινού Νερού
Μαρία Αδαμαντία Ευστρατίου
Μικροοργανισμοί στη θάλασσα
Θαλάσσιοι μικροοργανισμοί και δημόσια υγεία
Ποιότητα νερών κολύμβησης
Ταυτότητες ακτών
Βιολογικοί δείκτες ποιότητας νερών
6. Διαχείριση και Ασφάλεια Κολυμβητηρίων
Αθηνά Μαυρίδου
Ορισμοί - Τύποι κολυμβητικών δεξαμενών
Πηγές ρύπανσης και μόλυνσης των κολυμβητηρίων
Ελληνική νομοθεσία
Επιθεώρηση
Αδυναμίες της Ελληνικής υγειονομικής διάταξης
Δεξαμενές αναζωογόνησης (SPA)
Φυσικές κολυμβητικές δεξαμενές (Natural Swimming ponds)
Δελτίο καταγραφής κολυμβητηρίων
7. Ιαματικές Πηγές και Δημόσια Υγεία - Η Κατάσταση στην Ελλάδα
Απόστολος Βανταράκης και Αθηνά Μαυρίδου
Εισαγωγή
Ιστορική ανασκόπηση
Η εξέλιξη
Ιαματικά νερά και μικροβιολογία
Κανονισμός στις μονάδες ιαματικών νερών και θεραπείας στα κέντρα ιαματικού τουρισμού (9833/ΦΕΚ 1055/τ.Β/2-6-2009)
Γεωγραφική κατανομή
8. Μικροβιολογία Εισπνεόμενου Νερού - Λεγιονέλλα - Μυκοβακτηρίδια
Αθηνά Μαυρίδου και Απόστολος Βανταράκης
Το βακτήριο Legionella
Βιοφίλμ
Μετάδοση σε χώρους μαζικής προσέλευσης
Συστήματα ύδρευσης ζεστού - κρύου νερού
EWGLI - ELDSNet
Διάγνωση & θεραπεία
Άτυπα μυκοβακτηρίδια
9. Μικροβιολογία Λυμάτων
Αθηνά Μαυρίδου
Χαρακτηριστικά υγρών αποβλήτων
Επεξεργασία λυμάτων
Επαναχρησιμοποίηση των υγρών αποβλήτων Θεσμικό πλαίσιο στην Ελλάδα
10. Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών (GIS) και Διαχείριση Υδάτων
Δήμητρα Κίτσιου
Εισαγωγή
Γεωγραφικά συστήματα πληροφοριών (ΓΣΠ)
Εφαρμογή ΓΣΠ στην ποιότητα και διαχείριση υδάτων
Συμπεράσματα
11. Επιδημιολογία Υδατογενών Λοιμώξεων
Απόστολος Βανταράκης
Τι είναι η επιδημιολογία
Επιδημιολογία και πρόληψη
Η δυναμική της μετάδοσης της ασθένειας
Περίοδος επώασης
Δείκτης προσβολής (attack rate)
Συλλογική ανοσία
Διερεύνηση της εμφάνισης της νόσου
Η επιδημιολογική προσέγγιση
Ενδημία, επιδημία και πανδημία
Καθοριστικοί παράγοντες των επιδημιών
Υδατογενείς επιδημίες
Παράδειγμα επιδημιολογικής μελέτης
12. Ακραία Φαινόμενα και Υδάτινο Περιβάλλον
Μαρία Αδαμαντία Ευστρατίου
Κλιματική αλλαγή
Σεισμοί
Πλημμύρες
Ακραία φαινόμενα και διαχείριση νερού
Οικονομικές επιπτώσεις
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ
13. Εφαρμογή μεθόδων και συστήματος ποιοτικής ασφάλειας στο μικροβιολογικό εργαστήριο ανάλυσης δειγμάτων νερού - Καλλιέργειες
Αθηνά Μαυρίδου
Σύστημα ποιοτικής ασφάλειας στα αναλυτικά εργαστήρια
Μέθοδοι δοκιμών και διακριβώσεων
Ποιοτικός έλεγχος στο εργαστήριο
Τήρηση αρχείων
Διαδικασίες εσωτερικού ποιοτικού ελέγχου
Αξιολόγηση απόδοσης προσωπικού
Ποιοτικός έλεγχος των υποστρωμάτων
Ποιοτικός έλεγχος εξοπλισμού
14. Μοριακές τεχνικές στον έλεγχο μικροβιολογικών παραμέτρων σε δείγματα νερού
Απόστολος Βανταράκης
Εισαγωγή
Παραδείγματα μοριακών τεχνικών
15. Καλλιεργητικές μέθοδοι
Αθηνά Μαυρίδου
Καταμέτρηση ολικών κολοβακτηριοειδών και E. coli
Μέθοδος πολλαπλών σωλήνων
Καταμέτρηση ολικών κολοβακτηριοειδών και E. coli
Μέθοδος διήθησης από μεμβράνη
Απαρίθμηση καλλιεργήσιμων μικροοργανισμών
Ανίχνευση και απαρίθμηση κοπρανωδών εντεροκόκκων
Ποιότητα νερού - ανίχνευση και απαρίθμηση Pseudomonas aeruginosa
Ποιότητα νερού - ανίχνευση και απαρίθμηση Clostridium perfringens [...]