ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ - ΕΚΛΟΓΗ (ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)

Παρουσίαση

(...) Χαρακτηριστικά γνωρίσματα του δημοτικού τραγουδιού είναι το αυθόρμητον του αισθήματος, η ειλικρίνεια, η ζωηρότης, η απλότης, το ανεπιτήδευτον της εκφράσεως και η επιγραμματική συντομία. Εις την ποίησιν ούτω του λαού, εις την οποίαν περικλείεται ο ψυχικός του κόσμος όλος, διαμορφώνεται ένας ιδιαίτερος ιδανικός κόσμος, που εκφράζεται με αυτήν και κηρύσσεται ως διδαχή προς την κοινωνίαν.
Η μελωδία, ήτις αποτελεί ουσιαστικόν μέρος του άσματος, ασκεί μαζί με τον λόγον μαγικήν, ούτως ειπείν, επίδρασιν εις τον ακροατήν με την συγκίνησιν, την οποίαν προκαλεί εις αυτόν, δια να τον θέλξη και διεγείρη τα αισθήματα αυτού συμπαθείας, αγάπης ή οίκτου. Η δύναμις αύτη του μέλους είναι ιδιαιτέρως αισθητή επί παραδείγματι εις τα νανουρίσματα των μητέρων, με τα οποία αποκοιμίζουν τα μικρά παιδιά των.
Με την μαγικήν αυτήν ιδιότητά του το δημώδες άσμα εις την ατελεστέραν του μορφήν, ως απλούν ακόμη επιφώνημα, φαίνεται, ότι μαζί με την όρχησιν ως κυριαρχούν μέσον εχρησιμοποιείτο αρχικώς εις την πρωτόγονον κοινωνίαν -τούτο παρατηρείται και σήμερον εις κατά φύσιν ζώντας λαούς- εις το να υποβοηθηθή η βλάστησις, να κερδηθή η νίκη εις πολεμικάς συγκρούσεις, να διευκολυνθή η κίνησις των ουρανίων σωμάτων κλπ.
Από τας πρώτας ατελείς αυτάς ποιητικάς μορφάς, δηλ. τας επιφωνήσεις, φαίνεται ότι διεμορφώθη και ανεπτύχθη συν τω χρόνω εις περιεχόμενον και έκφρασιν η δημώδης ποίησις, η οποία είναι ούτω κατά μέγα μέρος δημιούργημα της λαϊκής κοινότητος. Εξ αυτής παρουσιάζεται εκάστοτε ο προικισμένος με ποιητικόν τάλαντον αοιδός, ο οποίος εις στιγμάς υψηλής συγκινήσεως της ψυχής του από τον γύρω του αισθητόν κόσμον ή από γεγονότα της κοινωνίας του, τέλος και από αυτά τα παθήματά του, εκφράζει τα συναισθήματά του κατά μόνας ή κατά ειδικάς περιστάσεις της κοινωνικής ζωής (γάμος, πανήγυρις, θάνατος) εις έμμετρον λόγον μετά μελωδίας. Το τραγούδι του τούτο εις το οποίον εξωτερικεύει την εμπειρίαν του από την ζωήν, εάν εύρη ανταπόκρισιν εις την ψυχήν των λοιπών μελών της κοινωνίας, δηλ. εάν δι' αυτού αποβή ούτος ερμηνευτής της ψυχής των, θα υιοθετηθή και θα τραγουδηθή, εντός δ' ολίγου θα λησμονηθή ο προσωπικός ποιητής και θα αποβή κοινόν αγαθόν όλης της κοινότητος. Από την στιγμήν αυτήν το τραγούδι έχει καταστή πλέον δημοτικόν και δύναται να τύχει διαδόσεως και εις άλλους τόπους. (...) (Από την εισαγωγή της έκδοσης)

Περιεχόμενα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟΝ
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Α' ΗΡΩΙΚΑ ΑΣΜΑΤΑ ΕΚ ΤΩΝ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΧΡΟΝΩΝ (ΑΚΡΙΤΙΚΑ) υπό Γ.Κ. ΣΠΥΡΙΔΑΚΗ
Τραγούδια του κύκλου του Διγενή
Κόρη αντρειωμένη και Σαρακηνός
Ο Ξάντινον
Ο Κωνσταντής ζευγμένος με βουβάλι
Η απαγωγή υπό του Διγενή της θυγατρός του βασιλέως Λεβάντη
Ο Διγενής απρόσκλητος εις τον γάμον
Πάλη του Διγενή (ή του Γιάννη) με τον δράκον
Το σκότωμα του θεριού
Ο ύπνος του αγούρου και η λυγερή
Διγενής και κάβουρας
Η αρπαγή της γυναικός του Διγενή
Ο θάνατος του Διγενή
Του Διγενή και του Χάρου
Του υιού του Αρμούρη
Του Θεοφύλακτου
Του Πορφύρη
Του υιού του Ανδρονίκου
Ανδρόνικος κι ο μαύρος του
Του Μικρού Βλαχόπουλου
Ο γιος της Χήρας
Των εννέα αδελφών εις τον πόλεμον ή εις το κυνήγι. Πάλη με το στοιχειό
Οι εννιά υιοί του Ανδρόνικου και ο Συγρόπουλος
Οι εννιά αδελφοί στον πόλεμο. Ο μικρότερος Κωνσταντής
Οι εννιά αδελφοί και το στοιχειό του πηγαδιού
Ο Γιάννης του Ανδρονίκου ο γιος (Αγών Γιάννη και Ήλιου. Θάνατος του Γιάννη)
Ο Τσαμαδός παλεύει με τον γιον του
Η αρπαγή της γυναικός του Κωσταντά υπό του Σκληρόπουλου
Το Συνοδινόπουλο
Σταυραετός και του Σιρβιτάνη ο υιός
Του Κάστρου της Ωριάς
Ο υιός της χήρας και τα άλογά του
Ο άγουρος (ή χήρας υιός) κι ο μαύρος του
Ο Κωσταντής νυμφευμένος κι ο μαύρος του
Ο Γιάννης κ' η καλή του
Κόρη (ή γιος) της αστραπής κι ο δράκος
Αρπαγή λυγερών υπό στρατιωτών
Άσματα της αρπαγής γυναικός
Της γυναικός του ξενιτεμένου
Του σκλάβου εις το καράβι
Ο φυλακισμένος κ' η βασιλοπούλα
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Β'. ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΑΣΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΚΑ υπό Γ.Α. ΜΕΓΑ
Του Κωνσταντίνου Γαβρά (1118-1140)
Το κρούσος της Αντριανόπολης (1361)
Του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου
Της Αγιά Σοφιάς (1453)
Το πάρσιμο της Πόλης εις τα τραγούδια του Πόντου
Της Τραπεζούντος (1461)
Οι σκλάβοι των Μπαρμπαρέσων
Οι αιχμάλωτοι του Τάταρη
Το Παιδομάζωμα
Της πολιορκίας της Ρόδου (1522)
Της καταστροφής της Πάρου (1537)
Το πάρσιμο της Κρήτης (1669)
Της πτώσεως του Μεγάλου Κάστρου (Ηρακλείου) (1669)
Μεθώνη-Κορώνη
Πτώσις του Ναυπλίου (1715)
Προετοιμασία του Γένους προς Επανάστασιν
Επανάστασις 1769
Το τραγούδι του Δασκαλογιάννη (1770)
Αλβανικά επιδρομαί κατά της Σιατίστης (1784, 1827)
Του Λάμπρου Κατσώνη
Δυο παιδιά Ρωμιόπουλα
Σουλιώτικα
Πτώσις του Σουλίου
Της κυρά Φροσύνης (1801)
Της Λένως του Μπότσαρη (1804)
Της Δέσπως (1803)
Της Πάργας (1819)
Της επαναστάσεως του 1821
Μάχη εις το Λεβίδι (1821)
Του Διάκου (1821)
Οι Λαλιώτισσες (1821)
Της Νάουσας
Του Κυριακούλη Μαυρομιχάλη (1822)
Του Δράμαλη (1822)
Του Κιαμίλ Μπέη
Το Μεσολόγγι (1822)
Ο θάνατος του Μάρκου Μπότσαρη (1823)
Η καταστροφή της Κάσου (1824)
Ναυμαχία του Γέροντα (1824)
Του Παπαφλέσσα (1825)
Η έξοδος του Μεσολογγίου (1826)
Της μάχης του Δηρού
Ο καταδικασμός της Κρήτης (1830)
Του βασιλέως Όθωνος
Της Μονής του Αρκαδίου (1866)
Το καταδρομικόν "Ένωσις" (1867-1868)
Τα σύνορα κατά την συνθήκην του 1881
Του Μπρούφα (1896)
Του πολέμου του 1897
Του Παύλου Μελά (1904)
Του πολέμου του 1912
Του πολέμου του 1940-1944
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Γ' ΚΛΕΦΤΙΚΑ ΑΣΜΑΤΑ υπό Δ.Λ. ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΥ
Ι. ΔΡΑΣΙΣ ΚΛΕΦΤΩΝ ΚΑΙ ΑΡΜΑΤΟΛΩΝ
Βίβας και Κατσίγιαννος
Του Χρίστου Μιλιόνη
Του Ζίδρου
Του Λάπα
Του Στουρνάρη
Του Νικολού Τζιοβάρα
Του Τόσκα
Του Νάνου
Του Μπουκουβάλα
Του Γυφτάκη
Του Γιάννη Παπανικόλα ή Πρίφτη
Των Ανδρουτσαίων
Κλέφτης του Ολύμπου (Βλαχοθανάσης)
Του Καλιακούδα
Των Σισμαναίων
Του Δίπλα
Του Κατσαντώνη
Του Λεπενιώτη
Του Νάσου
Του Λιάκου
Της Λιάκαινας
Αρπαγή της γυναικός του Χρίστου
Του Νικοτσάρα
Του Γιάννη Σταθά
Των Λαζαίων
Του Καζαβέρνη
Αγών κατά θάλασσαν
Ο Μιριολής
Θύμιος Βλαχάβας
Μονή Βαρλαάμ
Του Πλιάτσκα
Του Γιώτη Μπαρτζόκα
Του Κοσκινά
Του Γιαννούλα
Κοντογιανναίοι
Του Ζαχαράκη
(...)
II. ΕΠΕΙΣΟΔΙΑ ΕΚ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΤΩΝ ΚΛΕΦΤΩΝ
ΙII ΓΕΝΙΚΑ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΤΩΝ ΚΛΕΦΤΩΝ
IV ΠΕΙΡΑΤΙΚΑ
V ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΛΗΣΤΡΙΚΑ ΚΑΙ ΤΗΣ ΦΥΛΑΚΗΣ
ΜΕΡΟΣ 2ον
Ι ΠΑΡΑΛΟΓΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑΙ ΠΡΟΣ ΛΑΪΚΑΣ ΔΟΞΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑΚΑΣ ΔΙΗΓΗΣΕΙΣ υπό Γ.Κ. ΣΠΥΡΙΔΑΚΗ - Δ.Α. ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΥ
II ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΖΩΗ
III ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΖΩΗ
IV ΕΘΝΙΚΗ ΖΩΗ
V ΕΚ ΤΟΥ ΝΑΥΤΙΚΟΥ ΒΙΟΥ
ΠΙΝΑΚΕΣ