ΣΥΜΕΩΝ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, ΤΑ ΑΠΑΝΤΑ (ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)

Παρουσίαση

Είναι ομολογουμένως η ψυχή το υπερκείμενον και εξαίρετον μέρος του ανθρώπου, η εικών η θεία, το δοχείον των απαυγασμάτων του Πνεύματος όθεν δια τούτο σωτήριον είναι και πρέπον, ίνα όλαι αι φροντίδες ημών αποβλέπωσι προς την εκείνης ωφέλειαν και απάρτισμα επειδή δια την κλήσιν του Σωτήρος, ης ηξιώθημεν, ως σκιάν και όναρ να καταφρονώμεν τα του κόσμου και του σώματος εντελλόμεθα. Μεταξύ λοιπόν άλλων όσα συντρέχουσι προς το σκοπιμώτατον τούτο τέλος εκάστου οπαδού του Χριστού, δεν είναι κανέν άλλο ψυχωφελέστερον ή σωτηριωδέστερον από τα ιερά συγγράμματα εκείνων των θεοφόρων της Εκκλησίας μας πατέρων, τα οποία εν αγίω Πνεύματι ο θείος αυτών νους εξεπόνησε προς ψυχικήν σωτηρίαν οποίον δη εστί και το παρόν πνευματικόν αξιάγαστον πόνημα του θεσπεσίας και αοιδίμου μνήμης Πατρός ημών Συμεών αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης.
Ούτος ο θειότατος Πατήρ, ερανισάμενος μίαν σύνοψιν των γραφών και των πατέρων, εν ταις σοφαίς του εξηγήσεσι των ιερών της Εκκλησίας τελετών και λοιπών, και αποδεξάμενος λαμπρώς τας ακτίνας της θεαρχικωτάτης Τριαδικής ελλάμψεως, και παν φρόνημα σαθρόν των ετεροδόξων με τας δεινάς του εν Πνευματι διδασκαλίας καταπολεμήσας, ανέτειλεν ως άλλος ήλιος τη Εκκλησία ικανός να διαλύση πάσαν σκοτόμαιναν αθεΐας, και αιρέσεως. Είναι περιττόν να παραστήσω της βίβλου το ατίμητον, καθότι τα πράγματα λόγων ου χρήζουσιν αλλ' αρμόζει περί αυτής να είπωμεν το του Κράτητος «φιλοσοφείτε, φιλοσοφείτε μάλλον ή αναπνείτε». Αναγινώσκετε, λέγω και εγώ, αναγινώσκετε αυτήν μάλλον ή αναπνείτε το μεν γαρ αναπνείν προξενεί το ζην, η δε ανάγνωσις αυτής, το κατά Θεόν ζην. Αύτη φωτίζει και σοφούς και ιδιώτας, και με τα νάματα των εν αυτή πνευματικών διδαγμάτων καταρδεύει πάσαν ψυχήν ευσεβή και ορθόδοξον καταλάμπει κάθε νουν, ανατρέπει όλους τους ψυχοβλαβείς εκείνους διωγμούς, οι οποίοι πολλάκις εξ επηρείας του πονηρού την διάνοιάν μας ταράττουσι. Πλην αυτός ο πολύτιμος των ψυχών θησαυρός, δια την δυστυχίαν του κλεινού μας Γένους, ήτον μόνον εις μερικούς απολαυστός, επειδή ως συγγεγραμμένος εις διάλεκτον ελληνικήν, συνέβαινε να ήναι καταληπτός εις τους σπουδαίους μόνον.
Εάν αφήρουν, εάν προσέθετον, εάν ήθελον αλλάξη μερικά από το κείμενον, αδύνατον ήτον να αποφύγω τότε την κατηγορίαν τόλμης και αυθαδείας, εάν επεχείρουν, λέγω, εγώ ο χους και ο πηλός, ο προσηλωμένος όλος εις τα γήινα, να επιδιορθώσω τοιούτον Φωστήρα της Εκκλησίας. Ηξεύρουν οι ειδότες πόσον το πρωτότυπον είναι ακαλλώπιστον από τέχνην ρητόρων και από ιδέαν λόγου ελληνικού αλλά ο συγγραφεύς, ως αλιέων μαθητής, φαίνεται ότι απέρριπτεν εξεπίτηδες ως μάταια τα ρητορικά καλλωπίσματα φθεγγόμενος, καθώς λέγει ο Ουρανοφάντωρ Αστήρ «νουν μεν αληθή, λέξιν δε αγαθήν». [...] (Από τον πρόλογο του μεταφραστή)

Περιεχόμενα

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟΝ
Κατά άθεων Ελλήνων τε και Ιουδαίων και πασών των αιρέσεων και περί της μόνης Πίστεως του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού. Τα πάντα εκ των Αγίων Γραφών και πατέρων ερανισθέντα και συντεθέντα προς απολογίαν των όσα κατά καιρούς ηρώτησαν αυτόν διάφοροι ευλαβείς
Κατά πασών των αιρέσεων
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟΝ
Περί των ιερών τελετών, και θείων Μυστηρίων της εκκλησίας
Περί της ιεράς τελετής του θείου Βαπτίσματος, και των αυτώ ακολούθων
Περί της ιεράς τελετής του αγίου Μύρου Περί της ιεράς τελετής της θείας Λειτουργίας
Περί της τελετής της Καθιερώσεως και των Εγκαινίων του θείου Ναού
Περί του θείου ναού, τί εικονίζει αυτός, και τα περιεχόμενα εν αυτώ
Περί της τελετής των Ιερών Χειροτονιών
Περί Μετανοίας και Εξομολογήσεως
Περί της τάξεως του Μοναχικού Σχήματος
Περί της τάξεως του τιμίου και νομίμου Γάμου
Περί της τελετής του αγίου Ελαίου, ήτοι του Ευχελαίου
Περί της θείας και ιεράς Προσευχής
Περί των νυχθημερινών ιερών Ακολουθιών
Περί της τάξεως της Προηγιασμένης Λειτουργίας
Περί της Υψώσεως του Άρτου της Παναγίας
Περί του τέλους της ζωής ημών, και τάξεως της κηδείας, ήτοι ενταφιασμού των νεκρών, και δια τα κατ' έθος γινόμενα αυτών Μνημόσυνα
ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟΝ
Ερμηνεία περί του θείου Ναού, και των εν αυτώ, περί Αρχιερέων, Ιερέων και Διακόνων, και περί των ιερών Στολών, έτι δε και περί της θείας Μυσταγωγίας και των λοιπών, όσα θείως τελούνται εν αυτή
ΜΕΡΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟΝ
Αποκρίσεις πρός τινας ερωτήσεις του ιερωτάτου Μητροπολίτου Πενταπόλεως Γαβριήλ περί διαφόρων αποριών, ας προύτειναν αυτώ
ΜΕΡΟΣ ΠΕΜΠΤΟΝ
Ερμηνεία εις το της ορθοδόξου Πίστεως των Χριστιανών ιερόν Σύμβολον
Έκθεσις περί των ρητών του ιερού Συμβόλου πόθεν εσυνάχθησαν, και κατά τίνων αυτά είναι συγκείμενα
Κεφάλαια δώδεκα του Συμβόλου της των Χριστιανών Πίστεως, ήτοι τα Άρθρα της Πίστεως σαφέστερον συντεθέντα, και ό,τι εις αυτά περιέχει το Θείον Σύμβολον, και περί των περιεκτικών αρετών
Ετέρα εξήγησις των Δώδεκα κεφαλαίων
ΜΕΡΟΣ ΕΚΤΟΝ
Λόγος περί Ιερωσύνης πρός τινα των ευλαβών Μοναχών, ο οποίος είχεν αξιωθή της Ιεράς Διακονίας, μετά ταύτα και της Αρχιερατικής τάξεως, τότε δε ευρίσκετο εις τον του Πρεσβυτέρου βαθμόν
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟΝ
Του σοφωτάτου και λογιωτάτου Μάρκου Ευγενικού Μητροπολίτου Εφέσου εξήγησις της εκκλησιαστικής Ακολουθίας
ΔΕΥΤΕΡΟΝ ΜΕΡΟΣ
Ερμηνεία προς τους Ιερείς και Διακόνους περί του πως χρεωστεί ο Ιερεύς και ο Διάκονος να υπηρετώσιν εις την αγίαν Εκκλησίαν, και να προετοιμάζωνται διά την ιεροπραξίαν της θείας και Ιεράς Λειτουργίας, και περί του πώς να διορθώνωσι τα αιφνιδίως συμβαίνοντα, και τας απορίας εις ταύτην την ιεροπραξίαν
Ευχή εις τον Κύριον ημών Ιησούν Χριστόν
Σύντομος ομού και ακριβής διδασκαλία περί συνοικεσίων, εκ διαφόρων συνερανισθείσα (εκ του ιερού Πηδαλίου)