Ο ΡΟΛΑΝ ΜΠΑΡΤ ΑΠΟ ΤΟΝ ΡΟΛΑΝ ΜΠΑΡΤ

Παρουσίαση

Να, για ν' αρχίσουμε, μερικές εικόνες: είναι το μερίδιο της τέρψης που ο συγγραφέας προσφέρει στον εαυτό του τελειώνοντας το βιβλίο του. Πρόκειται για μια τέρψη γοητείας (και κατά συνέπεια αρκετά εγωιστική). Έχω κρατήσει μόνο τις εικόνες που με συγκλονίζουν, χωρίς να ξέρω το γιατί (η άγνοια αυτή είναι χαρακτηριστικό της γοητείας, κι ό,τι πω για κάθε εικόνα δεν θα είναι παρά φανταστικό).
Ωστόσο, θα πρέπει να το παραδεχτώ, μόνον οι εικόνες της νιότης μου με γοητεύουν. Η νιότη μου δεν ήταν δυστυχισμένη, κι αυτό χάρη στη στοργή που με περιέβαλλε. Ήταν όμως αρκετά άχαρη, εξαιτίας της μοναξιάς και της υλικής σφίξης. Δεν είναι λοιπόν η νοσταλγία κάποιας ευτυχισμένης εποχής που με κάνει να στέκομαι μαγεμένος μπροστά σ' αυτές τις φωτογραφίες, αλλά κάτι πιο συγκεχυμένο.
Όταν ο ρεμβασμός (η έκπληξη) συνθέτει την εικόνα σαν κάτι το ξεχωριστό, όταν τη μετατρέπει σε αντικείμενο μιας άμεσης απόλαυσης, δεν έχει πια καμιά σχέση με τη σκέψη -ακόμα κι αν αυτή είναι ονειροπόλα- μιας ταυτότητας. Ταράζεται και μαγεύεται από ένα όραμα που δεν είναι καθόλου μορφολογικό (δεν μοιάζω ποτέ με τον εαυτό μου), αλλά μάλλον οργανικό. Καθώς περικλείνει όλο το γονεϊκό πεδίο, η εναλλαγή των εικόνων δρα σαν ένα μέντιουμ και με βάζει σ' επαφή με το «Εκείνο» του σώματός μου. Γεννά μέσα μου κάτι σαν χαύνο όνειρο, που οι ενότητές του είναι δόντια, μαλλιά, μύτη, λιγνάδα, γάμπες με κάλτσες μακριές, που δεν είναι δικές μου, χωρίς όμως και να ανήκουν σε κανέναν άλλον εκτός από μένα: να με λοιπόν σε κατάσταση ανησυχητικής οικειότητας: βλέπω τη ρωγμή του υποκειμένου (εκείνο ακριβώς για το οποίο το ίδιο το υποκείμενο δεν μπορεί να πει τίποτε). Έτσι η φωτογραφία της νιότης είναι συγχρόνως πολύ αδιάκριτη (είναι το μέσα σώμα μου που παραδίδεται για ανάγνωση) και πολύ διακριτική (δεν μιλάει για «μένα»).
Δεν πρόκειται, επομένως, να βρούμε εδώ παρά μόνο τις εικονίσεις μιας προϊστορίας του σώματος -ανακατεμένες με το οικογενειακό μυθιστόρημα- του σώματος αυτού που πορεύεται προς την εργασία, την απόλαυση της γραφής. [...] (Από την παρουσίαση της έκδοσης)

Περιεχόμενα

ΕΙΚΟΝΕΣ
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ
-Ενεργό/αντενεργό - Το επίθετο - Η άνεση - Ο δαίμονας της αναλογίας - Στον Μαυροπίνακα - Το χρήμα - Η Αργώ - Η αλαζονεία - Η χειρονομία του ιεροσκόπου - Η συγκατάθεση, όχι η εκλογή - Αλήθεια και απόφαση - Η ατοπία - Η αντωνυμία
-Η μπαλαντέζα - Όταν έπαιζα τα "σκλαβάκια" - Κύρια ονόματα - Για τη βλακεία, δεν έχω το δικαίωμα... - Ο έρωτας μιας ιδέας - Η νεαρή αστή - Ο ερασιτέχνης - Τί καταμαρτυρεί ο Μπρεχτ στον Ρ. Μπαρτ
-Ο εκβιασμός με τη θεωρία - Ο Σαρλώ - Η πληρότητα του κινηματογράφου - Κατακλείδες - Η σύμπτωση - Η σύγκριση είναι απόδειξη - Αλήθεια και συγκρότηση - Σύγχρονος τίνος; - Διφορούμενο εγκώμιο του συμβολαίου - Το παράκαιρο - Το σώμα μου δεν υπάρχει παρά... - Το πληθυντικό σώμα - Το παιδάκι - Η τρελή καμπυλότητα της imago...- Ζεύγη λέξεων-αξιών - Η διπλή ωμότητα
Αποσυνθέτω/αφανίζω - Η θεά Ο. - Οι φίλοι - Η προνομιακή σχέση - Η παράβαση της παράβασης - Ο δεύτερος βαθμός και οι άλλοι - Η καταδήλωση ως αλήθεια της γλώσσας - Η φωνή του - Απόσπαση - Διαλεκτικές - Πληθυντικός, διαφορά, σύγκρουση - Η έφεση της διαίρεσης - Στο πιάνο, ο δακτυλισμός - Το ακατάλληλο αντικείμενο - Δόξα/παράδοξα - Το πεταλούδισμα - Αμφιβολογίες
-Διαγωνίως - Ο θάλαμος αντηχήσεων - Η γραφή αρχίζει από το ύφος - Σε τι χρησιμεύει η ουτοπία - Ο συγγραφέας ως φαντασίωμα - Νέο θέμα, νέα επιστήμη - Είσαι μήπως εσύ, αγαπητή Ελίζ... - Η έλλειψη - Το έμβλημα, το γκαγκ - Μια κοινωνία από πομπούς - Χρήση του χρόνου - Η ιδιωτική ζωή - Στην πραγματικότητα.... - Ο Έρως και το θέατρο - Ο αισθητικός - Ο εθνολογικός πειρασμός - Ετυμολογίες - Η βία, το πρόδηλο, η φύση - Ο αποκλεισμός - Η Celine και η Flora - Η απαλλαγή από νόημα
-Η φαντασίωση, όχι το όνειρο - Μία αγοραία φαντασίωση - Η επιστροφή ως φάρσα - Η κούραση και η φρεσκάδα - Η μυθοπλασία - Το διπλό σχήμα - Ο έρωτας, η τρέλα - Παραχαράξεις - Ο Φουριέ ή ο Φλωμπέρ; - Ο κύκλος των αποσπασμάτων - Το απόσπασμα ως ψευδαίσθηση - Από το απόσπασμα στο ημερολόγιο - Η φραουλάδα - Γάλλος - Λάθη χτυπήματος [στη γραφομηχανή] - Το ρίγος του νοήματος
-Η καλπάζουσα επαγωγή - Ο Ζερβοχέρης - Τα νεύματα της ιδέας - Abgrund - Η αγάπη των αλγορίθμων
-Και αν δεν είχα διαβάσει - Ετερολογία και βία - Το φανταστικό της μοναξιάς - Υποκρισία
-Η ιδέα ως απόλαυση - Οι παραγνωρισμένες ιδέες - Η φράση - Ιδεολογία και αισθητική - Το φανταστικό - Ο δανδής - Τί είναι επίδραση; - Το λεπτό εργαλείο
-Ανάπαυλα: αναμνήσεις
-Βλάκας; - Η μηχανή της γραφής
-Νηστικός - Επιστολή του Jilali - Το παράδοξο ως ηδονή - Ο αγαλλιαστικός λόγος - Η πλήρωση - Το έργο της λέξης
-Ο φόβος της γλώσσας - Η μητρική γλώσσα - Το ακάθαρτο λεξιλόγιο - Μου αρέσουν, δεν μου αρέσουν - Δομή και ελευθερία - Το αποδεκτό - Ευανάγνωστο, εύγραπτο και πέρα - Η λογοτεχνία ως μάθηση - Το βιβλίο του Εγώ - Η ευφράδεια - Διαύγεια
-Ο γάμος - Μια ανάμνηση από τα παιδικά χρόνια - Χαράματα - Μέδουσα (τσούχτρα) - Ο Άμτου-Νοουάς και το μεταφορικό σχήμα - Οι γλωσσολογικές αλληγορίες - Ημικρανίες - Ο εκτός μόδας - Η πλαδαρότητα των σπουδαίων λέξεων - Η γάμπα της χορεύτριας - Πολιτική/ηθική - Λέξη-μόδα - Λέξη-αξία - Λέξη-χρώμα - Λέξη-μάννα - Η μεταβατική λέξη - Η μέση λέξη
-Το φυσικό - Καινούριο/νέο - Το ουδέτερο - Ενεργητικός/παθητικός - Η διευθέτηση - Το numen (νεύμα)
-Πέρασμα των αντικειμένων στον λόγο - Από το γράψιμο στο έργο - "Το ξέρουμε" - Αδιαφάνεια και διαφάνεια - Η αντίθεση - Η αποσκίρτηση από την καταγωγή - Ταλάντευση της αξίας - Παράδοξα - Ο ελαφρός κινητήρας της παράνοιας - Μιλώ/φιλώ - Τα σώματα που περνούν - Το παιγνίδι, Η απομίμηση - Κουρελού - Το χρώμα - Το άτομο διχασμένο; - Μεριστικό - Ο Bataille, ο φόβος - Φάσεις - Ευεργετική ενέργεια μιας φράσης - Το πολιτικό κείμενο - Το αλφάβητο - Η σειρά που έπαψα να θυμάμαι - Το έργο ως πολυγραφία - Η γλώσσα-ιερέας - Ο προβλεπτός λόγος - Σχέδια βιβλίων - Σχέση με την ψυχανάλυση - Ψυχανάλυση και ψυχολογία
-"Τι πάει να πει;"
-Ποιο διαλογισμό; - Η αναδίπλωση - Το δομικό ανακλαστικό - Η ηγεμονία και ο θρίαμβος - Κατάργηση της ηγεμονίας των αξιών - Τι περιορίζει την παράσταση - Η αντήχηση [...]