ΕΜΦΥΛΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ 1945-1949 (ΤΡΙΤΟΣ ΤΟΜΟΣ - ΠΡΩΤΟΣ ΗΜΙΤΟΜΟΣ) (ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΜΕΝΑ)

Παρουσίαση

Άρχισα τη συγγραφή αυτού του δίτομου έργου στα Καρπάθια Ρουμανίας, στα χρόνια της εκεί εξορίας μου. Εκεί έγραψα ό,τι ήταν δυνατό να γραφτεί. Ξανά το δούλεψα στο Παρίσι και μετά τον επαναπατρισμό μου, τον Απρίλη 1975.
Μακριά από μένα η σκέψη, ότι έγραψα βιβλίο αψεγάδιαστο. Κατά τη γνώμη μου, είναι αδύνατο να γραφτούν τέτοια βιβλία και πιο πολύ ιστορικά. Κάθε ιστορικός συγγραφέας μελετάει τα ιστορικά γεγονότα από τη δική του οπτική γωνία, με βάση τις φιλοσοφικές και γενικά τις ιδεολογικές απόψεις του, τα κοινωνικά συμφέροντα που υπερασπίζει, τις υποκειμενικές διαθέσεις του. Όσο και αν προσπαθεί να είναι αντικειμενικός, το υποκειμενικό στοιχείο έχει την επίδρασή του. Επιπλέον, τ' αρχεία μιας ορισμένης ιστορικής περιόδου είναι καταχωνιασμένα στη διάρκεια εκατονταετιών, και πολλές φορές κι' αυτά είναι παραπλανητικά. Οι ιστορικές αναμνήσεις-απομνημονεύματα των πρωταγωνιστών μιας ιστορικής περιόδου, πολλές φορές διαστρέφουν την ιστορική πραγματικότητα. Τα ίδια τα ιστορικά γεγονότα είναι τόσο πολλά και γι' αυτό η τεράστια ποσότητά τους δημιουργεί ένα χάος. Τα πάθη και τα μίση διαρκούν πολλές φορές εκατό και περισσότερα χρόνια.
Όλα τα παραπάνω δεν σημαίνουν ότι είναι αδύνατο να γραφτεί ιστορία, είτε ότι πρέπει να περάσουν διακόσια χρόνια για να γραφτεί η ιστορία μιας δοσμένης ιστορικής περιόδου. Είναι απαραίτητο να γράφεται η ιστορία, όταν ακόμη ζούνε οι πρωταγωνιστές της, όλοι εκείνοι που έπαιξαν μεγάλο είτε μικρό ρόλο, γιατί αλλιώτικα χάνονται πολύτιμα ιστορικά στοιχεία. Με τον όρο ότι, οι κατοπινοί ερευνητές θα μελετούν κριτικά αυτά τα συγγράμματα.
Άρα, αυτό το δίτομο έργο πρέπει να θεωρηθεί σαν μια προσπάθειά μου συμβολής στη μελέτη της ιστορίας του εμφυλίου πολέμου, του 1945-1949. Για ένα πράγμα είμαι σίγουρος. Αν σ' αυτό το δίτομο θα υπάρχουν λάθη και ανακρίβειες, αυτό δεν θα είναι αποτέλεσμα πρόθεσης του συγγραφέα, αλλά αντικειμενικών δυσκολιών. Μια απ' αυτές είναι και το ότι δεν είχα στη διάθεσή μου τ' αρχεία του ΔΣΕ και των αντιπάλων του.
Ας πάρουμε μόνο ένα παράδειγμα, τους χάρτες που υπάρχουν σ' αυτό το δίτομο. Μια που δεν είχα στη διάθεσή μου επιτελικούς χάρτες, η κλίμακα των δικών μου δεν είναι ακριβής, τα χαραχτηριστικά υψώματα δεν βρίσκονται ακριβώς στις θέσεις που υπάρχουν στους επιτελικούς χάρτες, τα τόξα κατεύθυνσης των επιθέσεων των αντιπάλων μπορεί να έπρεπε να μπουν δεξιότερα είτε αριστερότερα και να είχαν τούτο είτε εκείνο το βάθος. Παρά αυτές τις ελλείψεις, οι χάρτες βοηθάνε τους αναγνώστες να καταλάβουν την πορεία σοβαρών μαχών, αρκεί να τους θεωρήσουν σαν κατά προσέγγιση σωστούς χάρτες. [...] (Από τον πρόλογο του συγγραφέα)

Περιεχόμενα

Πρόλογος - Εισαγωγή
ΜΕΡΟΣ 1o: Το πρώτο στάδιο του εμφυλίου πολέμου, Φλεβάρης 1945-Μάρτης 1946
1. Ο χαραχτήρας της ένοπλης σύγκρουσης του 1945-1949, από αντίπαλη και μαρξιστική άποψη - Σύντομος περίπατος στα γραφτά των αντιπάλων του ΔΣΕ - Μια επιβεβλημένη απάντηση - Η άποψή μου για το χαραχτήρα της ένοπλης σύγκρουσης
2. Ποιοι προκάλεσαν την ένοπλη σύγκρουση του 1945-1949 - Τα επιχειρήματα των αντιπάλων του ΔΣΕ - Ο μονόπλευρος εμφύλιος πόλεμος
3. Η διεθνής κατάσταση, Φλεβάρης 1945-Μάρτης 1946 - Τα κύρια χαραχτηριστικά της διεθνούς κατάστασης - Η ιμπεριαλιστική βοήθεια στην ελληνική μεγαλοαστική τάξη -
Η αστική Ιστοριογραφία για τη διεθνή κατάσταση - Η "υπηρεσία της αρκούδας" προς το ελληνικό επαναστατικό κίνημα - Οι γιουγκοσλάβικες και βουλγάρικες εδαφικές αξιώσεις - Συμπεράσματα και διδάγματα
4. Η εσωτερική πολιτική κατάσταση, Φλεβάρης 1945-Μάρτης 1946 - Η εσωτερική πολιτική κατάσταση, από την πλευρά του κατεστημένου - Η εσωτερική πολιτική κατάσταση, από την πλευρά του επαναστατικού κινήματος - Η ευθύνη της ηγεσίας του ΚΚΣΕ, για την γραμμή και ταχτική του ΚΚΕ
5. Η στρατιωτική κατάσταση, Φλεβάρης 1945-Μάρτης 1946 - Η στρατιωτική κατάσταση του αντιπάλου, ως τις 31-3-1946 - Η στρατιωτική κατάστασή μας, ως 31-3-1946 - Δυο συμπεράσματα
ΜΕΡΟΣ 2ο: Το δεύτερο στάδιο του εμφυλίου πολέμου, Απρίλης 1946-Ιούλης 1947
6. Η εξέλιξη της διεθνούς κατάστασης, κατά το δεύτερο στάδιο του εμφυλίου πολέμου - Από την πλευρά της αμερικάνικης ηγεσίας - Από την πλευρά της ρωσικής ηγεσίας - Η επίδραση της διεθνούς κατάστασης στην Ελλάδα
7. Η πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα, κατά το δεύτερο στάδιο του εμφυλίου πολέμου - Η άμεσα μετεκλογική κατάσταση - Παλινόρθωση της μοναρχίας - Συγκέντρωση των αντιπάλων μας σε μια κυβέρνηση - Το ΚΚΕ κατά το δεύτερο στάδιο του εμφυλίου πολέμου
8. Η στρατιωτική οργάνωση των δυο αντιπάλων - Η οργάνωση του αντίπαλου στρατού, ως το τέλος του 1946 - Η κατάσταση του σώματος των αξιωματικών του αντιπάλου - Η κατάσταση των φαντάρων και γενικά στο στρατό, ως τον Ιούνη 1946 - Η στρατιωτική κατάστασή μας, Μάρτης-Ιούνης 1946 - Μερικά συμπεράσματα και διδάγματα
9. Η στρατιωτική οργάνωση και η δράση του αντιπάλου μας, Ιούλης 1946-Ιούλης 1947 - Συγκρότηση και δύναμη του αντίπαλου στρατού. - Οι εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στα 1946 - Το σχέδιο Terminus. Επιχείρηση "Αετός" - Επιχείρηση "Κόρακας" - Επιχείρηση "Πελαργός" - Επιχείρηση "Κύκνος" - Επιχείρηση δεύτερος "Κόρακας". Το δεύτερο και τρίτο στάδιο του Σχεδίου Terminus. Συμπεράσματα από την εφαρμογή του σχεδίου Terminus
10. Η οργάνωση του ΔΣΕ, κατά το δεύτερο στάδιο του εμφυλίου
πολέμου - Η οργάνωση του Δημοκρατικού Στρατού - Το πρόβλημα χρόνος - Οι αντίπαλοι για την οργάνωση του Δημοκρατικού Στρατού - Η πηγή της λαθεμένης οργάνωσης του ΔΣΕ - Γιατί ήταν αναγκαία η αναδιοργάνωση του ΔΣΕ
10. Η δράση του ΔΣΕ, κατά το δεύτερο στάδιο του εμφυλίου πολέμου - Η αντιμετώπιση εκστρατειών - Η επιθετική δράση του Δημοκρατικού Στρατού - ο λεγόμενος ελιγμός Ηπείρου, από 8 ως τις 16-7-1947 - Μερικά γενικά συμπεράσματα
ΜΕΡΟΣ 3ο: Η δική μου πορεία, στο πρώτο και δεύτερο στάδιο του εμφυλίου πολέμου
12. Ξανά στην Κρήτη - Κατάθλιψη και ταλλάντευση - Ηρωική πάλη σε πολύ δύσκολη κατάσταση - Η κομματική οργάνωση Κρήτης - Μια άστοχη κι επικίνδυνη αντικατάσταση
13. Καθοδηγητής στον Πειραιά - Η κατάσταση της Κομματικής Οργάνωσης - Η πάλη για την αλλαγή μιας επικίνδυνης κατάστασης - Οι αδυναμίες της καθοδηγητικής δουλιάς μου - Η αναδιοργάνωση της κομματικής οργάνωσης - Λίγο πριν το πέρασμά μου στο ΔΣΕ
14. Μια χαραχτηριστική πορεία μου - Από τον Πειραιά στη Ρούμελη - Από τη Ρούμελη στο Γενικό Αρχηγείο
15. Η Προσωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση - Καταστατικές διατάξεις για την Ελεύθερη Ελλάδα - Ιδρυτική πράξη της Προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης - Παρατηρήσεις για τα δυο κείμενα που αντέγραψα [...]
ΜΕΡΟΣ 4ο: Το τρίτο στάδιο του εμφυλίου πολέμου, Αύγ.1947-Αύγ.1949
ΜΕΡΟΣ 5ο: Για τις βασικές αιτίες της ήττας μας
ΜΕΡΟΣ 6ο: Ζητήματα στρατηγικής και ταχτικής
ΒΑΣΙΚΑ ΤΕΛΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ