ΣΤΙΧΑΚΙΑ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ

Παρουσίαση

Τα στιχάκια του στρατού είναι μια ιδιαίτερη ομάδα λαϊκών δίστιχων. Ο στρατός με τα βάσανά του δεν έπαψε ποτέ να εμπνέει τον λαό μας, που τον χαρακτηρίζει η αγάπη της ελευθερίας και η έντονη συναισθηματικότητα. Πολλοί στρατιώτες, είτε από χωριά είτε από πόλεις, συνεχίζοντας μια παλιά παράδοση μαζεύουν στα τεφτεράκια τους ή σε τετράδια ολόκληρες ντουζίνες από στιχάκια, που τα μαθαίνουν (ή τα αντιγράφουν) απ' τους παλαιότερους ή τα ταιριάζουν οι ίδιοι παραλλάζοντας άλλα πιο παλιά ή διασκευάζοντας στίχους από τρέχοντα λαϊκά τραγούδια. Με τα στιχάκια αυτά διανθίζουν πολλές φορές τα γράμματα που στέλνουν στους δικούς τους ή τα γράφουν μαζί με τις αφιερώσεις πίσω από φωτογραφίες τους ή τα χαράζουν στο θάλαμο, στα ουρητήρια και τις σκοπιές. Επίσης μερικά τα τραγουδούν με το σκοπό άλλων τραγουδιών, κυρίως παλιών αμανέδων. Πολλά από τα στιχάκια αυτά φαίνεται πως είναι τόσο παλιά όσο και ο τακτικός στρατός. Στην εποχή των βαλκανικών πολέμων η μορφή τους δε φαίνεται να διέφερε και πολύ από τη σημερινή. Αλλά και όσα είναι νεώτερα, στην πραγματικότητα αποτελούν παραλλαγές από παλιά. Στα παρακάτω παραδείγματα λ.χ. η λέξη "γαλόνι" είναι πολύ παλιά ενώ η λέξη "φλομώνει" είναι πολύ νέα:
"Βάσανα, πό 'χει το χακί και πίκρες το γαλόνι, κι οποίος λεβέντης το φορεί, τα νιάτα του σκλαβώνει" (παλιό)
"Φιγούρα πό 'χει το χακί και γλύκα το τιμόνι, κι οποίος λεβέντης το κρατεί, στη φυλακή φλομώνει" (νέο)
Πάρα πολλά αποτελούν παραλλαγές από στιχάκια της φυλακής άλλωστε φυλακή και στρατός, στη λαϊκή συνείδηση, είναι σχεδόν το ίδιο, αφού και τα δυο στερούν ή περιορίζουν την ατομική ελευθερία. Η εξάρτηση φαίνεται καθαρά από τις παραλλαγές. (Από την παρουσίαση της έκδοσης)