ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΤΑ ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΝ

Παρουσίαση

Ο Δημόκριτος υπήρξε γνήσιος φιλόσοφος και το έργο του μέγα και πολυδιάστατο. Για την επιστημοσύνη του και το ήθος του, όπως και για τη μεγαλοσύνη και την πολυτροπία του έργου του, μαρτυρούν αρχαίοι φιλόσοφοι και ιστορικοί της φιλοσοφίας. Ο Αριστοτέλης -και ας αρκεσθούμε στη βαρυσήμαντη αυτή μαρτυρία του- έχει γράψει (Περί ζώων μορίων, 642a 26-29): "το τι ην είναι και το ορίσασθαι την ουσίαν ουκ ην, αλλ' ήψατο μεν Δημόκριτος πρώτος...".
Κοινός τόπος στην Ιστορία της Φιλοσοφίας είναι ότι ο Σωκράτης έστρεψε αποφασιστικά τη φιλοσοφία προς τα ανθρώπινα θέματα. Συνηθίζεται η επίκληση της μαρτυρίας του Κικέρωνος (Tusculanae Disputationes V, 4, 10. Πρβλ. Academica Posteriora I, 4, 15). Στη συνείδησή μας βαρύνει περισσότερο η μαρτυρία του Αριστοτέλους (Περί ζώων μορίων 642α 30-31, Μεταφυσικά 987α 1-4, 1078β 17-32) ή και η μαρτυρία του ιδίου του Πλάτωνος (Απολογία Σωκράτους 20δ). [...] (Από την εισαγωγή της έκδοσης)

Περιεχόμενα

Πρόλογος
Εισαγωγικά : Η στροφή της φιλοσοφίας προς τον άνθρωπο και η δημοκρίτεια φιλοσοφία της Ιστορίας
Η δημοκρίτεια φιλοσοφία της Ιστορίας
1. Ο βίος και ο ψυχισμός των αρχέγονων ανθρώπων
2. Το "συμφέρον" στην άμυνα προς τα θηρία και η σύμπηξη της πρώτης κοινωνίας
3. Ανυπαρξία οικονομίας στον βίο των αρχέγονων ανθρώπων
4. Απαρχές οικονομίας, δίχως ακόμη χρήση της φωτιάς, κατά διδαχή της "πείρας" και της "ανάγκης"
5. Η εφεύρεση της φωτιάς και "των άλλων των χρησίμων" και η βαθμιαία δημιουργία του πολιτισμού
6. Η γένεση της γλώσσας και ο διαφορισμός της σε διαλέκτους
7. Οι όροι της δημιουργίας του πολιτισμού: η "χρεία" και το "ευφυές ζώον" με "χείρας και λόγον και ψυχής αγχίνοιαν"
8. Οι βλαπτικές παρασυνέπειες του πολιτισμού και η προστατευτική από αυτές αποστολή της παιδείας
9. Η πρωτοβουλία του ανθρώπου και η παρεμβολή της "τύχης" στην ύπαρξή του
10. Η ανθρώπινη απλώς σύσταση της Ιστορίας και η αξία των ανθρωπίνων πραγμάτων
Επίλογος
Ευρετήριο