ΑΡΧΑΙΑ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ (ΔΙΤΟΜΟ-ΧΑΡΤΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)

Παρουσίαση

Λίγα μόνο χρόνια μετά την έκδοση της πρώτης ιστορικής γεωγραφίας της Μακεδονίας από τον Th. Desdevises-du-Dezert (Geographie ancienne de la Macedoine, 1862), ενός βιβλίου εντυπωσιακού σε μέγεθος όχι όμως αξιοζήλευτου ως προς την επιστημονική του ποιότητα, δημοσιεύει ο ενθουσιώδης μελετητής της Μακεδονίας Μαργαρίτης Δήμιτσας τη δική του "Αρχαία Γεωγραφία της Μακεδονίας". Ο Δήμιτσας δεν είναι πρωτοπόρος ερευνητής, το έργο του όμως ταυτίζεται με τη ζωή του. Συγκεντρώνει και παρουσιάζει με ευσυνειδησία το πολύτιμο υλικό των παλαιοτέρων: του Άγγλου αξιωματικού W.M. Leake, που περιηγήθηκε στις αρχές του περασμένου αιώνα τη Μακεδονία και πρώτος επιχείρησε την τεκμηριωμένη ταύτιση ερειπίων με τα ονόματα αρχαίων πόλεων, του Γάλλου διπλωμάτη B.M. Cousinery, που ερεύνησε στα ταξίδια του μνημεία της Μακεδονίας, του Γάλλου αρχαιολόγου L. Heuzey, που, ανάμεσα σε άλλα, έκανε τις πρώτες ανασκαφές στη Βεργίνα, μελέτησε ένα μακεδονικό τάφο στον Κορινό και δημοσίευσε ορισμένες επιγραφές του Δίου, για να αναφέρω ενδεικτικά μόνο μερικά ονόματα. Στο έργο του Δήμιτσα περιέχονται ουσιαστικά οι γνώσεις του 19ου αι. για τη γεωγραφία της αρχαίας Μακεδονίας. Οι γνώσεις και οι απόψεις του 20ού αι. συνοψίζονται και συζητούνται στα έργα των: N.G.L. Hammond, "A History of Macedonia, τόμ. Ι, Historical Geography and Prehistory" (1972), του Δ. Σαμσάρη, "Ιστορική γεωγραφία της Ανατολικής Μακεδονίας" (1976), της Α. Κωνσταντακοπούλου, "Ιστορική γεωγραφία της Μακεδονίας, 4ος-6ος αιώνας" (1984) και προπαντός της Φανούλας Παπάζογλου, "Les villes de Macedoine a l' epoque romaine", BCH Suppl. XVI (1988).
Η παρούσα επανέκδοση της Αρχαίας Γεωγραφίας, εκατόν είκοσι χρόνια μετά το πρώτο και μοναδικό τύπωμα, οφείλεται στο ζωηρό και σταθερό ενδιαφέρον του Υπουργού Μακεδονίας-Θράκης κ. Στέλιου Παπαθεμελή για την έρευνα του ιστορικού παρελθόντος της Μακεδονίας και πραγματοποιείται με την πεποίθηση ότι δίπλα στις σύγχρονες μελέτες εξακολουθεί να αποτελεί μια ανεκτίμητη πηγή πληροφοριών. Δημήτρης Παντερμαλής Καθηγητής Αρχαιολογίας (Από τον πρόλογο της έκδοσης)

Περιεχόμενα

ΑΦΙΕΡΩΣΙΣ
ΠΡΟΣΦΩΝΗΣΙΣ
ΠΙΝΑΞ ΤΩΝ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΚΑΙ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ήτοι ΠΡΑΓΜΑΤΕΙΑ, ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΤΕ ΚΑΙ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ την προς την Ελλάδα σχέσιν της Μακεδονίας ανερευνώσα και τα πνευματικά έργα, ων οι Μακεδόνες αίτιοι γεγόνασιν, εξιστορούσα
Έλεγχος των Κειπέρτω ημαρτημένων
Αρχαίαι πηγαί
Βοηθήματα των νεωτέρων
Αντιπαράθεσις των πηγών και βοηθημάτων
Επίλογος
Α'. Όρια του κράτους, διάρκεια και περίοδοι αυτού
Διάφορα ονόματα της χώρας
Επαρχαίαι του Μακεδονικού κράτους
Β'. ΗΜΑΘΙΑ
ΕΔΕΣΣΑ και ΑΙΓΑΙ (Βοδενά)
ΒΕΡΡΟΙΑ (Καραφέρροια Τουρκιστί)
Κίτιον, Λεβαία, Ημαθία και Μίεζα μετά του Νυμφαίου
Γ'. ΠΙΕΡΙΑ
Μεθώνη (Ελευθεροχώρι)
ΠΥΔΝΑ (Κίτρον και Κίτρος)
Δίον (Μαλαθριά)
Αιγίνιον, Άγασα, Άτηρα, Ηράκλειον, Λείβηθρα, Πίμπλεια, Πέτρα και Φίλα
Φυλακαί και Ούαλλαι (Βάλλα)
Δ'. ΕΛΙΜΕΙΑ ΚΑΙ ΕΛΙΜΙΩΤΙΣ
Έλιμα, Αίανα, Εράτυρα και Σέρβια
Ε'. ΟΡΕΣΤΙΣ ΚΑΙ ΟΡΕΣΤΙΑΣ
ΚΕΛΕΤΡΟΝ (Καστορία)
ς'. ΕΟΡΔΑΙΑ
Εορδαία, Άρνισσα, Βέγορρα και Κέλλαι
Ζ'. ΛΥΓΚΟΣ ΚΑΙ ΛΥΓΚΗΣΤΙΣ
ΗΡΑΚΛΕΙΑ ΛΥΓΚΗΣΤΙΔΟΣ ΠΕΛΑΓΟΝΙΑ κληθείσα
Πελαγονία (Βουτέλιον, Βιτώλια και Μοναστήρι)
Μελιττών, Βεύη, Άθακος, Βρυγιάς, Σκιρτωνία, Παρεμβολή και Οκτώλοφος
Η'. ΠΕΛΑΓΟΝΙΑ
Πισσαίον και Ανδάριστος
Τρίπολις Πελαγονία
Θ'. ΠΑΙΟΝΙΑ
Α΄. Δυτική Παιονία και Δερρίοπος
Δερίοπος, Στύμβαρα, Αλκομεναί, Βρυάνιον, Πλούβινα και Περσηίς
Πρίλαπος (Πέρλεπες και Πρίλεπ)
Β'. Παιονία Αμφαξίτις
Βυλάζωρα, Στόβοι, Αβυδών, Αντιγόνεια και Στεναί δεξιά του Αξιού κείμεναι, Αίστραιον (Στρούμνιτσα), Δόβηρος (Δοριάνι), Άστιβος (Ιστίπι), Ταυρίανα και Τραυνούπαρα αριστερά του Αξιού κείμενα
Γ'. Ορβηλία και Παρορβηλία χώρα
Ι'. ΔΑΡΔΑΝΙΑ ΚΑΙ ΔΑΡΔΑΝΙΚΗ
Σκούποι (Σκόπια)
ΙΑ'. ΑΛΜΩΠΙΑ (ΜΟΓΛΕΝΑ)
Όρμα, Άψαλος, Εύρωπος ή Αλμωπία και Νοτία
ΙΒ'. ΒΟΤΤΙΑΙΑ ΒΟΤΤΙΑΙΙΣ ΚΑΙ ΒΟΤΤΙΑ
Άλωρος, ίχναι, Γέφυρα, Εύρωπος, Αταλάντη, Γορτυνία και Ειδομένη
Πέλλα (Βούνομος)
Κύρρος
ΙΓ'. ΜΥΓΔΟΝΙΑ ΚΑΙ ΜΥΓΔΟΝΙΣ
Χαλάστρα, Σίνδος, Λιτή, Αλτός, Φίληρος, Στρέψα, Καλίνδοια, Βαίρος, Βόλβος, Απολλωνία, Αρέθουσα, Βρομίσκος και Αρτεμίσιον
ΙΔ'. Ημαθία, Αλία και Θέρμη
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Πολιτικώς εξεταζομένη
Θρησκευτικώς
Και αρχαιολογικώς
ΙΕ'. ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ ΧΕΡΣΟΝΗΣΟΣ
Α'. ΔΥΤΙΚΟΝ ΜΕΡΟΣ. Ανθεμούς, Κισσός, Κρουσαία, Αίνεια, Σμίλα, Κάμψα, Γίγωνος, Λίσαι, Κώμβρεια και Λίπαξος
ΒΟΤΤΙΚΗ, Αντιγόνεια, Σπάρτωλος, Σκώλος, ΟΛΥΝΘΟΣ (Αγιομάμας), Μηκύβερνα
1) ΦΛΕΓΡΑ και ΠΑΛΛΗΝΗ (ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ)
ΠΟΤΙΔΑΙΑ
Κασσάνδρεια
Σκίθαι, Άφυτις, Νεάπολις, Αιγαί, Θράμβος, Σκιώνη, Μένδη, Σάνη
Β'. ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΝ ΜΕΡΟΣ. Απολλωνία, Μηκύβερνα, Σερμύλη
2) Σιθωνία (Λογγός), Φύσκελα, Παρθενόπολις, Γαληψός, Τορώνη, Δέρρα, Άμπελος, Σάρτη, Σίγγος, Πίλωρος, Σιθώνη, Άσσα
3) ΑΚΤΗ (ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ)
Σάνη (Ουρανόπολις), Παλαιώ(τ)ριον Θύσος, Κλεωναί, Ακρόθωοι (Απολλωνία), Χαράδριαι, Ολόφυξος Δίον
ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ, Μοναί Ξηροποτάμου και Λαύρας, Ιβήρων, Βατοπαιδίου, Πρωτάτον, Καρακάλου, Εσφιγμένου, Κασταμονίτου, Παύλου, Ζωγράφου, Δοχειαρείων, Διονυσίου, Κουτλουμουσίου, Χιλανταρίου, Παντοκράτορος, Σίμωνος Πέτρου, Ξενόφου, Γρηγορίου, Φιλοθέου, Σταυρονικήτα
Σύγκρισις των Μονών προς τας αρχαίας πόλεις του Άθωνος
Διοργανισμός των Μονών και ιστορική περίληψις
Ανακεφαλαίωσις των περί Ακτής
Απότασις προς τους Πατέρας των Μονών
Άκανθος (Ιερισσός), Στρατονίκη [...]